Geri Dön

Gediz ve büyük menderes nehir yataklarında meydana gelen uzun süreli değişimin landsat uydu görüntüleriyle analizi

The and analysis of long-term change in gediz and büyük menderes riverbed by landsat satellite images

  1. Tez No: 824409
  2. Yazar: MERVE YILMAZ
  3. Danışmanlar: DOÇ. DR. AZİZ ÖZYAVAŞ
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Jeoloji Mühendisliği, Geological Engineering
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2023
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Kocaeli Üniversitesi
  10. Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Jeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 65

Özet

Türkiye'nin batısında yer alan ve Ege Denizi'ne dökülen bölgenin iki büyük akarsuyu Gediz ve Büyük Menderes Nehirleri'dir. Bu nehirler sularını, membadan mansaba kadar menderes yaparak ulaştırırlar. Menderes yapan birçok akarsuyun taşkın yatakları boyunca bölgenin topografyasına da bağlı olarak yatak değiştirdiği bilinmektedir. Bu tez çalışmasında Gediz Nehri için 1977, 1987, 2000, 2010, 2019 yıllarının, Büyük Menderes Nehri içinse 1978 ve 2021 yıllarının Landsat uydu görüntüleri kullanılarak nehir yataklarında meydana gelen değişimleri tespit edilmiştir. Landsat uydu görüntülerinin yanı sıra raster haritalardan, Sayısal Yüzey Modeli (SYM-12), Sayısal Arazi Modeli (SAM-12), yağış verilerinden ve eş yükselti eğrilerinden eğimler dikkate alınarak değerlendirme yapılmıştır. Landsat verilerinden Gediz Nehir yatağının 1977 yılından 2019 yılına kadar neredeyse hiç değişmediği, buna karşın Büyük Menderes Nehir yatağının ise kayda değer oranda değiştiği tespit edilmiştir. Ayrıca, Büyük Menderes Nehri'nin aksine, Gediz Nehri'nin kıyı kenar çizgisinin oldukça fazla geri çekildiği gözlenmiştir. Gediz Nehri'nin Orta Holosen'deki kıyı kenar çizgisinin günümüz kıyı kenar çizgisinden 10-15 km içeride olduğu ve 1886 yılında İzmir Körfezi'ne dökülen yatağının kuzey batıdaki Ege kıyısına yönlendirildiği gerçeği bize nehrin oldukça yüksek miktarda sedimanı taşıma ve deltasında depolama kapasitesinin olduğunu işaret etmektedir. Dolayısıyla Gediz Nehri'nin kıyı kenar çizgisindeki geri çekilme oldukça dikkate değerdir. Bütün bu bulgular ışığında, Gediz Nehri'nin yatağının stabil ve kıyı kenar çizgisinin geri çekilmesi, ana kolu üzerinde 1954-1960 yılları arasında inşa edilen Demirköprü Barajı'na atfedilebilir. Sonuç olarak, Demirköprü Barajının akarsu akışını düzenlediği ve yatak boyunca taşınan sedimanların bir kısmını tuttuğu için, yatak değişimini engellediği ve delta kıyı çizgisinin geri çekilmesine neden olduğu düşünülmektedir.

Özet (Çeviri)

The Gediz and the Büyük Menderes Rivers, which are located in western Turkey and empty into the Aegean Sea are the two major rivers. These rivers transport their waters by meandering from the upstream to the downstream. It is known that many meandering streams change their beds along the flood plains depending on the topography of the region. In this thesis, the changes in the riverbeds were determined by using LANDSAT satellite images of the years 1977, 1987, 2000, 2010, 2019 for the Gediz River and 1978 and 2021 for the Büyük Menderes River. Besides Landsat satellite images, an evaluation was made by considering the slopes from raster maps, Digital Surface Model (SYM-12) data, Digital Terrain Model (SAM-12) data, precipitation data and contour lines. In the light of Landsat data, it has been determined that the Gediz Riverbed has hardly changed from 1977 to 2019, while the Büyük Menderes Riverbed has changed significantly. In addition, contrary to the Büyük Menderes River, the coastline of the Gediz River considerably retreated. The fact that the Gediz River delta has migrated seaward 10-15 km since the Middle Holocene and the mouth of the Gediz River was diverted to its present location from the İzmir Bay in 1886 indicates that the Gediz River is capable of transporting and carrying a huge amount of sediments to its delta. Therefore, the retreat of the coastline of the Gediz River delta is quite noteworthy. In the light of all these findings, Stability of the Gediz River channel and the retreat of its delta shoreline can be attributed to the Demirköprü dam constructed on its main branch between 1954 and 1960. As a result, It was thought that the Demirköprü dam which prevented the Gediz River channel from migration and caused the shoreline of its delta to retreat since it regulated the water flow and trapped the sediments behind the reservoir.

Benzer Tezler

  1. Investigating hydraulic geometry of unregulated rivers in western Turkey for sustainable river management

    Sürdürülebilir akarsu yönetimi için regüle edilmemiş batı Türkiye akarsularının hidrolik geometrisinin incelenmesi

    GÖKÇE DUMAN

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2015

    Çevre Mühendisliğiİstanbul Teknik Üniversitesi

    Çevre Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. HÜSEYİN ERDEM GÖRGÜN

    DOÇ. DR. ORAL YAĞCI

  2. Kombine akımlar altında oluşan sediman dalgacıkları: Gediz ve Büyük Menderes örnekleri

    Ripples under combined flow: Gediz and Büyük Menderes cases

    SİNEM OĞUZ KABOĞLU

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2020

    Mühendislik BilimleriDokuz Eylül Üniversitesi

    Deniz Bilimleri ve Teknolojisi Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ ATİLLA HÜSNÜ ERONAT

    DR. ÖĞR. ÜYESİ CÜNEYT BAYKAL

  3. Nehir havzası su kalitesi gözlem ağlarında örnek toplama pratiğinin optimizasyonu ve maliyet analizi

    Optimization of sampling practice and cost analysis in water quality monitoring networks on river basins

    ALKIM ENGİN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2020

    İnşaat MühendisliğiDokuz Eylül Üniversitesi

    İnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. CEM POLAT ÇETİNKAYA

  4. Ege gübre yerleşiminden elde edilen veriler kapsamında kıyı Ege neolitik kültürünün değerlendirilmesi

    Evaluation of coastal Aegean neolithic culture on the basis of data from Ege gübre settlement

    ALİ OZAN

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2012

    ArkeolojiEge Üniversitesi

    Protohistorya ve Önasya Arkeolojisi Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. HALUK SAĞLAMTİMUR

  5. Discharge estimations with regression analysis using basin parameters and GIS techniques

    GIS teknikleri ve havza parametreleri kullanılarak regresyon analizi ile akım hesaplamaları

    HAKAN PEKPINARLI

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2005

    Jeodezi ve FotogrametriOrta Doğu Teknik Üniversitesi

    Jeodezi ve Coğrafi Bilgi Sistemleri Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. NURÜNNİSA USUL