Geri Dön

Taşkın yayılım alanlarının hecras ile modellenmesi: Avdan Köyü (Ilgın, Konya) örneği

Modeling of flood spread areas with hecras: the case of Avdan Village (Ilgın, Konya)

  1. Tez No: 818611
  2. Yazar: MEHMET FATİH ÇAKMAK
  3. Danışmanlar: DOÇ. DR. ŞEHNAZ ŞENER
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Jeoloji Mühendisliği, Geological Engineering
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2023
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Süleyman Demirel Üniversitesi
  10. Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Su Bilimleri Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 128

Özet

Dere yatağındaki su akışının hidrolojik davranışlarının tespiti önemli bir mühendislik çalışmasıdır. Dere yatağı civarında yaşayan insanların ve onlara ait binaların taşkın sularına maruz kalması can ve mal kayıplarına sebep olmaktadır. Taşkın afetinden insan yaşamının olumsuz etkilenmemesi için su seviyesindeki değişimlerin önceden öngörülmesi ve gerekli önlemlerin alınması gerekmektedir. Bu çalışmanın amacı Konya İli, Ilgın ilçesi, Avdan köyünde bulunan Ömercik Deresinin köy içerisinde bulunan kısımlarında belirli zaman aralıkları içerisinde oluşacak taşkın debisinin meydana getireceği taşkın alanının geçmiş yıllara ait yağış verileri kullanılarak HECRAS programı yardımı ile tahmin edilmesidir. Bunun için taşkın debisi hesaplama yöntemi olan Mockus Metodu ile elde edilen 10 yıl, 50 yıl, 100 yıl ve 500 yıl tekerrür sürelerine sahip taşkın pik debileri kullanılarak HEC-RAS programı ile modellemeler yapılmıştır. Çalışmada öncelikle Ömercik Deresinin Avdan Mahallesinin içerisinden geçtiği en mansaptaki nokta ve bu noktanın yağış havzası belirlenmiştir. Uzun yıllar boyu ölçülmüş olan yağış verilerinin istatistiksel olasılık dağılım metodları içerisinde değerlendirmeye alınması ile yağış havzası etrafındaki yağış istasyonlarında 24 saatte düşecek yağışların 500 yılda bir oluşturacağı mm cinsinden değerleri, daha düşük yağış süreleri için yine 500 yılda bir oluşacak yağış değerleri tahmin edilmiştir. Bu yağış değerlerinin 24 saatlik yağış değerlerine bölünmesiyle her bir yağış değeri için PLF katsayıları hesaplanmıştır. Ayrıca, yağış havzası içerisindeki alanlar, bu alanların bitki örtüleri, kullanım şekilleri, topoğrafik özellikleri değerlendirilerek bölümlere ayrılmış ve her bir bölüm için eğri numaraları belirlenmiştir. Böylece, taşkın debisi hesabında kullanılan her bir bölümün her bir yağış süresinde oluşacak yağış değeri için yağışın akışa geçme oranları ve tüm havzaya ait yağışın akışa geçme oranları belirlenmiştir. Çalışma alanında pik süresi kritik yağış süresine ve suyun toplanma süresine bağlı olarak şekillenmektedir. Bulunan bu taşkın debisinin ve Avdan mahallesinin topoğrafik haritasının HEC RAS programına tanıtılması ile HEC-RAS algoritması kullanılarak taşkın alanları belirlenmiştir. Taşkın alanının güvenilir bir şekilde tahmin edilmesi, taşkın olayına karşı önceden gerekli tedbirlerin alınmasını mümkün kılacaktır. Taşkın alanı belirlendikten sonra, söz konusu dereden kaynaklanabilecek taşkınların vereceği hasarların boyutu iyi anlaşılabilecek ve taşkın alanı içerisinde çeşitli tedbirler alınabilecektir.

Özet (Çeviri)

The determination of the hydrological behavior of the water flow in a riverbed is an important engineering study. The exposure of people living around the riverbed and their buildings to floodwaters can result in loss of life and property. To prevent adverse effects on human life from flooding disasters, it is necessary to anticipate changes in water levels and take necessary precautions. The aim of this study is to predict the flood-prone area that will occur within certain time intervals in the parts of Ömercik Stream located in Avdan village, Ilgın district, Konya province, using the HEC-RAS program with the help of past years' rainfall data. For this purpose, modeling was carried out using the HEC-RAS program with flood peak discharges of 10-year, 50- year, 100-year, and 500-year recurrence intervals obtained through the Mockus Method, a flood discharge calculation method. In the study, firstly, the point where Ömercik Stream passes through Avdan Neighborhood and the rainfall basin of this point were determined. By evaluating the rainfall data measured over many years using statistical probability distribution methods, the values of rainfall that would occur once in every 500 years in mm around the rainfall stations in the rainfall basin were estimated for a 24-hour period, as well as rainfall values that would occur once in every 500 years for shorter rainfall durations. The PLF coefficients were calculated for each rainfall value by dividing these rainfall values by the 24-hour rainfall values. In addition, the areas within the rainfall basin were divided into sections by evaluating their vegetation cover, land use patterns, and topographic characteristics, and curve numbers were determined for each section. Thus, the runoff rates for each rainfall value in each section used in flood discharge calculation and the runoff rates for the entire basin were determined. The critical rainfall duration and the time of water accumulation shape the peak flow duration in the study area. By introducing this found flood discharge and the topographic map of Avdan neighborhood into the HEC-RAS program, flood-prone areas were determined using the HEC-RAS algorithm. The reliable prediction of flood-prone areas will enable the necessary precautions to be taken in advance against flood events. Once the flood-prone area is determined, the extent of the damages that could arise from potential floods originating from the stream can be well understood, and various measures can be taken within the flood-prone area.

Benzer Tezler

  1. Atatürk barajı'nın yıkılması durumunda oluşabilecek subaskınının CBS kullanılarak modellenmesi

    GIS based flood risk modelling of possible damage of theAtaturk dam

    FATİH YEKELER

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    Jeodezi ve Fotogrametriİstanbul Teknik Üniversitesi

    Geomatik Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. HİMMET KARAMAN

  2. Denizli ili Serinhisar ilçe merkezi taşkın yayılım alanlarının coğrafi bilgi sistemleri ve HEC-RAS paket programı ile modellenmesi

    Modeling of flood inundation areas in Denizli province Serinhisar district center with geographical information systems and HEC-RAS package program

    ABDUL LATIF RUSTAM OGHLY

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    İnşaat MühendisliğiPamukkale Üniversitesi

    İnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MAHMUD GÜNGÖR

  3. Sediman taşınım modellemesi ve yönetimi

    Sediment transport modeling and management

    ROUHOLLAH NASIRZADEHDIZAJI

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    İnşaat Mühendisliğiİstanbul Üniversitesi-Cerrahpaşa

    İnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ DİLEK EREN AKYÜZ

  4. HEC-RAS ile taşkın bölgelerinin modellenmesi

    Modelling of flood zones with HEC-RAS

    MURAT ÜYÜKLÜOĞLU

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2015

    İnşaat MühendisliğiBozok Üniversitesi

    İnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. BURHAN ÜNAL

  5. Taşkın modellemelerinde ve taşkın haritalarının oluşturulmasında kullanılan programların karşılaştırılması

    Comparison of programs used in flood modeling and flood maps development

    ABDÜLBAKİ HACI

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    İnşaat Mühendisliğiİstanbul Üniversitesi-Cerrahpaşa

    İnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. SEZAR GÜLBAZ

    DR. ÖĞR. ÜYESİ YASİN PAŞA