Geri Dön

Sosyal bilgiler öğretiminde kadın bilim insanlarının sunumu: Toplumsal cinsiyet perspektifinden bir eylem araştırması

Presentation of women scientists in social studies teaching: An action study from a gender perspective

  1. Tez No: 818711
  2. Yazar: ÖZLEM ÇALIK
  3. Danışmanlar: PROF. DR. GÜLÇİN DİLEK
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2023
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Sinop Üniversitesi
  10. Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Türkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 289

Özet

Bu araştırmanın amacı, 5. sınıf düzeyinde kadın bilim insanlarının görünür kılındığı bir dizi öğretim uygulamasının öğrencilerin bilim insanlarına bakış açılarını ne yönde etkilediğini toplumsal cinsiyet perspektifinden ortaya koymak ve bu yolla toplumsal cinsiyet eşitliğine duyarlı bir sosyal bilgiler öğretimine katkıda bulunmaktır. Araştırma, nitel araştırma yaklaşımı içerisinde yer alan“eylem araştırması/aksiyon araştırma”desenine uygun olarak yürütülmüştür. Araştırmanın çalışma grubunu; 2021-2022 eğitim-öğretim yılında Samsun ili Terme ilçesinde bulunan bir devlet okulunda 5. sınıf düzeyinde öğrenim gören 67 öğrenci oluşturmaktadır. Araştırmacı, araştırma sürecinde öğretmen rolüyle araştırma sahasında bulunmuş ve araştırmayı yürütmüştür. Araştırmanın verilerini; araştırmacı notları, katılımcı gözlem, odak grup görüşmesi ve 6 haftalık uygulama sonucunda elde edilen öğrenci ürünleri oluşturmaktadır. Araştırma sürecinde elde edilen veriler içerik analizi ve betimsel analize tabi tutulmuştur. Araştırma sonunda sosyal bilgiler öğretiminde kadın bilim insanlarına en az erkek bilim insanları kadar yer verilen öğrenme-öğretme süreçlerinde öğrencilerin bilim insanı algısının kadın ve erkekleri içeren eşitlikçi bir yapıda şekillendiği, öğrencilerin alanlarında öncü çalışmalar yapmış kadın bilim insanlarının çalışmalarına ve başarılarına değer vererek onları takdir ettikleri sonucuna ulaşılmıştır. Ayrıca bu araştırmada öğrencilerin bilim insanlarını-özellikle kadın bilim insanlarını- rol model aldıklarına işaret eden ifadelerine ulaşılmıştır. Bilim insanlarının- özellikle kadın bilim insanlarının- öğrencilerde sevgi, çalışkanlık, sabır, vatanseverlik ve kültürel mirasa duyarlılık gibi değerleri harekete geçirdiği sonucuna ulaşılmıştır. Bu bulgular, öğretim sürecinde oldukça ihmal edilen ve çok az yer verilen kadın bilim insanlarının uygun yöntem, teknik ve etkinliklerle yeterli düzeyde sunumunun öğrencilerin bilim alanında kadınların varlığını, bilime katkılarını ve başarılarını fark etmelerine ve onlara değer vermelerine olanak tanıdığını, bilim bağlamında öğrencilerin imgeleminin kadın ve erkek her iki cinsiyetten bilim insanlarını kapsayacak şekilde eşitlikçi bir yapıda şekillendiğini, bu yolla toplumsal cinsiyet eşitliğine duyarlı bir öğretim sürecinin önemini ortaya koymuştur. Ders kitapları ve diğer öğretim materyallerinin eşitlikçi bir yaklaşımla kadın bilim insanlarına da en az erkekler kadar yer vermesi önerilmiştir.

Özet (Çeviri)

The aim of this study is to reveal how a series of teaching practices in which female scientists are made visible at the 5th grade level affect students' perspectives on scientists from a gender perspective and thus contribute to a social studies teaching that is sensitive to gender equality. The research was conducted in accordance with the“action research/action research”design within the qualitative research approach. The study group of the research consists of 67 students studying at the 5th grade level in a puclic school in Terme district of Samsun province in the 2021-2022 academic year. The researcher was present in the research field with the role of a teacher during the research process and conducted the research. The data of the research consisted of researcher notes, participant observation, focus group interview and student products obtained as a result of the 6 week implementation. The data obtained during the research process were subjected to content analysis and descriptive analysis. At the end of the research, it was concluded that in the learning-teaching processes in which female scientists are included at least as much as male scientists in social studies teaching, students' perception of scientists is shaped in an egalitarian structure that includes women and men, and students value and appreciate the works and achievements of female scientists who have done pioneering work in their fields. In addition, in this study, students' statements indicating that they take scientists-especially female scientists- as role models were found. It was concluded that scientists-especially female scientists-mobilise values such as love, diligence, patience, patriotism and sensitivity to cultural heritage in students. These findings revealed that the adequate presentation of women scientists, who were neglected and rarely included in the teaching process, with appropriate methods, techniques and activities enabled students to recognise and value the existence of women in the field of science, their contributions to science and their achievements, and that students' imagination in the context of science was shaped in an egalitarian structure to include scientists of both genders, male and female, thus revealing the importance of a teaching process sensitive to gender equality. It was suggested that textbooks and other teaching materials should include women scientists at least as much as men with an egalitarian approach.

Benzer Tezler

  1. Bilgisayar ve internet destekli uzaktan eğitim programlarının tasarım, geliştirme ve değerlendirme aşamaları (SUZEP örneği)

    Design, development and evaluating stages of computer and internet supported distance education program (on the model of SUZEP)

    BİROL GÜLNAR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2003

    Radyo-TelevizyonSelçuk Üniversitesi

    Radyo Televizyon Ana Bilim Dalı

    PROF.DR. AHMET HALUK YÜKSEL

  2. Beşinci sınıf öğrencilerinin sosyal bilgiler dersinde sözlü tarih kullanımına ilişkin görüşleri üzerine bir inceleme

    A Comparison of vocabulary items in 8th grade english coursebooks

    SERDAR ŞANLIOĞLU

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    TarihAfyon Kocatepe Üniversitesi

    Türkçe ve Sosyal Bilimler Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. AHMET ALİ GAZEL

  3. Öğretmenlerin A vitaminine ilişkin bilgi ve davranışları

    Teachers' knowledge and behaviours concerning vitamin A

    NERGÜL KURTCU

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2006

    Eğitim ve ÖğretimGazi Üniversitesi

    Aile Ekonomisi ve Beslenme Eğitimi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MİNE ARLI

  4. Kamusal alanda kimliklenme: Kürt Alevi Kadınların ilişkisel bağlamlarda kesişimsel mekân-kimlik deneyimleri

    Identification in the public sphere: Kurdish Alevi Women's intersectional space-identity experiences in relational contexts

    SEÇİL ASLAN COŞKUNER

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    Siyasal BilimlerGalatasaray Üniversitesi

    Siyaset Bilimi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. HAMZA YÜKSEL DİNÇER

  5. English preparatory students' ambiguity tolerance, foreign language anxiety and willingness to communicate in English

    İngilizce hazırlık sınıfı öğrencilerinin belirsizlik hoşgörüsü, yabancı dil kaygısı ve İngilizce iletişim kurma istekliliği

    ASİYE BAŞTÜRK BEYDİLLİ

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2023

    Eğitim ve Öğretimİstanbul Medeniyet Üniversitesi

    Yabancı Diller Eğitimi Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ FERDANE DENKCİ AKKAŞ