Muğla Dalaman koşullarında farklı fosfor dozlarının ekmeklik buğday (Triticum aestivum L.) çeşitlerinin verim, verim öğeleri ve kalite özelliklerine etkisi
The effect of different phosphorus doses on the yield, production items and quality properties of bread wheat (Triticum aestivum L.) varieties in Muğla Dalaman conditions
- Tez No: 826853
- Danışmanlar: DOÇ. DR. YAKUP ONUR KOCA
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Ziraat, Agriculture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Aydın Adnan Menderes Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarla Bitkileri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 56
Özet
Amaç: Bu çalışma ile Muğla Dalaman ekolojik koşullarında Kayra ve Ziyabey-98 ekmeklik buğday çeşitlerinin farklı fosfor dozlarında tane verimi, verim öğeleri ve kalite parametrelerinin değişimlerinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Materyal ve Yöntem: 2022 kışlık ürün yetiştirme sezonunda kuru şartlarda bölünmüş parseller deneme desenine göre 3 tekerrürlü olarak yapılan bu çalışmada bitkisel materyal olarak Kayra ve Ziyabey-98 ekmeklik buğday çeşitleri kullanılmıştır. Azotlu gübreleme taban ve iki üst gübreleme olarak uygulanmış, dekarda 16 kg saf azot kullanılmıştır. Fosfor kaynağı olarak Triple Süper Fosfat gübresi 6 farklı (0, 4, 8, 12, 16, 20 kg/da) dozda kullanılmıştır. Bulgular: Tane verimi Kayra çeşidinde 582 kg/da ile 649,33 kg/da arasında, Ziyabey-98 çeşidinde ise 600,33 kg/da ile 678,33 kg/da arasında, bin tane ağırlığı Kayra çeşidinde 44,42 g ile 46,06 g arasında, Ziyabey-98 çeşidinde ise 42,53 g ile 46,06 g arasında, bitki boyu Kayra çeşidinde 97,04 cm ile 106,57 cm arasında, Ziyabey-98 çeşidinde ise 95,87 cm ile 104,07 cm arasında, başakta tane sayısı Kayra çeşidinde 32,96 adet ile 36,23 adet arasında, Ziyabey-98 çeşidinde ise 31,43 adet ile 36,13 adet arasında, metrekaredeki başak sayısı Kayra çeşidinde 443,66 adet ile 470,33 adet arasında, Ziyabey-98 çeşidinde ise 430,33 adet ile 567,66 adet arasında ölçülmüştür. Hektolitre ağırlığı Kayra çeşidinde 78,23 kg/hl ile 80,73 kg/hl arasında, Ziyabey-98 çeşidinde ise 76,93 kg/hl ile 79,13 kg/hl arasında, protein oranı Kayra çeşidinde %14,25 ile %15,37 arasında, Ziyabey-98 çeşidinde ise %13,92 ile %14,81 arasında, nişasta oranı Kayra çeşidinde %70,68 ile %74,49 arasında, Ziyabey-98 çeşidinde ise %69,1 ile %75,53 arasında, ham lif oranı Kayra çeşidinde %4,49 ile %4,97 arasında, Ziyabey-98 çeşidinde ise %4,32 ile %4,69 arasında ve ham kül oranı Kayra çeşidinde %1,68 ile %1,75 arasında, Ziyabey-98 çeşidinde ise %1,65 ile %1,70 arasında değiştiği belirlenmiştir. Sonuç: Genel olarak yüksek fosfor dozunun verimi olumlu etkilediği, düşük fosfor dozlarının ise ölçülen kalite değerlerini oransal olarak olumlu etkilediği tespit edilmiştir. 16 kg/da fosfor dozunda tane verimi ve verim öğelerinde, 0 kg/da fosfor dozunda oransal olarak ölçülen çoğu kalite parametrelerinde en iyi değerler elde edilmiştir. 16 kg/da fosfor dozu ile 12 kg/da ve 8 kg/da fosfor dozlarında ölçülen birçok verilerin istatistiki olarak farksız olduğu belirlenmiştir. Buna ek olarak fosfor dozu azaldığında kalite değerlerinin de oransal olarak yükseldiği belirlenmiştir. Tüm bunlar göz önünde bulundurulduğunda fosfor uygulama maliyetinin belirlenmesinin uygun olacağı ve bunun göz önünde bulundurularak bir önerinin yapılması gerektiği sonucuna varılmıştır. Buna ek olarak; yapılan araştırmanın bir üretim sezonu ile sınırlı olduğunu da hesaba katacak olursak farklı fosfor dozlarına bağlı tane verimi ve kalite özelliklerinin belirlenmesi adına daha uzun süreli bir çalışma tavsiye edilir.
Özet (Çeviri)
Aim: In this study, it was aimed to determine the changes in grain yield, yield components and quality parameters of Kayra and Ziyabey-98 bread wheat varieties at different phosphorus doses in Muğla Dalaman ecological conditions. Material and Method: Kayra and Ziyabey-98 bread wheat varieties were used as plant material in this study, which was carried out in three replications according to the split plots trial design in dry conditions in the 2022 winter crop growing season. Nitrogen fertilization was given 3 times as 160 kg/ha in total. As a phosphorus source, Triple Super Phosphate fertilizer was used in 6 different doses (0. 40. 80. 120. 160. 200 kg/ha). Findings: Grain yields were determined between 5820 kg/ha and 6493.3 kg/ha in Kayra variety, between 6003.3 kg/ha and 6783.3 kg/ha in Ziyabey-98 variety, 1000 grain weight is between 44.42 g and 46.06 g in Kayra variety, and 42.53 g in Ziyabey-98 variety. Moreover, plant height values were detected between 97.04 cm and 106.57 cm in the variety Kayra, and between 95.87 cm and 104.07 cm in the variety Ziyabey-98, the number of grains per spike values were determined between 32.96 and 36.23 in the variety Kayra, between 31.43 and 36.13 in the Ziyabey-98 variety. The number of spikes per square meter values were measured between 443.66 and 470.33 in Kayra variety and between 430.33 and 567.66 in Ziyabey-98 variety. Hectoliter weights were between 78.23 kg/hl and 80.73 kg/hl in Kayra variety, between 76.93 kg/hl and 79.13 kg/hl in Ziyabey-98 variety, protein ratio values were between 14.25% and 15.37% in Kayra variety, between 13.92% and 14.81%, in Ziyabey-98 variety. Starch ratio values were determined between 70.68% and 74.49% in Kayra variety, between 69.1% and 75.53% in Ziyabey-98 variety, crude fiber ratio values were detected between 4.49% and 4.97% in Kayra variety, and between 4.32% and 4.69% in Ziyabey-98 variety. It was determined that the rates of ash varied between 1.68% and 1.75% in Kayra variety and between 1.65% and 1.70% in Ziyabey-98 variety. Conclusion: In general, it has been determined that high phosphorus dose has a positive effect on yield and low phosphorus doses had a positive effect on quality data given as a ratio. The best values were obtained for grain yield and yield items at 160 kg/ha phosphorus dose, and for most quality parameters measured proportionally at 0 kg/ha phosphorus dose. In the light of the data obtained phosphorus doses of 160 kg/ha, 120 kg/ha and 80 kg/ha were statistically indifferent. In addition, it was determined that the quality values increased proportionally when the phosphorus dose decreased. Considering all these, it would be appropriate to determine the cost of phosphorus application. Considering that the experiment is limited to one production season, a longer study is recommended in order to determine grain yield and quality characteristics depending on different phosphorus doses.
Benzer Tezler
- Muğla Dalaman koşullarında farklı ekmeklik buğday (Triticum aestivum L.) çeşitlerinin verim ve bazı kalite özelliklerinin belirlenmesi
Determination of the yield and some quality features of different bread wheat (Triticum aestivum L.) varieties in Muğla Dalaman conditions
ÖZAY YORULMAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
ZiraatAydın Adnan Menderes ÜniversitesiTarla Bitkileri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. OSMAN EREKUL
- Variability of takeoff distance and climate rate due to climate factors
İklim faktörlerine bağlı kalkış mesafesi ve tırmanma oranı değişikliği
ŞEYDA YALÇINKAYA ÇAĞLIYAN
Yüksek Lisans
İngilizce
2024
Meteorolojiİstanbul Teknik ÜniversitesiMeteoroloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ DENİZ DEMİRHAN
- Muğla ili, Ortaca ve Dalaman yörelerinde Culex türlerinin (Diptera: Culicidae) biyo-ekolojisi üzerine araştırmalar
Başlık çevirisi yok
S.BÜLENT ALTEN
- Subklinik endometritisli ineklerde sitopatolojik incelemeler
Cytopatological examinations of subclinical endometritis in cows
YAĞIZ BUĞRA HAN ALTIN
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Veteriner HekimliğiAydın Adnan Menderes ÜniversitesiVeterinerlik Patolojisi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ŞULE YURDAGÜL ÖZSOY