Mali sorumluluk açısından fıkıh literatüründeki 'Yed' kavramının tahlili
An analysis of the concept of 'Al-yad' in Islamic legal literature in terms of liability
- Tez No: 829462
- Danışmanlar: PROF. DR. BİLAL AYBAKAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Din, Religion
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İbn Haldun Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 126
Özet
Bu çalışma, fıkıh literatüründeki yed kavramını mali sorumluluk açısından incelemektedir. Meseleyi dört mezhebin önemli kaynaklarını esas alarak mukayeseli bir şekilde inceleyen bu tez çalışması giriş ve sonuç dahil toplam beş bölümden oluşmaktadır. Kavramsal çerçeve bölümünde yed, damân, emânet ve teaddî kavramlarına değinilmiş; ardından yed-i damân ve yed-i emânet terkipleri incelenmiştir. Sonraki bölümde ise fıkıh eserlerinde mali sorumlulukları açısından çokça atıf yapılan zilyetlik türlerinden on tanesi inceleme konusu yapılmıştır. Bu zilyetlik türleri gasp, sevm, vedîa, lukata, şirket, vekâlet, mudârebe, icâre, âriyet ve rehindir. Yed-i damân ve yed-i emânet terimleri İslam hukukunda hicri dördüncü asırdan beri mali sorumluluk açısından zilyetlik türlerini ayırt etmede kullanılmaktadır. Yed-i damân, zilyedi kusuru olmasa da oluşan zarardan sorumlu tutan zilyetlik için kullanılmıştır. Yed-i emânet ise kusuru olmadığı müddetçe zilyedin sorumlu tutulamayacağı zilyetliği ifade eder. Bu açıdan bakıldığında bu tezde incelen on zilyetlik türü yed-i damân hükmünde olanlar, yed-i emânet hükmünde olanlar ve mezhepler arasında hükmü ihtilaflı olanlar şeklinde üçe taksim edilebilir. Bu çalışma yed-i damân ve yed-i emânet kavramlarının İslam hukukunda icra ettiği fonksiyonu göstermekte ve bir sorumluluk kaynağı olarak zilyetliğe dikkat çekmektedir.
Özet (Çeviri)
This study examines the concept of al-yad in terms of liability in Islamic legal literature. This thesis, which examines the issue from a comparative perspective based on the important sources of the four madhhabs, consists of five chapters, including an introduction and a conclusion. In the conceptual framework section, the concepts of yad, ḍamān, amāna and taaddī are studied, followed by an analysis of the terms yad al-ḍamān and yad al-amāna. In the next section, ten of the types of possession that are frequently referred to in fiqh works in terms of liability are analyzed. These types of possession are ghaṣb, sawm, wadīa, luqata, shirka, wakāla, muḍāraba, idjāra, 'āriyya, and rahn. The terms yad al-ḍamān and yad al-amānah have been used in Islamic law since the fourth century Hijri to distinguish the types of possession in terms of liability. Yad al-ḍamān is used for possession that makes the possessor liable for the damage caused even if he is not at fault. Yad al-amāna, on the other hand, refers to the possession for which the possessor cannot be held liable unless he is at fault. From this point of view, the ten types of possession examined in this thesis can be divided into three categories: those that are in the nature of yad al-ḍamān, those that are in the nature of yad al-amāna, and those whose rulings are disputed among the madhhabs. This study demonstrates the function of the concepts of yad al-ḍamān and yad al-amāna in Islamic law and draws attention to possession as a source of liability.
Benzer Tezler
- Enflasyon hedeflemesi: Teori, politika ve Türkiye üzerine bir uygulama
Inflation targeting: Theory, policy and an application to Turkey
NURAN ARSLANER GÖKBUDAK
Doktora
Türkçe
2000
EkonomiHacettepe Üniversitesiİktisat Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ORHAN MORGİL
DOÇ. DR. ERDİNÇ TELATAR
YRD. DOÇ. DR. CELAL KÜÇÜKER
- İslam Hukukunda hayvanların verdiği zararların hukukî mes'ûliyeti ve tazmini
The legal responsibility and indemfinication of damages that are give by animals in the Islamic Law
RAMAZAN DAVŞAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
DinÇanakkale Onsekiz Mart ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MEHMET ALİ YARGI
- İslam aile hukukunda kadının mali hakları
Ислам үй-бүлө укугундагы аялдардын материалдык үлүш укуктары
ALTINAY KURMANBEKOVA
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
HukukKırgızistan-Türkiye Manas Üniversitesiİslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ALİ YÜKSEK
- Disrupting factors in Cameroonian families: A focus on polygyny practice of contemporary Bamun people
Kamerunlu aileleri yıkan faktörler: Çağdaş Bamunların çok eşlilik uygulamalarına odaklanma
ROUKAYA MEFIRE NJOYA
Doktora
İngilizce
2024
SosyolojiSelçuk ÜniversitesiSosyoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ÖZLEM ALTUNSU SÖNMEZ