Buğday ve ayçiçeği münavebesinde farklı toprak işleme yöntemleri ve azot dozlarının bazı işletme parametreleri, verim ve kalite değerlerine olan etkilerinin belirlenmesi
Determination of the effects of different tillage methods and nitrogen doses on some plant parameters, yield and quality values in wheat and sunflower yield
- Tez No: 830490
- Danışmanlar: PROF. DR. HARUN YALÇIN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Ziraat, Agriculture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ege Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarım Makineleri ve Teknolojileri Mühendisliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Tarım Makinelerı ve Teknolojileri Mühendisliği Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 181
Özet
Araştırma Ege Bölgesi şartlarında; İzmir Menemen İlçesinde Ege Tarımsal Araştırma Enstitüsü arazilerinde 2019 ve 2020 ekim sezonunda yürütülmüştür. Bu çalışmada buğday ve yağlık ayçiçeği ekiminde farklı toprak işleme ve azot doz uygulamalarının, ürünlerin verim ve kaliteye olan etkileri teknik ve ekonomik yönden incelenmiştir. Toprak işleme yöntemlerinin (Geleneksel toprak işleme, Koruyucu toprak işleme ve Doğrudan ekim) ve uygulanan farklı azot dozlarının buğday ve ayçiçeği tarımında bitki gelişimine, ortalama çimlenme zamanı, filiz çıkış yüzdesi, bitki boyu, bin dane ağırlığı ve verime olan etkileri açısından karşılaştırılması tesadüf bloklarında bölünmüş parseller deneme desenine göre tekerrürlü ve çakılı denemede yürütülmüştür. Yürütülen çalışmada makinaların yakıt tüketimi ve iş başarısı, toprağın fiziksel ve kimyasal özellikleri, hacim ağırlığı, penetrasyon direnci belirlenmiş ve yöntemlerin organik madde miktarına olan etkisi incelenmiştir. Araştırma sonucunda toprak işleme uygulamalarının ve azot dozlarının ayçiçeği verimi ve buğday veriminde etkisi istastiki anlamda önemli bulunmuştur. En fazla buğday verimi her iki yılda da azaltılmış toprak işleme yöntemi ve en yüksek azot dozu interaksiyonundan 581,33-674,83 kg/da elde edilmiştir. Ayçiçeği verimi ise ilk yıl azaltılmış toprak işleme yöntemi ve en yüksek azot dozu interaksiyonundan 307,95 kg/da elde edilirken, ikinci yıl en fazla verim geleneksel toprak işleme yöntemi ve maksimum azot dozu interaksiyonudan 414,57 kg/da elde edilmiştir. Farklı toprak işleme uygulamaları arasındaki yakıt tüketimleri karşılaştırlmasında her iki üründe de en az yakıt tüketimi doğrudan ekim uygulamasından 12,17-11,49 l/ha, en fazla yakıt tüketimi geleneksel toprak işleme ve ekim uygulamasından 59,85-60,5 l/ha elde edilmiştir. Buğday ve ayçiçeği üretimi için yapılan toprak işleme ve ekim yöntemlerinde doğrudan ekim yönteminde en yüksek iş başarısı değeri ayçiçeği ekiminde 1,63-1,66 ha/h elde ederken buğday ekiminde 0,99-1,00 ha/h elde edilmiştir. Azaltılmış toprak işleme yöntemi ayçiçeği ekiminde 0,37-0,32 ha/h işbaşarısı buğday ekiminde ise 0,43 ha/h iş başarısı hesaplanmıştır. Minumum değer ise geleneksel toprak işleme uygulamasından ayçiçeği için 0,20-0,18 ha/h, buğday için 0,21-0,23 ha/h elde edilmiştir. Buğday ve yağlık ayçiçek üretiminde farklı toprak işleme ve farklı azot dozlarındaki ugulamaların ekonomik analizine bakıldığında, ayçiçeği ekimi için ilk yıl en yüksek gelir 5.023,18 TL/ha ile azaltılmış toprak işleme yöntemi 15 kg/da (N3) azot dozundan bulunurken, en düşük değer 4.323,37 TL/ha ile aynı dozda doğrudan ekim yönteminde bulunmuştur. İkinci yıl en yüksek değer geleneksel toprak işleme yönteminden 10.014,28 TL/ha, en düşük değer 7.119,60 TL/ha ile doğrudan ekim yönteminden elde edilmiştir. Buğday ekiminde ise en yüksek gelir her iki yılda da azaltılmış toprak işleme ve 15 kg/da (N3) azot uygulamasından 5.140,15-12.027,26 TL/ha elde edilmiştir. İlk yıl en düşük değer geleneksel toprak işleme yönteminden 4.324,50 TL/ha bulunurken ikinci yıl doğrudan ekim yönteminden 9.321,03 TL/ha bulunmuştur.
Özet (Çeviri)
The research was conducted in the Aegean Region under the conditions of Menemen District in Izmir at the Agricultural Research Institute of the Aegean. It was carried out during the planting seasons of 2019 and 2020, focusing on the effects of different soil tillage and nitrogen application methods on the yield and quality of wheat and oilseed sunflower crops, both technically and economically. A randomized complete block design with split-plot arrangement was used to compare the effects of different soil tillage methods (conventional tillage, conservation tillage, and direct seeding) and various nitrogen doses on plant development, average emergence dates, emergence percentage, plant height, thousand kernel weight, and yield in wheat and sunflower agriculture. The study also examined the fuel consumption and work efficiency of machinery, as well as the physical and chemical properties of the soil, bulk density, and penetration resistance, and analyzed the effects of the methods on organic matter content. The research findings indicated that the significant influence of soil tillage practices and nitrogen doses on the yield of both sunflower and wheat crops. The highest wheat yield in both years was obtained from the interaction of reduced tillage method and the highest nitrogen dose, ranging from 581,33 to 674,83 kg/ha. On the other hand Sunflower yield was highest in the first year with the interaction of reduced tillage method and the highest nitrogen dose, reaching 307.95 kg/ha, while in the second year, the highest yield was obtained from the interaction of conventional tillage method and the maximum nitrogen dose, with a yield of 414,57 kg/ha. When comparing fuel consumption among different soil tillage practices, the lowest fuel consumption was observed in direct seeding for both crops, ranging from 12.17 to 11.49 l/ha, while the highest fuel consumption was associated with conventional soil tillage and planting practices, ranging from 59,85 to 60,5 l/ha. In terms of work efficiency in soil tillage and planting methods for wheat and sunflower production, the highest work efficiency value was achieved with direct seeding, with 1,63-1,66 ha/h for sunflower planting and 0,99-1,00 ha/h for wheat planting. Reduced tillage method resulted in a work efficiency of 0,37-0,32 ha/h for sunflower planting and 0,43 ha/h for wheat planting. The minimum value was obtained from the conventional tillage method, with 0,20-0,18 ha/h for sunflower and 0,21-0,23 ha/h for wheat. In the economic analysis of wheat and oilseed sunflower production considering different soil tillage methods and nitrogen doses, for sunflower planting, the highest income was 5.023,18 TL/ha with the reduced tillage method and 15 kg/ha (N3) nitrogen dose in the first year, while the lowest income was 4.323,37 TL/ha with the same dose in direct seeding method. In the second year, the highest income was 10.014,28 TL/ha from the conventional tillage method, and the lowest income was 7.119,60 TL/ha from direct seeding method. For wheat planting, the highest income in both years was obtained from the interaction of reduced tillage method and 15 kg/ha (N3) nitrogen application, ranging from 5.140,15-12.027,26 TL/ha. In the first year, the lowest income was 4.324,50 TL/ha from the conventional tillage method, while in the second year, it was 9.321,03 TL/ha from direct seeding method.
Benzer Tezler
- Buğday-Ayçiçeği ekim sisteminde yeşil gübrelemede kullanılabilecek bazı baklagil yem bitkilerinin biomas verimleri ile toprak özelliklerine ve ana bitkiye etkileri
Effects of some leguminous forage crops that can be used in green manure on biomass yields and soil properties and, the main plant in wheat and sunflower planting system
ULAŞ AY
Doktora
Türkçe
2022
ZiraatTekirdağ Namık Kemal ÜniversitesiTarla Bitkileri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. CANAN ŞEN
- Önder Çiftçi Danışmalık Derneği modelinin analizi
Leader Farmer Consulting Association model analysis
SERDAR YURGA
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
İşletmeTekirdağ Namık Kemal Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SÜLEYMAN AHMET MENTEŞ
- Stratejik tarım ürünlerinde çevresel ve ekonomik sürdürülebilirliğin sağlanmasına ilişkin tarımsal destekleme politikalarının değerlendirilmesi ve öneriler geliştirilmesi
Evaluating agricultural support policies and devoloping recommendations regarding ensuring environmental and economic sustainabilty in strategic agricultural product
METİN BADEM
Doktora
Türkçe
2024
EkonomiTekirdağ Namık Kemal ÜniversitesiTarım Ekonomisi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ HARUN HURMA
- Silisözü Havzası'nda buğday ve ayçiçeği yetiştiriciliği için arazi uygunluğunun analitik hiyerarşi süreci ve Coğrafi Bilgi Sistemleri (CBS) ile belirlenmesi
Determination of land suitability for wheat and sunflower cultivation in Silisözü Basin using analytic hierarchy process and Geographic Information Systems (GIS)
SEMA ÇITAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
CoğrafyaTokat Gaziosmanpaşa ÜniversitesiCoğrafya Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ORHAN METE KILIÇ
- Tekirdağ İlinde meteorolojik faktörlerin buğday ve ayçiçeği verimine etkisi
The Efficiency of meteorological factors to wheats and sunflowers product
UĞUR ÇAĞLAR