Oleik tip ayçiçeği gen kaynaklarının SSR'a (basit dizi tekrarları) dayalı genetik karakterizasyonu ve oleik asidi yüksek hibritlerin verim öğelerinin karşılaştırılması
SSR (Simple Sequence Repeats) based genetic characterization of oleic sunflowers, compare of high oleic acid content hybrids using yield component
- Tez No: 826464
- Danışmanlar: PROF. DR. DİLEK BAŞALMA, PROF. DR. ALİ ERGÜL
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Ziraat, Agriculture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarla Bitkileri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Tarla Bitkileri Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 110
Özet
Ayçiçeği çoklu doymamış yağ asitleri oranının yüksek olması sebebiyle, beslenme değeri en yüksek olan bitkisel yağlardan birisidir. Doymamış yağ asitleri arasında en yararlı olan oleik asidi yüksek çeşitler dünyada ve Türkiye'de tercih edilmektedir. Amerika ve Avrupa ülkeleri başta olmak üzere birçok ülkede bu özelliği taşıyan çeşitlerin ekimine ağırlık verilmektedir. Bu araştırmanın bitki materyali Trakya Tarımsal Araştırma Enstitüsü'nün yürüttüğü Ülkesel Ayçiçeği Islah Projesi'nden temin edilmiştir. Oleik asidi yüksek ayçiçeği hatları arasından 19 ana ve 22 adet baba olmak üzere toplam 41 ayçiçeği hattı kullanılmıştır. Kontrol olarak da (yüksek oleik asitli tescilli çeşitler) 11 TR 077, 13 TR 002 ve DÜET çeşitleri kullanılmıştır. Çalışmada, 41 adet ayçiçeği ebeveyn hattının genetik kimlik tanısı SSR yöntemiyle yapılmış olup, oleik asit içeriği yüksek genotiplerden genetik anlamda birbirinden farklı uzaklıklardaki melezlerde bazı verim öğeleri, tohum verimi ve yağ verimi değerleri incelenmiştir. Yapılan analizler sonucunda özellikle bitki başına tohum verimi ve bin tohum ağırlığı bakımından genetik uzaklığı yüksek olan melez hatların [G3 K6 ASN X K7 RSN 7/13 (% 16) YDAH SN 3/13 X K7 RSN 7/13 (% 22)] standart çeşitlerden daha iyi performans ortaya koyduğu belirlenmiş, buna karşılık yağ oranı bakımından ise genetik olarak farklı uzaklıktaki melez hatlar arasında ve standart çeşitlere göre bir farklılık olmadığı saptanmıştır.
Özet (Çeviri)
Sunflower is one of the vegetable oils with the highest nutritional value due to its high ratio of polyunsaturated fatty acids. In the world and in Turkey, varieties with a high content of oleic acid the healthiest type of unsaturated fatty acids —are preferred. The production and cultivation of high oleic acid varieties are popular/promoted in many countries, particularly in America and Europe. The material for this study was provided by the National Sunflower Breeding Project conducted by the Trakya Agricultural Research Institute. A total of 41 sunflower lines, 19 female/mother lines, and 22 male/father lines, were used among the sunflower lines with high oleic acid. 11 TR 077,13 TR 002 and DÜET cultivars were used as control (registered cultivars with high oleic acid). In this study, the genetic identity of 41 parent lines was determined, by using the SSR method, and some yield components e.g. seed and oil yield were examined in hybrids with genetically different distances from genotypes with high oleic acid content. The result of the study showed that hybrid lines with high genetic distance especially in terms of seed yield per plant and thousand-seed weight (G3 K6 ASN X K7 RSN 7/13 (16%) YDAH SN 3/13 X K7 RSN 7/13 (22%)) were performed better and higher than standard varieties. However, in terms of fat ratio, it was determined that there was no difference between hybrid lines with genetically different distances compared with standard varieties.
Benzer Tezler
- Toprağa artan dozlarda uygulanan azot ve potasyumun high-oleik ve normal ayçiçeği çeşitlerinin gelişimi ve kaldırılan kimi besin elementi miktarları üzerine etkisi
Effects of nitrogen and potassium applied in the increasing doses on growth of the normal and high-oleic sunflower plants and uptake of some nutrient elements
GÜRCAN ÖREN
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
ZiraatUludağ ÜniversitesiToprak Bilimi ve Bitki Besleme Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HAKAN ÇELİK
- Yabani ayçiçeği türlerinin morfolojik, fizyolojik özelliklerinin belirlenmesi ve kültür ayçiçeği ile melezlenebilme olanaklarının araştırılması
Determination of morphologic, physiologic features of some wild sunflower and search of hybridization facilities with cultural sunflower
TAHİR GÜCER
Yüksek Lisans
Türkçe
2009
ZiraatNamık Kemal ÜniversitesiTarla Bitkileri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. FADUL ÖNEMLİ
- Formation of epoxy fatty acids during autoxidation of linseed, sunflower and olive oil
Keten tohumu yağı, ayçiçeği yağı ve zeytinyağının otooksidasyonu sırasında epoksi yağ asitlerinin oluşumunun incelenmesi
SELİN HANDE BAŞARAN
Yüksek Lisans
İngilizce
2015
Gıda Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiGıda Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BERAAT ÖZÇELİK
YRD. DOÇ. DR. DERYA KAHVECİ
- Energy and biomass production using yarrowia lipolytica from sanitary landfill leachate
Yarrowia lipolytica ile sızıntı suyundan enerji ve biyokütle üretimi
AYÇA BAŞAR
Yüksek Lisans
İngilizce
2016
Biyoteknolojiİstanbul Teknik ÜniversitesiÇevre Mühendisliği Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. MAHMUT ALTINBAŞ
- Ekim dönemlerinin bazı oleik ve linoleik tip aspir çeşitlerinin (Carthamus tinctorius L.) tohum verimi ve kalite özelliklerine etkisinin araştırılması
Effect of sowing periods on seed yield and quality traits of some oleic and linoliec type safflower cultivars (Carthamus tinctorius L.)
HÜSEYİN ÇAKIR
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
ZiraatTekirdağ Namık Kemal ÜniversitesiTarla Bitkileri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BURHAN ARSLAN