Sosyal bilgiler öğretiminde kadın bilim insanlarının sunumu: Toplumsal cinsiyet perspektifinden bir eylem araştırması
Presentation of women scientists in social studies teaching: An action study from a gender perspective
- Tez No: 818711
- Danışmanlar: PROF. DR. GÜLÇİN DİLEK
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Sinop Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 289
Özet
Bu araştırmanın amacı, 5. sınıf düzeyinde kadın bilim insanlarının görünür kılındığı bir dizi öğretim uygulamasının öğrencilerin bilim insanlarına bakış açılarını ne yönde etkilediğini toplumsal cinsiyet perspektifinden ortaya koymak ve bu yolla toplumsal cinsiyet eşitliğine duyarlı bir sosyal bilgiler öğretimine katkıda bulunmaktır. Araştırma, nitel araştırma yaklaşımı içerisinde yer alan“eylem araştırması/aksiyon araştırma”desenine uygun olarak yürütülmüştür. Araştırmanın çalışma grubunu; 2021-2022 eğitim-öğretim yılında Samsun ili Terme ilçesinde bulunan bir devlet okulunda 5. sınıf düzeyinde öğrenim gören 67 öğrenci oluşturmaktadır. Araştırmacı, araştırma sürecinde öğretmen rolüyle araştırma sahasında bulunmuş ve araştırmayı yürütmüştür. Araştırmanın verilerini; araştırmacı notları, katılımcı gözlem, odak grup görüşmesi ve 6 haftalık uygulama sonucunda elde edilen öğrenci ürünleri oluşturmaktadır. Araştırma sürecinde elde edilen veriler içerik analizi ve betimsel analize tabi tutulmuştur. Araştırma sonunda sosyal bilgiler öğretiminde kadın bilim insanlarına en az erkek bilim insanları kadar yer verilen öğrenme-öğretme süreçlerinde öğrencilerin bilim insanı algısının kadın ve erkekleri içeren eşitlikçi bir yapıda şekillendiği, öğrencilerin alanlarında öncü çalışmalar yapmış kadın bilim insanlarının çalışmalarına ve başarılarına değer vererek onları takdir ettikleri sonucuna ulaşılmıştır. Ayrıca bu araştırmada öğrencilerin bilim insanlarını-özellikle kadın bilim insanlarını- rol model aldıklarına işaret eden ifadelerine ulaşılmıştır. Bilim insanlarının- özellikle kadın bilim insanlarının- öğrencilerde sevgi, çalışkanlık, sabır, vatanseverlik ve kültürel mirasa duyarlılık gibi değerleri harekete geçirdiği sonucuna ulaşılmıştır. Bu bulgular, öğretim sürecinde oldukça ihmal edilen ve çok az yer verilen kadın bilim insanlarının uygun yöntem, teknik ve etkinliklerle yeterli düzeyde sunumunun öğrencilerin bilim alanında kadınların varlığını, bilime katkılarını ve başarılarını fark etmelerine ve onlara değer vermelerine olanak tanıdığını, bilim bağlamında öğrencilerin imgeleminin kadın ve erkek her iki cinsiyetten bilim insanlarını kapsayacak şekilde eşitlikçi bir yapıda şekillendiğini, bu yolla toplumsal cinsiyet eşitliğine duyarlı bir öğretim sürecinin önemini ortaya koymuştur. Ders kitapları ve diğer öğretim materyallerinin eşitlikçi bir yaklaşımla kadın bilim insanlarına da en az erkekler kadar yer vermesi önerilmiştir.
Özet (Çeviri)
The aim of this study is to reveal how a series of teaching practices in which female scientists are made visible at the 5th grade level affect students' perspectives on scientists from a gender perspective and thus contribute to a social studies teaching that is sensitive to gender equality. The research was conducted in accordance with the“action research/action research”design within the qualitative research approach. The study group of the research consists of 67 students studying at the 5th grade level in a puclic school in Terme district of Samsun province in the 2021-2022 academic year. The researcher was present in the research field with the role of a teacher during the research process and conducted the research. The data of the research consisted of researcher notes, participant observation, focus group interview and student products obtained as a result of the 6 week implementation. The data obtained during the research process were subjected to content analysis and descriptive analysis. At the end of the research, it was concluded that in the learning-teaching processes in which female scientists are included at least as much as male scientists in social studies teaching, students' perception of scientists is shaped in an egalitarian structure that includes women and men, and students value and appreciate the works and achievements of female scientists who have done pioneering work in their fields. In addition, in this study, students' statements indicating that they take scientists-especially female scientists- as role models were found. It was concluded that scientists-especially female scientists-mobilise values such as love, diligence, patience, patriotism and sensitivity to cultural heritage in students. These findings revealed that the adequate presentation of women scientists, who were neglected and rarely included in the teaching process, with appropriate methods, techniques and activities enabled students to recognise and value the existence of women in the field of science, their contributions to science and their achievements, and that students' imagination in the context of science was shaped in an egalitarian structure to include scientists of both genders, male and female, thus revealing the importance of a teaching process sensitive to gender equality. It was suggested that textbooks and other teaching materials should include women scientists at least as much as men with an egalitarian approach.
Benzer Tezler
- Bilgisayar ve internet destekli uzaktan eğitim programlarının tasarım, geliştirme ve değerlendirme aşamaları (SUZEP örneği)
Design, development and evaluating stages of computer and internet supported distance education program (on the model of SUZEP)
BİROL GÜLNAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2003
Radyo-TelevizyonSelçuk ÜniversitesiRadyo Televizyon Ana Bilim Dalı
PROF.DR. AHMET HALUK YÜKSEL
- Beşinci sınıf öğrencilerinin sosyal bilgiler dersinde sözlü tarih kullanımına ilişkin görüşleri üzerine bir inceleme
A Comparison of vocabulary items in 8th grade english coursebooks
SERDAR ŞANLIOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
TarihAfyon Kocatepe ÜniversitesiTürkçe ve Sosyal Bilimler Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AHMET ALİ GAZEL
- Öğretmenlerin A vitaminine ilişkin bilgi ve davranışları
Teachers' knowledge and behaviours concerning vitamin A
NERGÜL KURTCU
Yüksek Lisans
Türkçe
2006
Eğitim ve ÖğretimGazi ÜniversitesiAile Ekonomisi ve Beslenme Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MİNE ARLI
- Kamusal alanda kimliklenme: Kürt Alevi Kadınların ilişkisel bağlamlarda kesişimsel mekân-kimlik deneyimleri
Identification in the public sphere: Kurdish Alevi Women's intersectional space-identity experiences in relational contexts
SEÇİL ASLAN COŞKUNER
Doktora
Türkçe
2024
Siyasal BilimlerGalatasaray ÜniversitesiSiyaset Bilimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HAMZA YÜKSEL DİNÇER
- English preparatory students' ambiguity tolerance, foreign language anxiety and willingness to communicate in English
İngilizce hazırlık sınıfı öğrencilerinin belirsizlik hoşgörüsü, yabancı dil kaygısı ve İngilizce iletişim kurma istekliliği
ASİYE BAŞTÜRK BEYDİLLİ
Yüksek Lisans
İngilizce
2023
Eğitim ve Öğretimİstanbul Medeniyet ÜniversitesiYabancı Diller Eğitimi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ FERDANE DENKCİ AKKAŞ