Çevresel tahribat ve kentsel büyüme ilişkisi: Van Gölü Havzası örneği
Environmental degradation and urban growth relationship: The case of Van Lake basin
- Tez No: 830257
- Danışmanlar: PROF. DR. GÜZİN KAYA
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Çevre Mühendisliği, Şehircilik ve Bölge Planlama, Environmental Engineering, Urban and Regional Planning
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Şehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Şehircilik Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 328
Özet
Bu araştırma, Van Gölü Havzası'ndaki çevresel tahribat ve kentsel büyüme arasındaki ilişkiyi incelemektedir. Van Gölü'nün su kirliliği her geçen gün artmaktadır, evsel ve endüstriyel atık sular bu kirlilikte önemli bir etkiye sahiptir. Yerleşmeler ve ilçelerden geçerek havzaya akan nehirler aracılığıyla göle taşınan kirlilik, ekolojik tahribatı tehlikeli boyutlara ulaştırmaktadır. Bu nedenle Van Gölü su kirliliği havzanın bütünsel bir perspektifle değerlendirilmesini zorunlu kılar. Araştırma, Van Gölü Havzası'nın sınırlarını temel almakta ve öncelikle havza ilçelerinin nüfus büyüklükleri ve buradan yola çıkarak nüfus yoğunlukları hesaplanmıştır. Ardından, ilçe bazında havzanın nüfus ve nüfus yoğunluk haritaları oluşturulmuş ve havzanın nüfus hızlarındaki artış hesaplanarak havzanın 1990 ve 2018 yılları arasındaki durumu ortaya konmuştur. Daha sonra Corine uygulamasıyla oluşturulan veritabanı kullanılarak arazi değişim haritaları oluşturulmuştur. Doğal alanların azalarak yerleşim yerlerine dönmesi ve kirlilik üretmesi, Van Gölü Havzası'nın ekosistemik kapasitesini zorlamaktadır. Yine aynı yıllar arasındaki kentsel büyümeyi görmek amacıyla yerleşmelerin yayılımını gösteren Van Gölü Havzası yerleşim analizi yapılarak, yerleşme izleri haritaları üretilmiştir. Araştırmanın temel sorunsalı, kentsel büyümenin çevresel tahribat üzerindeki etkisini ortaya koymaktır. Bu amaçla, kentsel yerleşimlerden geçen akarsu ve su kanallarında ve Van Gölü'nde oluşan kirlilik parametreleri ve bu parametrelerin analiz sonuç değerleri kirlilik haritaları oluşturmak planlanmıştır. Analiz sonuçları düzenli olarak bulunamamış, ancak seçilen“gösterge”parametrelerin değişimini gözlemlemek amacıyla havza genelinde kirlilik haritaları oluşturulmuştur. Parametre seçimleri yapılırken Avrupa Birliği'nin Su Çerçeve Direktifi (SÇD) ve Türkiye'nin yüzeysel suların izlenmesine dair yönetmelik (YSKYY) doğrultusunda ve kentleşme sonucunda“atık”olarak çıktı olan“gösterge”olmasına dikkat edilerek yapılmıştır. Bu çalışmada, çinko, mangan, kadmiyum, kurşun, nikel, koliform (e.coli), sodyum, klorür ve sülfat evsel ve endüstriyel kaynaklı kirlilik parametreleri ele alınarak kirlilik haritaları oluşturularak mekansallaştırılmıştır. Bütün bu kirlilik parametreleri antropojenik (insan faaliyetleri sonucu) kaynaklıdır. Elde edilen verilereden ve araştırma bulgularından yola çıkarak Van Gölü Havzasında çevresel tahribat ile kentsel büyüme arasında bir korelasyon kurulmaktadır.
Özet (Çeviri)
This research examines the relationship between environmental degradation and urban growth in the Van Lake Basin. The water pollution of Lake Van is increasing day by day; domestic and industrial wastewater have a significant impact on this pollution. Pollution carried to the lake through rivers flowing from settlements and districts into the basin is pushing ecological damage to dangerous levels. Therefore, Van Lake's water pollution necessitates an assessment of the basin from a holistic perspective. The study is based on the boundaries of the Van Lake Basin and primarily calculates the population sizes of basin districts and, based on this, population densities. Subsequently, population and population density maps of the basin are created on a district basis, and the increase in the basin's population rates is calculated to reveal the basin's situation between 1990 and 2018. Later, using the Corine application's database, land change maps are generated. The conversion of natural areas into settlements and the resultant pollution strains the Van Lake Basin's ecological capacity. To observe urban growth between the same years, a settlement analysis of the Van Lake Basin is conducted to produce settlement footprint maps, showing the spread of settlements. The central issue of the research is to elucidate the impact of urban growth on environmental degradation. For this purpose, pollution parameters generated in rivers, water channels passing through urban settlements, and Lake Van, along with the analysis result values of these parameters, are planned to be used to create pollution maps. Analysis results are not consistently available; however, pollution maps are created throughout the basin to observe changes in selected“indicator”parameters. When selecting parameters, the European Union's Water Framework Directive (WFD) and Turkey's regulation on monitoring surface waters (YSKYY) were followed, with attention to the indicators that result in“waste”due to urbanization. In this study, pollution parameters such as zinc, manganese, cadmium, lead, nickel, coliform (E. coli), sodium, chloride, and sulfate, originating from domestic and industrial sources, are spatialized by creating pollution maps. All of these pollution parameters are anthropogenic (resulting from human activities). Based on the data obtained and research findings, a correlation between environmental degradation and urban growth is established in the Van Lake Basin.
Benzer Tezler
- Kentsel büyüme yönetimi ve mega projeler: İstanbul 3.Havalimanı etkileşimde Göktürk yerleşmesi örneği
Urban growth management and mega projects: A case study of Göktürk settlement in interaction with 3rd Istanbul Airport
ANIL SARICAN DELİBAY
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
UlaşımBahçeşehir ÜniversitesiKentsel Sistemler ve Ulaştırma Yönetimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SIRMA TURGUT
- Kentsel kaynaklı atıksularda mikroplastik miktarının ve giderim yöntemlerinin araştırılması
Investigation of microplastic amount and removal methods in urban wastewater
CEYHUN AKARSU
Doktora
Türkçe
2021
Çevre MühendisliğiMersin ÜniversitesiÇevre Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HALİL KUMBUR
PROF. DR. AHMET ERKAN KIDEYŞ
- Kimyasal ön-işlemlerden geçirilmiş lignoselülozik atıkların Streptomyces sp. AOA40 enzimleriyle şeker şurubuna dönüştürülmesi
Conversation of chemical pretreated lignocellulosic wastes to sugar syrup with Streptomyces sp. AOA40 enzymes
ALI OSMAN ADIGUZEL
- Heybeliada kentsel sit koruma önerisi
Conservation proposal of the urban site Heybeliada
ALPER AYDIN
Yüksek Lisans
Türkçe
2011
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. YEGAN KAHYA
- Ekokent tasarım kriterlerinin sürdürülebilirliğe etkisi:Malmö-Bo01 ve Ecoviikki örnekleri bağlamında bir değerlendirme
The effects of the ecocity design criterias to sustainability:An assessment in the context of Malmö-Bo01 and Ecoviikki examples
ÖZGÜN DUYGU AKGÜL
Yüksek Lisans
Türkçe
2012
Şehircilik ve Bölge PlanlamaMimar Sinan Güzel Sanatlar ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYKUT KARAMAN