Deneysel multiple sclerosis (MS) modelinde endoplazmik retikulum stresi üzerine 4-fenil butirik asitin rejeneratif etkinliğinin PERK yolağı üzerinden değerlendirilmesi
Evaluation of regenerative efficacy of 4-phenyl butyric acid on endoplasmic reticulum stress via PERK pathway in experimental multiple sclerosis (MS) model
- Tez No: 828476
- Danışmanlar: PROF. DR. NEFİSE ÜLKÜ KARABAY YAVAŞOĞLU
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Biyoteknoloji, Biotechnology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ege Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Biyoteknoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 138
Özet
Multiple Skleroz (MS), merkezi sinir sisteminde (MSS) demiyelinizasyon, nörodejenerasyon ve aksonal kayıpla sonuçlanan kronik otoimmün inflamatuar bir hastalıktır. MS için mevcut tedaviler ilerlemeyi yavaşlatabilse de tamamen başarılı olamamaktadır. Ayrıca, bu tedaviler MSS ve kardiyovasküler advers olaylarla ilişkilidir ve bu tedavilerin uzun süreli kullanımı yaşamı tehdit edici durumlara neden olabilmektedir. Son araştırmalar, hücresel tedavilerin MSS onarımı için bir potansiyele sahip olduğunu ve yaralanma sonrası ortaya çıkan inflamatuar hasarlara karşı koruma sağlayabileceğini göstermiştir. Bu bağlamda yeni tedavi edici ajanların keşfedilmesi oldukça önem taşımaktadır. MS'in nedenleri büyük ölçüde bilinmemektedir, ancak hastalığın gelişiminde çok önemli rol oynadığı bilinen çevresel ve genetik faktörler vardır. Bununla birlikte, MS'in bilinen dört klinik formunda da gözlenen Endoplazmik Retikulum (ER) stresi, hastalığın klinik olarak ilerlediği zamanlarda moleküler düzeyde aynı rolü oynamaktadır. ER stresi, ER'nin homeostazında kronik bir rahatsızlık olarak tanımlanmaktadır ve temel olarak, protein katlanma mekanizmasındaki bozukluklar ile hücresel düzeyde etkiye sebep olan anormal proteinlerin birikmesi ile karakterize edilmektedir. Her ne kadar ER stresi, hücreyi koruma amacı ile ortaya çıksa da, stres yönetimi gerçekleştirilemez ve hücrede kalıcı hale gelirse bu durum hücrenin ölümüne yol açabilmektedir. ER stresini hücre ölümüyle ilişkilendirmek için önerilen mekanizmalar proteazların, kinazların, transkripsiyon faktörlerinin ve Bcl-2 proteinlerinin aktivasyonunu içermektedir. MS patogenezinde görev alan üç yolaktan IRE1 ve ATF6 aydınlatılmış olsa da, PERK yolağının varlığı bilinmesine karşın hastalığı nasıl etkilediği ve hastalığın bu yolaktaki moleküler mekanizması üzerine etkileri henüz araştırılmamıştır. Bu proje ile deneysel MS modelinde ER stresine karşı, çeşitli kanserlerde ve Parkinson gibi nörodejeneratif hastalıklarda ilaç olarak kullanılan ve Amiyotrofik Lateral Skleroz (ALS) hastalığında faz 2 aşamasında bir ilaç etken maddesi olan 4-fenil butirik asitin (4-PBA) rejeneratif kapasitesinin PERK yolağı üzerinden moleküler ve histokimyasal seviyede değerlendirilmesi amaçlanmıştır. 4-PBA'nın çeşitli kanserlerde kullanıldığı ve Parkinson gibi nörodejeneratif hastalıklarda etkili olduğu gösterilmekle birlikte, MS hastalığında bu maddenin kullanımı ile ilgili herhangi bir çalışma bulunmaması bu çalışmanın özgünlüğünü ortaya koymaktadır. Tez kapsamında kullanılmış olan Glatiramer Asetat (GA) anti-inflamatuar ilaç olarak MS hastalığının tedavisinde FDA tarafından onaylı bir ilaç olarak kullanılmaktadır. ER stresinin, MS de dahil olmak üzere nörodejeneratif hastalıkların gelişiminde ve ilerlemesinde rol oynadığı bilinmektedir. GA, ER stresini azaltarak, ER üzerindeki yükü hafifletmeye ve protein katlanmasını ve hücresel işlevi iyileştirmeye yardımcı olmakla beraber, GA tedavisi EAE'de mitokondriyal disfonksiyonu da azaltmaktadır. Çalışmamızda 4-PBA ve GA'nın in vitro güvenlik değerlendirmesinin ardından in vivo etkinlik çalışmalarına geçilmiştir. MS hastalığını oluşturmak için EAE deney hayvanı modeli C57BL/6 ırkı laboratuvar farelerine MOG35-55 peptidi ve FCA emülsiyonunun enjeksiyonu sonrasında pertussis toksin uygulanarak indüklenmiştir. Model indüklendikten sonra 4-PBA, GA, ADMKH ve bunların 4-PBA ile kombinasyonları şeklinde tedavi uygulamaları gerçekleştirilmiştir. Çalışmamız sonunda tüm hayvanların ağırlıkları alınmış ve sakrifikasyon sonrası deney hayvanlarından alınan dokulardan biyokimyasal, histokimyasal ve immunohistokimyasal analizler gerçekleştirilmiştir. Elde edilen veriler doğrultusunda, 4-PBA'nın inflamasyonu hafifletebilmesi ve ER stresini düşürebilmesi, 4-PBA'nın MS hastalığı için tedavi potansiyeli yüksek bir ajan olduğunu kanıtlar niteliktedir. Bu çalışma ile 4-PBA'nın hem MS hastalığında tedavi edici etkisi ortaya konmuş hem de 4-PBA'nın GA ile ve ADMKH'ler ile kombine tedavileri denenerek MS hastalığına karşı tedavi edici etkinliği belirlenmiştir. Bu bilgiler ışığında bu tez çalışması, hedef ajanlar ile nörodejeneratif bir hastalık üzerine etkilerinin araştırıldığı ilk çalışma olma özelliğini taşımaktadır.
Özet (Çeviri)
Multiple Sclerosis (MS) is a chronic autoimmune inflammatory disease that results in demyelination, neurodegeneration and axonal loss in the central nervous system (CNS). While current treatments for MS can slow the progression, they are not completely successful. In addition, these treatments are associated with CNS and cardiovascular adverse events, and long-term use of these treatments can lead to life-threatening conditions. Recent research has shown that cellular therapies have the potential for CNS repair and may protect against post-injury inflammatory damage. In this context, the discovery of new therapeutic agents is very important. The causes of MS are largely unknown, but there are environmental and genetic factors known to play a crucial role in the development of the disease. However, Endoplasmic Reticulum (ER) stress, which is observed in all four known clinical forms of MS, plays the same role at the molecular level when the disease progresses clinically. ER stress is defined as a chronic disturbance in the homeostasis of the ER and is mainly characterized by disturbances in the protein folding mechanism and the accumulation of abnormal proteins that cause effects at the cellular level. Although ER stress occurs with the aim of protecting the cell, if stress management cannot be performed and becomes permanent in the cell, this may lead to the death of the cell. Suggested mechanisms to associate ER stress with cell death include the activation of proteases, kinases, transcription factors, and Bcl-2 proteins. Although IRE1 and ATF6 of the three pathways involved in the pathogenesis of MS have been elucidated, although the existence of the PERK pathway is known, how it affects the disease and its effects on the molecular mechanism of the disease in this pathway have not been investigated yet. With this project, the regenerative capacity of 4-phenylbutyric acid (4-PBA), which is used as a drug against ER stress in an experimental MS model, in various cancers and neurodegenerative diseases such as Parkinson's, and which is a drug active ingredient in the phase 2 stage of Amyotrophic Lateral Sclerosis (ALS) disease. This study aims to evaluate the regenerative capacity of 4-PBA at the molecular and histochemical level via the PERK pathway. Although it has been shown that 4-PBA is used in various cancers and is effective in neurodegenerative diseases such as Parkinson's, the absence of any studies on the use of this substance in MS disease reveals the originality of this study. Glatiramer Acetate (GA), which was used within the scope of the thesis, is used as an anti-inflammatory drug in the treatment of MS disease, approved by the FDA. ER stress is known to play a role in the development and progression of neurodegenerative diseases, including MS. While GA helps to reduce ER stress, relieve the burden on the ER and improve protein folding and cellular function, GA treatment also reduces mitochondrial dysfunction in EAE. In our study, after the in vitro safety evaluation of 4-PBA and GA, in vivo efficacy studies were started. To generate MS disease, EAE was induced in experimental animal model C57BL/6 laboratory mice by administering pertussis toxin after injection of MOG35-55 peptide and FCA emulsion. After the model was induced, treatment applications were carried out in the form of 4-PBA, GA, ADMSC and their combinations with 4-PBA. At the end of our study, the weights of all animals were taken and biochemical, histochemical and immunohistochemical analyzes were performed from the tissues taken from the experimental animals after sacrification. In line with the data obtained, 4-PBA's ability to alleviate inflammation and reduce ER stress proves that 4-PBA is an agent with high therapeutic potential for MS disease. In this study, both the therapeutic effect of 4-PBA in MS disease was revealed, and the therapeutic efficacy of 4-PBA against MS disease was determined by trying the combined treatments of 4-PBA with GA and ADMSCs. In the light of this information, this thesis is the first study to investigate target agents and their effects on a neurodegenerative disease.
Benzer Tezler
- Deneysel multiple skleroz oluşturulan sıçanlarda farklı biyotin formlarının MİR-21, MİR-107 VE MİR-122 ile PI3K/AKT sinyal yolağı üzerine etkilerinin araştırılması
Investigation of the effects of different biotin forms on miR-21, miR-107 and miR-122 and PI3K/Akt signaling pathway in experimental multiple sclerosis induced rats
BEŞİR ER
- Deneysel multipl skleroz modelinde 'çörek otu (nigella sativa) yağı' ve 'timokinon'un redoks homeostazı üzerine etkilerinin incelenmesi
Investigation of the effects of 'black cumin (nigella sativa) oil' and 'thymoquinone' on redox homeostasis in experimental multiple sclerosis model
SENA ÖNER
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
Biyokimyaİstanbul ÜniversitesiTıbbi Biyokimya Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. PINAR ATUKEREN
- Capparis ovata ekstresinin deneysel multipl skleroz hayvan modelinde etkisinin moleküler mekanizmalarının araştırılması
Investigating the molecular mechanisms of the effects of Capparis ovata extract in experimental animal model of multiple sclerosis.
ÖZDEN ÖZGÜN
Yüksek Lisans
Türkçe
2012
BiyolojiPamukkale ÜniversitesiBiyoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ALAATTİN ŞEN
YRD. DOÇ. DR. ŞEVKİ ARSLAN
- Ratlarda kuprizonla indüklenen deneysel multipl skleroz modelinde ghrelinin olası hafıza koruyucu, nöroprotektif ve antioksidan özelliklerinin araştırılması
Investigation of potential memory protection, neuroprotection and antioxidation properties of ghrelin in cuprizone induced multiple sclerosis model in rats
SEZAİ ORUK
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
FizyolojiVan Yüzüncü Yıl ÜniversitesiFizyoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ÖZLEM ERGÜL ERKEÇ
- Sıçan deneysel multipl skleroz modelinde çinko eksikliği ve desteğinin hipokampus dokusundaki moleküler fonksiyonlar üzerine etkileri
Effects of zinc deficiency and supplementation on molecular functions in hippocampal tissue in the rat experimental multiple sclerosis model
ADEM ATACAK
Doktora
Türkçe
2024
FizyolojiSelçuk ÜniversitesiFizyoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ABDULKERİM KASIM BALTACI