Kırmızı süperdev yıldız Betelgeuse etrafındaki toz oluşumuna yönelik bir araştırma
An investigation into circumstellar dust formation around the red supergiant star Betelgeuse
- Tez No: 830116
- Danışmanlar: PROF. DR. MUSTAFA SERDAR EVREN, DR. GİLLİAN PEARCE
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Astronomi ve Uzay Bilimleri, Astronomy and Space Sciences
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ege Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Astronomi ve Uzay Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Genel Astronomi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 95
Özet
Kırmızı süperdev yıldızlar, büyük kütleli (8 Mʘ - 40 Mʘ), geniş yarıçapa sahip evrimleşmiş yıldızlardır. Bu tür yıldızlar, yıldız evrimi açısından önem taşımaktadırlar. Bir kırmızı süperdev olan Betelgeuse, Yer'e yakın konumu (~197 pc) ve geniş yarıçapı (R=887 Rʘ ± 203) sayesinde uzun yıllardır gözlenebilmiştir. Dolayısıyla kırmızı süperdevler hakkındaki bilgilerimize geniş katkılar sağlamıştır. Betelgeuse'da zonklama, aktivite ve kütle kaybı mekanizmaları sonucunda ışık değişimleri yaşanmaktadır. Aralık 2019 tarihinde parlaklığında düşüş başlamış, Şubat 2020 itibariyle tarihindeki en düşük değere ulaşmıştır. Bu olağanüstü sönükleşmeye“Büyük Sönme”adı verilmiştir. Tez kapsamında kırmızı süperdev yıldızlar hakkında genel bilgiler verilmiş olup asıl odak Betelgeuse üzerinde toplanmıştır. AAVSO veri tabanı sayesinde gözlem verilerine ulaştığımız Betelgeuse'un ışık değişimini analiz ettik. Ayrıca literatürde daha önce yapılmadığını tespit ettiğimiz renk ölçeği analizini gerçekleştirdik. Bu sayede yıldızda meydana gelen bozulmaların temelinde yatan mekanizmaları daha iyi açıklamayı amaçladık. Çalışma kapsamında amacımıza uygun banttaki en güvenilir verileri sağlayan AAVSO gözlemcileri ve tarihleri bir araya getirdik. 2018-2023 yılları arasını 5 gözlem sezonuna ayırdık. Analizlerimizi bu tarihler arasında yoğunlaştırdık. Bu çalışma ile Betelgeuse yıldızı kapsamında, renk ölçeği konusuna değinerek kırmızı süperdevlerin literatürüne katkı sağlamayı amaçladık.
Özet (Çeviri)
Red supergiant stars are massive (8 Mʘ - 40 Mʘ), large-radius evolved stars. Such stars are important for stellar evolution. Betelgeuse, a red supergiant, has been observable for many years thanks to its near-Earth position (~197 pc) and large radius (R=887 Rʘ ± 203). Therefore, it has made extensive contributions to our knowledge of red supergiants. Light changes occur in Betelgeuse as a result of pulsating, activity and mass loss mechanisms. Its brightness started to decrease in December 2019, and as of February 2020, it reached the lowest value in its history. This extraordinary dimming has been called the“Great Dimming”. Within the scope of the thesis, general information about red supergiant stars is given and the main focus is on Betelgeuse. Thanks to the AAVSO database, we performed the light change analysis of Betelgeuse, which we accessed the observation data. In addition, we carried out the color index analysis, which we found that has not been done before in the literature. In this way, we aimed to better explain the mechanisms underlying the deterioration of the star. Within the scope of the study, we brought together the AAVSO observers and dates that provided the most reliable data in the band suitable for our purpose. We divided the years 2018- 2023 into 5 observation seasons. We concentrated our analyzes between these dates. With this study, we aimed to contribute to the literature of red supergiants by addressing the color scale issue within the scope of Betelgeuse star.
Benzer Tezler
- 4 Lac ve v cep yıldızlarının tayfsal analizi
The Spectral analyses of 4 Lac and v cep stars
KUTLUAY YÜCE
Doktora
Türkçe
2003
Astronomi ve Uzay BilimleriAnkara ÜniversitesiAstronomi ve Uzay Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SEMANUR ENGİN
PROF. DR. J. SAUL ADELMAN
- Kırmızı külah balığı Fistularia petimba Lacepède, 1803'nın Taşucu Körfezi'ndeki(Doğu Akdeniz) biyometrik özelliklerinin belirlenmesi
Determination of biometric features of red cornet, Fistularia petimba Lacepède, 1803 in Tasucu Bay (Eastern Mediterranean)
SİMGE BOZKAYA
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Su ÜrünleriEge ÜniversitesiSu Ürünleri Temel Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ŞULE GÜRKAN
- Production of functional yogurt enriched with red beetroot pomace
Kırmızı pancar posası ile zenginleştirilmiş fonksiyonel yoğurt üretimi
BÜŞRA GÜLER UĞURLU
Yüksek Lisans
İngilizce
2024
Gıda MühendisliğiGaziantep ÜniversitesiGıda Mühendisliği Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. HASENE KESKİN ÇAVDAR
DOÇ. DR. EDA ADAL KARAKAYA
- Kırmızı ve mor pigment içeren besinlerin protein, age, C vitamini ve biyoerişilebilirlik açısından incelenmesi ve sağlıkla ilişkilendirilmesi
Examination of foods containing red and purple pigments in terms of protein, age, vitamin C and bioaccessibility and their association with health
MELEK ÇOBAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Beslenme ve Diyetetikİstanbul Sabahattin Zaim ÜniversitesiBeslenme ve Diyetetik Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SABİHA ZEYNEP AYDENK KÖSEOĞLU
- Encapsulation of natural foods coloring agent extract from red beetroot (beta vulgaris) by hydrogels
Kırmızı pancardan (beta vulgaris) elde edilen doğal gıda boyama maddesi ekstraktının hidrojeller ile kapsüllenmesi
FATMA ELCİK
Yüksek Lisans
İngilizce
2024
Gıda MühendisliğiGaziantep ÜniversitesiGıda Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ESRA İBANOĞLU