Mermer-kalsit oluşumlarının gemolojik olarak değerlendirilmesi
Gemological usage of marble-calcite formations
- Tez No: 827136
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ MELTEM GÜRBÜZ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Jeoloji Mühendisliği, Geological Engineering
- Anahtar Kelimeler: Boyama, Gemoloji, Mermer, Süstaşı, Dyeing, Gemology, Gemstone, Marble
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Mersin Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Gemoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 63
Özet
Bu çalışmada ülkemizde bol miktarda gözlenen kalsit minerallerinin ve artık olan mermer parçalarının, mevcut değerlendirilme alanları dışında, renklendirerek süs taşı olarak da kullanılabilmesi amaçlanmıştır. Kalsit minerali Mersin iline bağlı Toroslar ilçesinin Kerimler mahallesinde yapılan arazi çalışmaları ile mermerlerin parça artıkları ise mermer işleme firmalarından temin edilmiştir. Mermer işleme firmalarında atıl durumda olan ve renklendirmeye uygun beyaz bej ve gri renkte 3 tip mermer seçilmiştir. Öncelikle farklı yapılarda olan mermerlerin doku özelliklerini görmek için yapılan ince kesit incelemeleri sonucu beyaz mermerin iri kalsit kristallerinden oluştuğu, bej mermerlerin daha küçük kalsit kristalleri ile birlikte fosilli olduğu ve gri mermerlerin ise diğerlerine göre daha küçük kalsit kristalleri içerdiği gözlemlenmiştir. Bu üç tip mermer için poroziteyi artırararak boyama absorbsiyonunu maksimum seviyeye çıkarmak ve renklendirmenin kalıcı olacağı ideal koşulu tespit edebilmek adına 5 faklı ısı derecesinde (100 -150-200-250-300 0C de), 5 farklı sürede ( 30 dk- 1 saat - 1,5 saat - 2 saat- 2,5 saat) ısıtıp, 5 farklı boya solüsyonunda (gıda boyası, bakır sülfat, kumaş boyası, mürekkep, metilen mavisi) bekleterek denemeler yapılmıştır. Bir haftalık bekleme sonucunda tüm mermerler için en iyi sonucu bakır sülfat çözeltisinde verdikleri, her ısı ve sürede etkin bir boyanmanın olduğu saptanmıştır. Kumaş ve gıda boyasında diğerlerine göre daha az etkili bir boyamanın olduğu ve eğer koruyucu bir kaplama yapılmazsa uzun sürede tamamen rengini kaybettiği tespit edilmiştir. Metilen mavisi ile boyamalarda beyaz ve bej mermerlerin düşük sıcaklıklarda, mürekkep ile boyamalarda ise yüksek sıcaklıklarda daha koyu renkte boyandıkları gözlenmiştir. Ancak bir yılsonunda bakır sülfat ve metilen mavisi dışında diğerlerinin renginde solma olduğu, bu boyaları kalıcı kılmak için epoksi gibi koruyucu bir kaplamanın yapılması gerektiği tespit edilmiştir. Bu denemeler dışında kalıcı bir renklendirme keten tohumu yağı ile hazırlanan doğal demir oksit çözeltisinde 4 ay bekletilip tekrar ısıtılan kaboşon form verilen beyaz kristalize mermerde sağlanmıştır. Ayrıca önceden ısıtılmış fırında ısıl işleme tâbi tutulan gri mermerin mavi gıda boyası ve beyaz sirke, sıcak su ile yapılan çözeltide 21 gün bekletilmesi sonucunda iç kısımlara kadar boyanın absorbe edildiği mor renk kazandığı gözlemlenmiştir. Süstaşı olarak kullanılabilirlikleri göstermek için demir oksit – keten tohumu çözeltilisinde bekletilerek sarı renk kazanan cilalı mermer ile bakır sülfatta yeşil renk kazandıktan sonra cilalanan mermer ve epoksi ile kaplanarak rengi korunan mürekkep boyalı şekillenmiş mermere takı uygulamaları yapılmıştır.
Özet (Çeviri)
The aim of the study is to use marble fragments with calcite minerals, which are abundantly observed in our country, as ornamental stones different from their current usage areas. Calcite minerals were obtained from Kerimler neighborhood of Toroslar district of Mersin province, and marble fragments were obtained from marble processing companies. Three types of marbles suitable for coloring, white, beige and gray, were selected from marble processing companies. Among these three marble types, to maximize the dye absorption by increasing the porosity and finding the ideal condition, in which the coloring will be permanent, experiments were carried out by heating the marble for these three types of marbles. Furthermore, experiments were carried out by heating at 5 different temperatures (at 100 -150-200-250-300 0C), 5 different times (30 minutes - 1 hour - 1.5 hours - 1.5 hours - 2 hours - 2.5 hours) and keeping them waiting in 5 different dye solutions (food coloring, copper sulfate, fabric dye, ink, methylene blue). As a result of one week of waiting, it was understood that the best results for all marbles were given in copper sulphate solution, and that there was an effective dyeing at all temperatures and times. It was found that fabric and food coloring was less effective than the others. If a protective coating was not applied, it lost its color completely in a long time. It was observed that white and beige marbles stained darker at low temperatures in methylene blue staining and at high temperatures in ink staining. However, at the end of one year, except for copper sulphate and methylene blue, the color of the others faded. Therefore, it was revealed that a protective coating such as epoxy should be applied to make these paints permanent. Apart from these experiments, a permanent coloring was achieved in white crystallized marble, which was kept in a solution of natural iron oxide prepared with linseed oil for 4 months and reheated. In addition, it was observed that the gray marble, which was subjected to heat treatment in a preheated oven, was kept in a solution made with blue food coloring, white vinegar and hot water for 21 days. After this step, it changed into a purple color in which the dye was absorbed to the inner parts. In order to show their usability as gemstone, jewelry applications were made on polished marble which gained yellow color by being kept in iron oxide - linseed solution, polished marble after gaining green color in copper sulfate, and ink dyed shaped marble whose color was preserved by coating with epoxy.
Benzer Tezler
- Devrekani (Kastamonu) bölgesindeki krom oluşumlarının incelemeleri
Investigation of chrome deposits in Devrekani (Kastamonu) region
METEHAN KELEŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Jeoloji MühendisliğiEskişehir Osmangazi ÜniversitesiJeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ HÜSEYİN SENDİR
- Conservation approaches of patina formation on marble and travertine surfaces in the archaeological sites
Arkeolojik alanlarda bulunan mermer ve traverten yüzeylerindeki patina oluşumlarının koruma yaklaşımları
FULYA BADUR
Doktora
İngilizce
2017
Arkeolojiİzmir Yüksek Teknoloji EnstitüsüMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HASAN BÖKE
PROF. DR. ŞERİFE HANIM YALÇIN
- Kızıldere jeotermal sahası hidrotermal alterasyonla ilişkili mineral oluşumlarının incelenmesi yüksek lisans tezi
Investigation of the hydrothermal alteration related mineral occurrences in the Kızıldere geothermal area
HALİL ATAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Jeoloji MühendisliğiPamukkale ÜniversitesiJeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ÖMER BOZKAYA
- Kuzeybatı Anadolu Pb-Zn yataklarının jeolojisi ve oluşumlarının karşılaştırılmalı incelenmesi
The geology of the Pb-Zn deposits in Northwestern Anatolia and a comperative investigation on their origins
CEM KASAPÇI
Yüksek Lisans
Türkçe
2005
Jeoloji Mühendisliğiİstanbul ÜniversitesiJeofizik Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ.DR. HÜSEYİN ÖZTÜRK
- Pabuçlu (Kula, Manisa) civarındaki manganez cevherleşmelerinin oluşumu ve jeokimyasal özellikleri
Geochemical properties and origin of manganese mineralisation around Pabuclu (Kula, Manisa)
GÜVEN KILIÇ
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Jeoloji MühendisliğiBalıkesir ÜniversitesiJeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. MUSTAFA SELMAN AYDOĞAN