Açık ve uzaktan öğretim kurumlarının yapay zekaya hazır olma faktörlerinin incelenmesi
Investigation of artificial intelligence readiness factors at open and distance education institutions
- Tez No: 820715
- Danışmanlar: DOÇ. DR. MUHAMMET RECEP OKUR, DR. ÖĞR. ÜYESİ CELAL MURAT KANDEMİR
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Bilim ve Teknoloji, Eğitim ve Öğretim, Science and Technology, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Anadolu Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Uzaktan Eğitim Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 186
Özet
Günümüzde hayatın hemen hemen her alanında aktif rol oynayan yapay zeka (YZ) teknolojileri eğitimde de paradigma sıçramasına yol açarak genellikten daha öğrenen merkezli, özele doğru bir eğitim anlayışını benimsenmesine olanak sağlamıştır. Yapay zeka teknolojileri açık ve uzaktan öğrenmede, kişileştirilmiş öğrenme, uyarlanır öğrenme, karar destek hizmetleri, hızlı ve doğru geri bildirim verme, otomatik değerlendirme, öneri sistemlerinin uygulanabilmesi gibi çok fazla avantajlara sahiptir. Lakin yapay zekanın teknik özelliklerinin karmaşık olması ve bu teknolojiler hakkında yeterli bilginin olmaması YZ'nın benimsenme ve uygulanma sürecini zorlaştırmaktadır. Nitekim bu araştırma uzaktan eğitim kurumlarının yapay zekayı başarılı benimseme öncülerini anlamaya yönelik bir yaklaşımla YZ'ya hazır olma faktörlerini incelemektedir. Araştırmanın kuramsal çerçevesi için, Teknoloji-Organizasyon-Çevre Modeli (Tornatzky ve Fleischer) ve Yeniliklerin Yayılması Kuramı (Rogers, 2003) kullanılmıştır. Ayrıca uzaktan eğitim kurumlarının yapay zekaya hazır olma durumlarını anlamlandırmak için fenomenolojik araştırma deseni kullanılmıştır. Bunun için 15 uluslararası alan uzmanı katılımcıyla yarı yapılandırılmış derinlemesine görüşmeler yapılmıştır. Sonrasında araştırma verileri, NVivo 14 ile betimsel analizi yapılarak tematik kodlaması çıkarılmıştır. Analiz sonucunda uzaktan eğitim kurumlarının yapay zekaya hazır olması ile ilgili şu temalara ulaşılmıştır: organizasyonel hazır olma, teknolojik hazır olma, çevresel hazır olma, YZ etik hazır olma ile eksiklikler ve önerilerdir. Bu temalar ve alt kodlamaları ile ilgili bulgular ayrı bölümlerde detaylı olarak yorumlanmıştır. Araştırmanın sonuç ve tartışma bölümünde ise akademisyenlere, yöneticilere ve karar vericilere fikir verecek birçok bulgu, öneri ve strateji paylaşılmıştır. Son olarak ise, YZ'yı benimseme kararı verirken uzaktan eğitim kurumlarındaki yönetici ve karar vericilere rehberlik etmesi amacıyla hazırlanan“YZ'ya Hazır Olma Kurum İçi Değerlendirme Listesi”, araştırmanın yönetimsel etkisi olarak paylaşılmıştır.
Özet (Çeviri)
Artificial intelligence (AI) technologies, which play an active role in almost every aspect of our lives today, have led to a paradigm shift in education, promoting a learner-centered and personalized approach. AI technologies offer numerous advantages in open and distance learning such as personalized learning, adaptive learning, decision support services, fast and correct feedback delivery, automated assessment, recommendation systems, etc. However, the complexity of AI's technical features and the lack of sufficient knowledge about these technologies make AI adoption and implementation challenging. This study aims to examine readiness factors that contribute to successful AI adoption among distance learning institutions. The theoretical framework of the study utilized the Technology-Organization-Environment model (Tornatzky ve Fleischer) and the Diffusion of Innovation Theory (Rogers, 2003). Additionally, a phenomenological research design was employed to understand AI readiness of distance learning institutions. Therefore, semi-structured in-depth interviews were conducted with 15 international domain experts. The research data were analysed descriptively using NVivo 14, and thematic coding was applied. The analysis revealed the following themes related to the AI readiness of distance learning institutions: organizational readiness, technological readiness, environmental readiness, ethical readiness for AI, as well as gaps and recommendations. Then the findings regarding these themes and sub-codes were interpreted in detail in separate sections. In the conclusion and discussion section of the study, numerous findings, recommendations, and strategies were shared to provide insights for academics, administrators, and decision-makers. Finally, the study presented the“AI Readiness Institutional Assessment Checklist”as a managerial influence to guide decision-makers and administrators during AI adoption.
Benzer Tezler
- Avrupa yükseköğretim alanında uzaktan öğretim yapan kurumlarda akreditasyon: Bir karma yöntem araştırması
Accreditation in distance teaching institutions in the european higher education area: A mixed method study
EYLEM KORAL GÜMÜŞOĞLU
Doktora
Türkçe
2022
Eğitim ve ÖğretimAnadolu ÜniversitesiUzaktan Eğitim Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ELİF TOPRAK
DR. ÖĞR. ÜYESİ ASUMAN NURHAN ŞAKAR
- Yeni ekonomi, dinamikleri, etkileri, araçları bu çerçevede Türkiye örneği
New economy, its dynamics and tools, and in this cope, Turkey
GENCAY COŞKUN
- Yetişkinlerin eğitim hakkının sağlanmasında eğitim yöneticilerinin rollerine ilişkin yönetici, öğretmen ve kursiyerlerin görüşleri
The opinions of administrators, teachers and trainers on the role of educational administrators in ensuring adults' right to education
EMEL YILMAZ
Doktora
Türkçe
2023
Eğitim ve ÖğretimAnkara ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. YASEMİN KARAMAN KEPENEKCİ
- Öğrenci başarısının yapay sinir ağları ile kestirilmesi: Anadolu Üniversitesi Açıköğretim Sistemi örneği
Predicting achievement with artificial neural networks: The case of Anadolu University Open Education system
HİLAL SEDA YILDIZ AYBEK
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
Eğitim ve ÖğretimAnadolu ÜniversitesiUzaktan Eğitim Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. MUHAMMET RECEP OKUR
- Uzaktan eğitime yönelik derin öğrenme tabanlı bir yüz tanıma sistemi tasarımı ve öğrenci başarısına etkisi
Design of a deep learning based face recognition system for distance education and its effect on student success
DİLARA SERTEL
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Mekatronik MühendisliğiSakarya Uygulamalı Bilimler ÜniversitesiMekatronik Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ AYŞE NUR AY GÜL