Kırmızı süperdev yıldız Betelgeuse etrafındaki toz oluşumuna yönelik bir araştırma
An investigation into circumstellar dust formation around the red supergiant star Betelgeuse
- Tez No: 830116
- Danışmanlar: PROF. DR. MUSTAFA SERDAR EVREN, DR. GİLLİAN PEARCE
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Astronomi ve Uzay Bilimleri, Astronomy and Space Sciences
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ege Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Astronomi ve Uzay Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Genel Astronomi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 95
Özet
Kırmızı süperdev yıldızlar, büyük kütleli (8 Mʘ - 40 Mʘ), geniş yarıçapa sahip evrimleşmiş yıldızlardır. Bu tür yıldızlar, yıldız evrimi açısından önem taşımaktadırlar. Bir kırmızı süperdev olan Betelgeuse, Yer'e yakın konumu (~197 pc) ve geniş yarıçapı (R=887 Rʘ ± 203) sayesinde uzun yıllardır gözlenebilmiştir. Dolayısıyla kırmızı süperdevler hakkındaki bilgilerimize geniş katkılar sağlamıştır. Betelgeuse'da zonklama, aktivite ve kütle kaybı mekanizmaları sonucunda ışık değişimleri yaşanmaktadır. Aralık 2019 tarihinde parlaklığında düşüş başlamış, Şubat 2020 itibariyle tarihindeki en düşük değere ulaşmıştır. Bu olağanüstü sönükleşmeye“Büyük Sönme”adı verilmiştir. Tez kapsamında kırmızı süperdev yıldızlar hakkında genel bilgiler verilmiş olup asıl odak Betelgeuse üzerinde toplanmıştır. AAVSO veri tabanı sayesinde gözlem verilerine ulaştığımız Betelgeuse'un ışık değişimini analiz ettik. Ayrıca literatürde daha önce yapılmadığını tespit ettiğimiz renk ölçeği analizini gerçekleştirdik. Bu sayede yıldızda meydana gelen bozulmaların temelinde yatan mekanizmaları daha iyi açıklamayı amaçladık. Çalışma kapsamında amacımıza uygun banttaki en güvenilir verileri sağlayan AAVSO gözlemcileri ve tarihleri bir araya getirdik. 2018-2023 yılları arasını 5 gözlem sezonuna ayırdık. Analizlerimizi bu tarihler arasında yoğunlaştırdık. Bu çalışma ile Betelgeuse yıldızı kapsamında, renk ölçeği konusuna değinerek kırmızı süperdevlerin literatürüne katkı sağlamayı amaçladık.
Özet (Çeviri)
Red supergiant stars are massive (8 Mʘ - 40 Mʘ), large-radius evolved stars. Such stars are important for stellar evolution. Betelgeuse, a red supergiant, has been observable for many years thanks to its near-Earth position (~197 pc) and large radius (R=887 Rʘ ± 203). Therefore, it has made extensive contributions to our knowledge of red supergiants. Light changes occur in Betelgeuse as a result of pulsating, activity and mass loss mechanisms. Its brightness started to decrease in December 2019, and as of February 2020, it reached the lowest value in its history. This extraordinary dimming has been called the“Great Dimming”. Within the scope of the thesis, general information about red supergiant stars is given and the main focus is on Betelgeuse. Thanks to the AAVSO database, we performed the light change analysis of Betelgeuse, which we accessed the observation data. In addition, we carried out the color index analysis, which we found that has not been done before in the literature. In this way, we aimed to better explain the mechanisms underlying the deterioration of the star. Within the scope of the study, we brought together the AAVSO observers and dates that provided the most reliable data in the band suitable for our purpose. We divided the years 2018- 2023 into 5 observation seasons. We concentrated our analyzes between these dates. With this study, we aimed to contribute to the literature of red supergiants by addressing the color scale issue within the scope of Betelgeuse star.
Benzer Tezler
- 4 Lac ve v cep yıldızlarının tayfsal analizi
The Spectral analyses of 4 Lac and v cep stars
KUTLUAY YÜCE
Doktora
Türkçe
2003
Astronomi ve Uzay BilimleriAnkara ÜniversitesiAstronomi ve Uzay Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SEMANUR ENGİN
PROF. DR. J. SAUL ADELMAN
- Red Lions, White Lilies: Mysterium Coniunctionis (Spiritual Matrimony) in H.D. and Robert Duncan's selective poems in the light of Jungian criticism
Kırmızı Aslanlar, Beyaz Zambaklar: H.D. ve Robert Duncan'ın seçilmiş şiirlerinde Jung'un kuramlarının ışığı altında Mysterium Coniunctionis (Ruhsal Evlilik)
NESRİN ERUYSAL
Doktora
İngilizce
1999
Amerikan Kültürü ve EdebiyatıHacettepe ÜniversitesiAmerikan Kültürü ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GÖNÜL UÇELE
- K.Maraş yöresinde yetiştirilen kurutmalık kırmızı biber tiplerinin verim ve kalite özelliklerinin belirlenmesi
The Determination of the yield and quality characteristics of red pepper types grown for drying in K.Maraş reqion
NAZAN DOĞAR
Yüksek Lisans
Türkçe
1999
ZiraatKahramanmaraş Sütçü İmam ÜniversitesiBahçe Bitkileri Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. SERMİN AKINCI
- Kırmızı pul biberlerde mikoflara ve aflatoksin oluşumuna bölgenin etkisi
Başlık çevirisi yok
ÖZLEM C. ERMİŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
1998
Gıda Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiGıda Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. DİLEK HEPERKAN
- Electrical impedance spectroscopy of human blood
İnsan kanının elektriksel empedans spektroskopisi
MANA SEZDİ
Yüksek Lisans
İngilizce
1998
Tıbbi BiyolojiBoğaziçi ÜniversitesiBiyomedikal Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. YEKTA ÜLGEN