Ofislerde görsel konfor ve enerji tüketimine ilişkin aydınlatma tasarım parametreleri ve etkilerinin belirlenmesi üzerine bir yaklaşım
An approach on determining lighting design parameters and effects relating to visual comfort and energy consumption in offices
- Tez No: 827156
- Danışmanlar: PROF. DR. MUSTAFA KAVRAZ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Mimarlık, Architecture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Karadeniz Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Mimarlık Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 212
Özet
Ofis yapılarındaki iç mekânlarda çeşitli görsel eylemler gerçekleştirildiği için, bu mekânların aydınlatma tasarımında uygun düzenler oluşturularak görsel konforun sağlanması önem taşıyan bir konudur. Dünyada ve ülkemizde, aydınlatmada harcanan enerjinin büyüklüğü nedeniyle özellikle ofis yapılarındaki ana mekânlar gibi gün boyu ve uzun süreli kullanılan hacimlerde, etkin enerji kullanımı da son derece önem taşımaktadır. Bu çalışmada, ofislerde doğal ve yapay aydınlatma tasarım parametrelerinin görsel konfor ve enerji tüketimine etkilerini belirlemeye yönelik bir yaklaşımın geliştirilmesi amaçlanmıştır. Bu amaç doğrultusunda ilk olarak Trabzon İli kapsamında, üç farklı boyutta ve farklı yüzey yansıtma katsayılarında ofis hacimleri DIAlux evo simülasyon programında modellenmiştir. Ofis hacimlerinde aydınlatma tasarım parametrelerine ilişkin değişkenler, yapay aydınlatma için; ışık akısı, lamba gücü, etkinlik faktörü, lamba türü, aydınlatma biçimi ve aygıtların yansıtıcılığı, doğal aydınlatma için; pencere biçimi, camın ışık geçirgenliği, güneş kontrol elemanı ve yönlenme olarak belirlenmiştir. Geliştirilen senaryolar doğrultusunda simülasyon programında hesaplamalar yapılmıştır. Elde edilen veriler SPSS programına aktarılarak istatistiksel analizler yapılmıştır. Regresyon analizi yöntemiyle üç farklı büyüklükteki ofis hacimlerinde yapay aydınlatma için görsel konfor ve enerji etkinlik değerlerini, doğal aydınlatma sistemleri için mekânlarda günışığı performansını yaklaşık olarak tahmin eden regresyon eşitlikleri elde edilmiştir. Veriler ayrıca çıkarımsal istatistik yöntemleri ile analiz edilerek değerlendirmeler yapılmış, optimum sonucu sunan tasarım parametrelerinin değer aralıkları belirlenmiştir. Bu veriler doğrultusunda, kullanıcılar için uygun tasarım seçeneklerinin oluşturulması ya da bir aydınlatma düzeninin iyileştirilmesi sürecinde kullanılabilecek alternatifler sunulmuştur. Son aşamada, yapay ve doğal aydınlatma değişkenleri doğrultusunda bütünleşik aydınlatma senaryoları oluşturulmuş ve bu senaryolar için yıllık aydınlatma enerjisi gereksinimleri hesaplamıştır
Özet (Çeviri)
As office buildings are places where various visual actions take place, providing visual comfort by creating appropriate layouts in lighting design is an important issue. In the world and in our country, due to the size of the energy consumed in lighting, it is extremely important to use energy effectively, especially in volumes that are used throughout the day and for a long time, such as office buildings. In this study, it is aimed to develop an approach to determine the effects of lighting design parameters on visual comfort and energy consumption in offices. For this purpose, office volumes in three different sizes and different surface reflection coefficients, which are assumed to be in Trabzon, were first modeled in the DIAlux evo simulation program. Variables related to lighting design parameters in office spaces, for artificial lighting; luminous flux, lamp power, efficiency factor, lamp type, lighting style, and reflectivity of devices, for natural lighting; window shape, light transmittance of glass, solar control element and orientation. In line with the scenarios developed with the determined variables, calculations were made in the simulation program to evaluate the visual comfort conditions of artificial lighting and daylight performance. W/lm/m2 values were calculated to evaluate the energy efficiency of artificial lighting scenarios. The obtained visual comfort and energy efficiency data were transferred to the SPSS program and statistical analyzes were made. With the regression analysis method, equations that approximately estimate visual comfort and energy efficiency values for artificial lighting and daylight performance in spaces for natural lighting systems were obtained in office volumes of 3 different sizes. The data transferred to the SPSS program were also analyzed with inferential statistical methods, evaluations were made, and alternatives were presented for users. At the last stage, integrated lighting scenarios were created in line with artificial and natural lighting variables and annual lighting energy requirements were calculated for these scenarios. This study aims to make easy calculations in lighting designs with the data obtained as a result of the developed approach, to be usable in the process of creating suitable design options or improving a lighting scheme.
Benzer Tezler
- A novel application of smart human centric lighting within the scope of energy efficiency and comfort assessment criteria
Enerji verimliliği ve konfor değerlendirme kriterleri kapsamında akıllı insan odaklı aydınlatma uygulaması
SEVDA ALIPARAST
Doktora
İngilizce
2024
Elektrik ve Elektronik Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiEnerji Bilim ve Teknoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SERMİN ONAYGİL
- Lighting energy management for office buildings and a case study
Ofis binaları için aydınlatma enerjisi yönetimi ve bir örnek çalışma
YEŞİM ÇELİKKOL
Yüksek Lisans
İngilizce
2012
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ALPİN KÖKNEL YENER
- Açık planlı ofislerde aydınlatma tasarımının irdelenmesi
Examination of lighting design in open plan offices
ŞEVKET BARAN YÜCEL
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
MimarlıkYıldız Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FATMA RENGİN ÜNVER
- Sürdürülebilir ofis mekanlarında konfor yönetimi modeli
Comfort management model in sustainable office spaces
PENBEGÜL ÖZTÜRK
Doktora
Türkçe
2024
MimarlıkFatih Sultan Mehmet Vakıf ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ UĞUR ÖZCAN
- The effects of window glazing and dynamic LED lighting on daylight quality, occupant alertness and work performance in offices
Ofislerde pencere camı ve dinamik LED aydınlatmanın günışığı kalitesi, kullanıcıların dikkati ve iş performansı üzerine etkileri
FATMA BÜŞRA KÖSE
Doktora
İngilizce
2024
Mimarlıkİzmir Yüksek Teknoloji EnstitüsüMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ZEHRA TUĞÇE KAZANASMAZ
PROF. DR. GÖKMEN TAYFUR