Sürdürülebilir kalkınma kapsamında döngüsel ekonomi: Seçilmiş Avrupa ülkeleri ve Türkiye üzerine bir araştırma
Circular economy within sustainable development: A research on selected European countries and Türkiye
- Tez No: 826492
- Danışmanlar: PROF. DR. İLHAN EROĞLU
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Ekonomi, Economics
- Anahtar Kelimeler: Sürdürülebilir kalkınma, Doğrusal ekonomi, Döngüsel ekonomi, Geri dönüşüm oranları, İnsani Gelişme Endeksi (İGE), Sustainable development, Linear economy, Circular economy, Recycling rates, Human Development Index (HDI)
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Tokat Gaziosmanpaşa Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İktisat Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 172
Özet
Bilindiği üzere sürdürülebilir kalkınma; bugünün ihtiyaçlarını, gelecek kuşakların ihtiyaçlarını karşılama yeteneğinden ödün vermeden karşılayan kalkınmadır. Sürdürülebilir kalkınma amaçlarına ulaşmayı sağlayacak bir üretim modeli olarak görülen döngüsel ekonomi ise, atık maddelerin geri dönüştürülerek ekonomiye yeniden kazandırılmasıdır. Doğrusal ekonomide atık olarak tanımlanan unsur; alternatifi olan döngüsel ekonomide kaynağa dönüştürülerek, atık oluşumu önlenmeye çalışılmaktadır. Literatür taraması sonucu, yapılan çalışmalarda genellikle döngüsel ekonominin önemli bileşenlerinden olan geri dönüşüm oranlarının ekonomik büyüme üzerine etkisinin araştırıldığı görülmüştür. Döngüselliğin büyüme yerine kalkınma ya da sürdürülebilir kalkınma üzerine etkisini analiz eden çalışmalar ise, yok denecek kadar azdır. Çalışmanın amacı; 2010–2020 dönemini kapsayan panel veri seti ile seçilmiş 30 Avrupa ülkesi ve Türkiye'de, döngüsel ekonominin sürdürülebilir kalkınma üzerindeki etkisine ilişkin ampirik analiz yapmak ve mevcut literatüre katkıda bulunmaktır. Çalışma panel veri yöntemleriyle, dirençli tahminci Prais-Winsten (PCSEs) kullanılarak gerçekleştirilmiştir. Çalışmada kurulan 4 modelin bağımlı değişkenleri kişi başına düşen GSYİH (Model I) , doğumda beklenen yaşam süresi (Model II), kişi başına karbondioksit emisyonu (Model III) ve İnsani Gelişme Endeksi değerleri (Model IV) iken; ortak bağımsız değişkenler belediye atıklarının, ambalaj türüne göre ambalaj atıklarının, elektronik atık ve biyoatık geri dönüşüm oranı ile üretimde döngüsel malzeme kullanım oranı ve yenilenebilir kaynaklardan gelen enerjinin payıdır. Çalışmada kurulan I. ve IV. modelin sonuçlarına göre; ülkelerin geri dönüşüm oranlarının kişi başına düşen GSYİH ve İnsani Gelişme Endeksi (İGE) değerlerini, beklentiyle uyumlu bir şekilde genel olarak olumlu yönde etkilediği görülmüştür. Analizde kurulan II. ve III. modelin sonuçlarına göre ise; ülkelerin geri dönüşüm oranlarının doğumda beklenen yaşam süresi ve kişi başına karbondioksit emisyonunu, beklenenin tersine genel olarak etkilemediği görülmüştür.
Özet (Çeviri)
As it's known, sustainable development is the development that meets the needs of the present without compromising the ability of future generations to meet their needs. The circular economy, which is seen as a production model that will ensure the achievement of sustainable development goals, is the recycling of waste materials to the economy. The element defined as waste in linear economy turns into a resource in circular economy - which is an alternative to the linear economy – so it's tried to prevent waste generation. As a result of the literature review, it has been seen that the effects of recycling rates - which are one of the important components of the circular economy - on economic growth are generally investigated. Studies analyzing the impact of circularity on development or sustainable development rather than growth are almost non-existent. The aim of the study is to conduct empirical analysis on the impact of circular economy on sustainable development in 30 selected European countires and Turkiye with a panel data set covering the period of 2010–2020 and to contribute to the existing literature. The study was carried out with panel data methods by using the resistive estimator Prais-Winsten (PCSEs). While the dependent variables of the 4 models established in the study are GDP per capita (Model I), life expectancy at birth (Model II), carbon dioxide emissions per capita (Model III) and Human Development Index values (Model IV); identical independent variables are municipal waste, packaging waste by packaging type, electronic waste, biowaste recycling rate and cyclical material use in production and the share of energy from renewable sources. According to the results of the first and fourth models established in the study; it's observed that the recycling rates of countries generally have a positive effect on GDP per capita and Human Development Index (HDI) values, in line with expectations. According to the results of the second and third models established in the analysis; it's observed that the recycling rates of countries generally do not affect life expectancy at birth and carbon dioxide emissions per capita, contrary to expectations.
Benzer Tezler
- Sürdürülebilir kalkınma anlayışı kapsamında döngüsel ekonomi modeli atık yönetimi sıfır atık: Ankara Büyükşehir Belediyesi örneği
Circular economy model within the scope of sustainable development waste management zero waste: Ankara Metropolitan Municipality example
ZEYNEP ÖZGÜVEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
EkonomiAnkara Hacı Bayram Veli Üniversitesiİktisat Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MÜSLÜME NARİN
- Türkiye'de döngüsel ekonomi bağlamında atık yönetimi: PEST analizi
Waste management in the context of circular economy in Turkey: PEST analysis
ÖMER FARUK YILMAZ
- Industrial symbiosis model as a tool of circular economy supported by lca: A case study of Adana Organized Industrial Zone
Yda destekli bir döngüsel ekonomi aracı olarak endüstriyel simbiyoz modeli: Adana Organize Sanayi Bölgesi örneği
BERAT BATUHAN KAPLANGI
Yüksek Lisans
İngilizce
2024
Çevre Mühendisliğiİzmir Yüksek Teknoloji EnstitüsüÇevre Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MEHMET ALİ KÜÇÜKER
- Hastanelerde sıfır atık sisteminin uygulanması ve maliyet analizi çalışması
Application of zero waste system and cost analysis studies in hospitals
EBRU AKYOL
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Çevre Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiÇevre Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İBRAHİM DEMİR
- Şehir hastanelerinin döngüsel ekonomi kapsamında enerji ve karbon ayak izlerinin belirlenmesi
Energy and carbon footprint determination of city hospitals in the concept of circular economy
MERYEM ÖZYİLDİRİM
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Çevre Mühendisliğiİstanbul Üniversitesi-CerrahpaşaÇevre Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ATAKAN ÖNGEN