Dijital asistanlar için melez sınıflandırıcı: ontoloji tabanlı çoklu alanlı niyet havuzu yöntemi
Hybrid classifier for digital assistants: ontology-based multi-domain intent pooling method
- Tez No: 819923
- Danışmanlar: PROF. DR. MURAT OSMAN ÜNALIR
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve Kontrol, Computer Engineering and Computer Science and Control
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ege Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Bilgisayar Mühendisliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Bilgisayar Mühendisliği Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 223
Özet
Bu tezde dijital asistanların anlamlandırma yetkinlikleri ve kapsayıcılık problemleri üzerinde durulmakta ve bu problemlere yönelik çözüm sunan ontoloji tabanlı melez bir niyet havuzu yöntemi önerilmektedir. Önerilen yöntemle, daha önceden geliştirilmiş dijital asistanlar için tanımlanmış etki alanı ontolojilerin genişletilmesi, daraltılması ya da yeniden kullanılması ile yeni bir dijital asistan geliştirme maliyetinin azaltılması hedeflenmiştir. Mevcut dijital asistanların kapsamlarını oluşturan ontolojiler, etki alanı değişikliklerinin etkin olarak takip edilmesi yönünde de fayda sağlamaktadır. Önerilen yöntemi kullanarak geliştirilen Türkçe Bankacılık Ontolojisinin, bankacılık alanı etki alanlarını kapsamasının yanı sıra, Açık Bankacılık için genişletilmiştir. Ontolojinin alan kavramlarını temsil gücünden faydalanılarak, derin öğrenme modellerinin eğitildiği ve bu derin öğrenme modellerinin dijital asistanların Doğal Dil Anlama bileşeni olarak konumlandırıldığı melez bir yapı ortaya konmuştur. Önerilen yapının sağladığı katkıyı ölçmek için, yinelemelerden oluşan bir deneyimleme süreci tasarlanmış ve raporlanmıştır. Bununla beraber, ontoloji kullanılan yöntemin sağladığı anlamsal zenginlik raporlanmıştır. Tezin temel çalışma odağı olan ontoloji tabanlı çok alanlı niyet havuzu yöntemiyle beraber ortaya konan etiketleme ile yarı otomatik ontoloji geliştirme yaklaşımı, Türkçe bankacılık ontolojisi ve üretilen tüm bileşenlerin kullanıldığı melez dijital asistan mimarisi detaylı olarak açıklanmaktadır.
Özet (Çeviri)
In this thesis, the problems of semantic competence and inclusiveness of digital assistants are emphasized. A hybrid framework using an ontology-based intents method is proposed to solve these problems. It is aimed to reduce the cost of developing a new digital assistant by expanding, contracting or reusing domain ontologies that have already been defined for previously developed digital assistants. Additionally, the ontologies that define the scopes of existing digital assistants are also beneficial in terms of effectively tracking domain changes and applying them to the digital assistant. Along with covering the banking domain domains, the Turkish Banking Ontology developed using the proposed methodology has been extended for Open Banking. A hybrid framework is proposed where deep learning models are trained, and these deep learning models are implemented as the Natural Language Understanding component of digital assistants by utilizing the ontology's ability to represent domain concepts. An iterative experimentation process is designed and reported to measure the contribution of the proposed framework. In addition, the semantic richness provided by the method using ontology is reported. The semi-automatic ontology development approach with tagging, the Turkish banking ontology and the hybrid digital assistant architecture using all the developed components are described in detail, along with the ontology-based multi-domain intents method, which is the main focus of the thesis.
Benzer Tezler
- Emotion aware artificial intelligence for cognitive systems
Bilişsel sistemler için duygu farkındalıklı yapay zeka
DEĞER AYATA
Doktora
İngilizce
2019
Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve Kontrolİstanbul Teknik ÜniversitesiBilgisayar Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. YUSUF YASLAN
PROF. DR. MUSTAFA ERSEL KAMAŞAK
- Dijital asistanların müşteri memnuniyeti üzerindeki etkisi: Yapay zekâ uygulamaları Türkiye örneği
The effect of digital assistants on customer satisfaction: Artificial intelligence applications Turkey case
MARYAM MOHAMMADABBASİ
Doktora
Türkçe
2023
İşletmeİstanbul Üniversitesiİşletme Bilimler Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HATİCE ANIL DEĞERMEN
- Profile processing in continuous query systems for mobile clients
Mobil kullanıcılar için devamlı sorgular sistemlerinde profil işleme
T. BAHATTİN ÖZEN
Yüksek Lisans
İngilizce
2001
Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve KontrolOrta Doğu Teknik ÜniversitesiBilgisayar Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ASUMAN DOĞAÇ
- Mobil pazarlama ve piyasa etkinliğinin incelenmesi
The analysis of mobile marketing and its market efficiency
AYHAN AKSU
- Face presantation attack detection by deep learning
Derin öğrenme ile yüz sunum saldırı tespiti
MUHAMMED SELAMCIOĞLU
Yüksek Lisans
İngilizce
2024
Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve KontrolManisa Celal Bayar ÜniversitesiBilgisayar Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUHAMMET GÖKHAN ERDEM