Karagöz oyunlarındaki muhavere bölümü üzerine bir inceleme
An examination on the muhavere chapter of Karagöz games
- Tez No: 827912
- Danışmanlar: PROF. DR. DİLAVER DÜZGÜN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Gölge oyunu, Karagöz, Hacivat, Muhavere, Shadow Play, Karagoz, Hacivat, Muhavere
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Atatürk Üniversitesi
- Enstitü: Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Halk Bilim (Folklor) Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 291
Özet
Bu tezin konusu, dört bölümden oluşan klasik bir karagöz oyununun ikinci bölümü olarak değerlendirilip seyircinin oyun ve kişiler hakkında ön bilgi sahibi olmasını sağlayan muhavere bölümüdür. Geçmişten günümüze gelinceye kadar karagöz oyunları ile ilgili pek çok araştırma yapılmış ve bu araştırmalar vasıtasıyla oyunlar çeşitli açılardan incelenmiştir. Bu oyunlarla ilgili çok sayıda eser olmasına rağmen oyunların yalnızca muhavere bölümünü ele alan çalışmalar oldukça sınırlıdır. Çalışma, literatüre muhaverelerle ilgili akademik boyutta özgün bilgiler ekleme ihtiyacından doğmuştur. Bu bağlamda geniş bir literatür taraması ile pek çok oyun metnine ulaşılmıştır. Elde edilen verilerin incelenmesi sonucunda muhaverelerin karagöz oyun formunda yer alan bir bölümü ifade etmesiyle birlikte oyun formu dışında müstakil formda da var olduğu tespit edilmiştir. Elde edilen muhavere metinlerinden çalışmanın örneklem grubunu oluşturacak yüz metin detaylı olarak incelenmiştir. Bu metinlerden altmışı bir karagöz oyun formu içerisinde yer alan muhaverelerden, kırkı ise müstakil muhaverelerden oluşmaktadır. Aynı zamanda festivaller takip edilerek karagöz sanatçıları ile yapılandırılmamış ve yarı yapılandırılmış görüşmeler gerçekleştirilmiştir. Bu sayede günümüzdeki karagöz oyunlarında yer alan muhaverelerin durumu, geçmişten günümüze gelen süreçteki değişimi ve dönüşümü hakkında bilgi sahibi olunmuştur. Her iki muhavere formunun da birbirine benzeyen yönlerinin olmasının yanında birbirinden ayrılan yönlerinin de olduğu sonucuna varılmıştır.
Özet (Çeviri)
The subject of this thesis is related to the conversation section, which is considered as the second part of a classical karagoz play consisting of four parts, which allows the audience to have preliminary information about the game and its people. From the past to the present, many researches have been conducted on karagoz plays and through these researches, the plays have been analyzed from various angles. Although there are many works on these plays, the number of studies dealing only with the muhavere part of the plays is quite limited. The study was born out of the need to add original information to the literature on muhaveres in an academic dimension. In this context, many play texts have been reached through a wide literature review. As a result of the analysis of the data obtained, it has been determined that the muhaveres express a section in the karagöz play form, but also exist in detached form outside the play form. Among the identified muhavere texts, one hundred texts that will constitute the sample group of the study were analyzed under various headings. Sixty of these texts consist of muhavere within a karagöz play form and forty of them consist of independent muhavere. At the same time, festivals were followed and unstructured and semi-structured interviews were conducted with karagöz artists. In this way, information has been obtained about the status of the muhaveres in today's karagöz plays, their change and transformation from the past to the present. It has been concluded that both forms of muhavere have similarities as well as differences from each other.
Benzer Tezler
- Karagöz-Hacivat diyaloglarından hareketle cümle çözümlemesi ve Karagöz'ün Türkçeciliği
Sentence analysis based on Hacivat-Karagoz dialogues and Karagoz's usage of Turkish
DENİZ ÇÖMEZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
Dilbilimİstanbul Arel ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ABDULKADİR EMEKSİZ
- Karagöz metinlerinin toplumsal cinsiyet açısından incelenmesi
An analyse of Karagöz texts in terms of social gender roles
EMİNE VARIŞOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Halk Bilimi (Folklor)Ankara Hacı Bayram Veli ÜniversitesiHalk Bilimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ALİ YAKICI
- Modern Türk tiyatro edebiyatında gayrimüslim Osmanlıların temsili (1874-1912)
Representation of non-muslim Ottomans in modern Turkish drama (1874-1912)
NİLGÜN FİRİDİNOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2009
Sahne ve Görüntü SanatlarıBoğaziçi ÜniversitesiTürk Edebiyatı Bölümü
DOÇ. DR. NUR GÜRANİ ARSLAN
- Açık biçim oyun tekniği ve Turgut Özakman'ın oyunlarında açık biçim unsurların irdelenmesi
Open style play tecnique and the examination of such elements in the plays of Turgut Özakman
ERDOĞAN GÖĞEBAKAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2008
Sahne ve Görüntü SanatlarıAtatürk ÜniversitesiSahne Sanatları Ana Sanat Dalı
YRD. DOÇ. DR. PINAR ARAS
- Hacivat ve Karagöz oyunlarında dramatik dil'in kullanımı ve dramatik olan'ın incelenmesi
The examination of the dramatic element and using of dramatic language in The Hacivat and Karagöz galanty shows
HALİL HAKAN GÜRCAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Sahne ve Görüntü SanatlarıAtatürk ÜniversitesiSahne Sanatları Ana Sanat Dalı
DOÇ. DR. BÜNYAMİN AYDEMİR