Olumsuz çocukluk çağı yaşantılarının öz-şefkat ilişkisinde psikolojik esnekliğin aracı rolü
The mediation role of psychological flexibility in the relationship of adverse childhood experiences and self-compassion
- Tez No: 821743
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ ENVER ULAŞ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 113
Özet
Bu araştırmanın amacı; olumsuz çocukluk çağı yaşantılarının öz-şefkat ilişkisinde psikolojik esnekliğin aracı rolünü incelemektir. Bu hedefle, yetişkinlerin olumsuz çocukluk çağı yaşantıları, öz-şefkat düzeyleri ile psikolojik esneklik düzeylerinin çeşitli değişkenlere (yaş, cinsiyet, medeni durum, kardeş sayısı, anne-baba birliktelik durumu, aile gelir düzeyi) göre anlamlı düzeyde farklılaşıp farklılaşmadığı araştırılmıştır. Bu araştırmanın evrenini, 2020-2021 yılında, İstanbul ili, Avrupa yakasında yaşayan 18 yaş ve üzeri yetişkin bireyler, örneklemini ise bu evren içerisinden uygun örnekleme yöntemle seçilen 395 yetişkin birey oluşturmuştur. Bu araştırmada ilişkisel tarama modeli kullanılmıştır. Araştırmada“Çocukluk Çağı Olumsuz Yaşantıları Ölçeği”,“Öz-Şefkat Ölçeği”ve“Kabul ve Eylem Formu II”kullanılmıştır. Bunun yanında yetişkinlerin demografik özelliklerinin belirlenmesi için“Kişisel Bilgi Formu”kullanılmıştır. Bu araştırmada elde edilen puanların incelenmesi için, Betimleyici İstatistikler, Bağımsız Gruplar t- Testi, Mann Whitney U Testi, Kruskal Wallis H testi, Pearson Korelasyon analizi ve Regresyon Analizi kullanılmıştır. Verilerin analizi için SPSS 25 programı kullanılmıştır. Araştırmada aracı etkinin analizi için PROCESS SPSS Makro yazılımı kullanılmıştır. Araştırmanın sonuçlarında; olumsuz çocukluk çağı yaşantılarının aile birliktelik durumu değişkenine göre anlamlı düzeyde farklılaştığı görülürken, öz-şefkat ve psikolojik esneklik düzeylerinin cinsiyet, yaş ve medeni durum değişkenine göre anlamlı düzeyde farklılaştığı görülmüştür. Bu sonuçlar ile ebeveynleri ayrı olan katılımcıların daha fazla olumsuz çocukluk çağı yaşantısına sahip olduğu bulunmuştur. Erkek katılımcıların hem öz-şefkat hem de psikolojik esneklik düzeylerinin kadın katılımcılardan yüksek olduğu bulunmuştur. İleri yaş grubundaki katılımcılar ile evli katılımcıların öz-şefkat ve psikolojik esneklik puanlarının genç yaşta olanlar ile bekar olan katılımcılara göre daha yüksek olduğu bulunmuştur. Araştırmanın diğer bir sonucunda yetişkinlerin olumsuz çocukluk çağı yaşantıları, öz-şefkat düzeyleri ve psikolojik esneklik düzeyleri arasında anlamlı bir ilişki olduğu görülmüştür. Ayrıca olumsuz çocukluk çağı yaşantılarının hem öz-şefkat hem de psikolojik esneklik düzeyini negatif yönde anlamlı düzeyde yordadığı bulunmuştur. Aracılık etkisi analizi sonucuna göre çocukluk çağı olumsuz yaşantılarının öz-şefkat üzerindeki etkisinde psikolojik esnekliğin tam aracı rolü olduğu bulunmuştur.
Özet (Çeviri)
The aim of this research is to examine the mediation role of psychological flexibility in the relationship of adverse childhood experiences and self-compassion. With this aim, it was investigated whether adults' adverse childhood experiences, self-compassion levels, and psychological flexibility levels differ significantly according to various variables (age, gender, marital status, number of siblings, parental relationship status, family income level). The population of this research consisted of adult individuals aged 18 and over living in the European side of Istanbul in the year 2020-2021, and the sample consisted of 395 adult individuals selected from this universe by the appropriate sampling method.The relational screening model was used in the research. The“Adverse Childhood Experience (ACE) Questionnaire”,“Self-Compassion Scale”and“Acceptance and Action Questionnaire-II (AAQ-II)”were used in the research. In addition, the“Demographic Information Form”was used to determine the demographic characteristics of adults. Descriptive Statistics, Independent Groups t-Test, Mann Whitney U Test, Kruskal Wallis H test, Pearson Correlation analysis and Regression Analysis were used to examine the scores obtained in this research. The SPSS 25 program was used for the analysis of the data. In the results of the research; It was seen that adverse childhood experiences differ significantly according to the parental status variable, while the levels of self-compassion and psychological flexibility differ significantly according to gender, age and marital status variables. With these results, it was found that participants whose parents were separated had more adverse childhood experiences. It was found that both self-compassion and psychological flexibility levels of male participants were higher than female participants. It was found that the self-compassion and psychological flexibility scores of the participants in the older age group and the married participants were higher than those who were young and the participants who were single. As another result of the study, it was observed that there was a significant relationship between adults' adverse childhood experiences, self-compassion levels and psychological flexibility levels. In addition, it has been found that adverse childhood experiences predict both self-compassion and psychological flexibility at a negatively significant level. According to the mediation effect analysis results; it has been determined that psychological flexibility has a full mediating role in the impact of adverse childhood experiences on self-compassion.
Benzer Tezler
- Üniversite öğrencilerinde çocukluk çağı olumsuz yaşantıları ve psikolojik belirtiler: Öz-şefkatin aracı rolü
Adverse childhood experiences and psychological symptoms in university students: The mediating role of self-compassion
SEDA CİNGÖZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Psikolojiİstanbul Okan ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MELTEM ASLAN GÖRDESLİ
- Yetişkin bireylerde çocukluk çağı travmaları ile travma sonrası büyüme arasındaki ilişkide şefkat korkusunun ve psikolojik esnekliğin rolü
The role of fear of compassion and psychological flexibility in the relationship between childhood trauma and post-traumatic growth in adults
BURCU GÜNAY
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
PsikolojiAnkara Yıldırım Beyazıt ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ EMİNE İNAN
- Depresyon tanılı hastaların çocukluk çağı travmaları ve öz duyarlılıkları arasındaki ilişkinin incelenmesi
Examination of the relationship between childhood trauma and self-sensitivity of patients diagnosed of depression
PELİN FIRAT
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
HemşirelikSanko ÜniversitesiHemşirelik Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ SİBEL POLAT OLCA
- Çocukluk çağı travmaları, yetişkinlik döneminde bağlanma biçimi ve öz anlayış arasındaki ilişkilerin incelenmesi
Investigating the relationships among childhood traumas, adult attachment style and self compassion
ESRA PEKER
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
Psikolojiİstanbul Arel ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. PINAR TINAZ
- Olumsuz çocukluk çağı yaşantılarının erişkinlik dönemindeki kronik hastalıklarla ilişkisinin araştırılması
Investigation of the relationship of adverse childhood experiences and chronic diseases in adult period
BARIŞ ŞAHİN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2021
Aile HekimliğiAkdeniz ÜniversitesiAile Hekimliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MELAHAT AKDENİZ