Spinoza ve Alfred North Whitehead'da tanrı ve evren ilişkisi
The relation of god and universe according to Spinoza and Alfred North Whitehead
- Tez No: 825699
- Danışmanlar: DOÇ. DR. FATİH ÖZGÖKMAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Felsefe, Philosophy
- Anahtar Kelimeler: Baruch Spinoza, Alfred North Whitehead, Panteizm, Panenteizm, Tanrı ve Evren İlişkisi, İçkinlik ve Aşkınlık, Baruch Spinoza, Alfred North Whitehead, Pantheism, Panentheism, Relationship between God and the Universe, Immanence and Transcendence
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Felsefe Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 73
Özet
Geçmişten günümüze Tanrı ve O'nun evrenle olan ilişkisinin birçok farklı filozof tarafından ele alındığı anlaşılır. Bu konuya dair düşünüp eserler üreten filozoflardan birinin de Baruh Spinoza olduğu bilinir. Onun Tanrı anlayışına dair görüşler incelendiğinde ise Spinoza'nın çoğunlukla panteist veya pan-enteist olup olmadığına dair tartışmaların yapıldığı ortaya çıkar. Bizim açımızdan ise Spinoza'nın felsefesinde yapmış olduğu“Doğuran Doğa”(Natura Naturans) ve“Doğmuş Doğa”(Natura Naturata) sınıflandırması onun pan-enteist bir filozof olabileceğini gösterir. Çünkü bu sınıflandırmayla Spinoza'nın Tanrı ile mümkün varlıklar arasında bir ayrım gözettiği anlaşılabilmekte dolayısıyla onun Tanrı ile evreni bir ve özdeş görmediğine ulaşılabilmektedir. Öyle ki bu sınıflandırmanın bir benzeri pan-enteist filozof Alfred North Whitehead'ın felsefesinde Tanrı'nın“Asli Tabiatı”ve ikinci olarak“Oluşan Tabiatı”şeklinde görülebilir. Bu düşünceden hareketle ilk olarak çalışmamızda genel anlamda bilinen Tanrı tasavvurları ele alınmış ve panteizm ile panenteizm tasavvurları felsefe tarihi içerisinde incelenmiştir. Sonrasında sırayla Spinoza ve Whitehead'ın felsefi sistemleri üzerinden iki filozofun Tanrı ve evren ilişkilerine dair görüşleri açıklanmış ve tartışılmıştır. En sonunda Spinoza'nın felsefesinde Tanrı ve evren üzerine yaptığı ayrım nedeniyle onun da Whitehead gibi pan-enteist bir filozof olabileceği bu çalışmada kabul edilmiştir.
Özet (Çeviri)
It is understood that from the past to the present, God and his relationship with the universe have been handled by many different philosophers. It is known that one of the philosophers who thought and produced works on this subject was Baruch Spinoza. When the views on his understanding of God are examined, it is revealed that there are mostly discussions about whether Spinoza is a pantheist or a pan-entheist. From our point of view, the classification of Natura Naturans and Natura Naturata that Spinoza made in his philosophy shows that he may be a pan-entheist philosopher. Because, with this classification, it can be understood that Spinoza distinguishes between God and possible beings, therefore it can be reached that he does not see God and the universe as one and identical. So much so that a similar classification can be seen in the philosophy of the panentheist philosopher Alfred North Whitehead as God's“Primordial Nature”and secondly“Consequent Nature”. The conceptions of God are discussed and pantheism and panentheism conceptions are examined in the history of philosophy. Afterwards, the views of the two philosophers on God and the universe relations are explained and discussed through the philosophical systems of Spinoza and Whitehead. Therefore, it is accepted in this study that he may be a pan-entheist philosopher like Whitehead.
Benzer Tezler
- Sosyolojik açıdan devlet teorileri
Başlık çevirisi yok
MUHİTTİN SAĞIRLI
Yüksek Lisans
Türkçe
1995
Kamu Yönetimiİstanbul ÜniversitesiSosyal Yapı - Sosyal Değişme Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. FİKRET GEZGİN
- Spinoza ve Marx'ın yabancılaşma kavrayışı bağlamında modanın incelenmesi
Review of fashion in the context of Spinoza and Marx's conception of alienation
BUKET SEKBAN KANTAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
FelsefeNişantaşı ÜniversitesiTekstil ve Moda Tasarımı Ana Sanat Dalı
DOÇ. DR. AHMET UMUT HACIFEVZİOĞLU
- Spinoza ve Hegel felsefesinde arzu kavramı
Concept of desire in Spinoza and Hegel philosophy
ELNUR YUSIFZADE
- L'articulation de l'éthique et de la politique chez Spinoza et Sartre
Spinoza ve Sartre'da etik ve politika eklemlenmesi
ZÜBEYDE GAYE ÇANKAYA EKSEN
- Spinoza ve Machiavelli'de siyasetin sekülerleşmesi
The secularisation of politics within Spinoza and Machiavelli
YASİN PARLAR
