Şeyh Gâlib Dîvânı'nın şahıs kadrosu
List of characters in the Şeyh Gâlib's Dîvân
- Tez No: 831554
- Danışmanlar: PROF. DR. HALİL İBRAHİM YAKAR
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Şeyh Gâlib, Dîvân, şahıslar, kişilikler, Şeyh Gâlib, Dîvân, list of characters
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gaziantep Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Eski Türk Edebiyatı Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 182
Özet
Dîvân edebiyatının 18. Yüzyılında Şeyh Gâlib önemli bir yere sahiptir. Esad ve Gâlib mahlaslarıyla yazdığı şiirlerini toplayarak 24 yaşında iken Dîvân'ını meydana getirdi. Birçok buluşu ve yarattığı mazmunlarla Dîvân edebiyatının gelişmesinde büyük bir rol oynamıştır. Şeyh Gâlib'in eserlerinin en önemli yönlerinden birisi de tasavvufi temellere sahip olmasıdır. Eserlerinde güçlü semboller kullanan Gâlib, hayal unsurlarına sıkça yer vermiştir. Bu çalışmada ele aldığımız Şeyh Gâlib Dîvânı, mitolojinin, tarihin, dinin ve efsanelerin Dîvân şiirine kaynaklık etmesine iyi bir misal oluşturmuştur. Eserde kullanımına rastladığımız mitolojik ve efsanevi şahsiyetlerin sayıca çokluğu, şairin bu isimler etrafında ördüğü imgelem ve söz konusu unsurları işlemedeki becerisi, Klasik Türk şiir geleneğinde eski anlatı ve şahısların yarattığı mânâ zenginliği konusunda bize dikkate değer bilgiler vermektedir. Birçok beyitte gönderme yapılan Şehnâme kaynaklı kahramanlar ya da Arap ve Yunan kökenli ve dini şahsiyetler, ihtiyaç duyulan hayal gücünü pekiştirmekte ve ifade imkânı bakımından şaire yeni olanaklar sunmaktadır. Eserde yer verilen kişi ve motiflerin şiire taşıdığı anlamsal açılımlar, Klasik Türk şiirinin kültürel zenginliğini de ayrıca ortaya koymaktadır. Bu durumda Şeyh Gâlib Dîvânı'nın mitolojik - efsanevi - tarihi – dini kişiliklerin ele alınışı bakımından incelenmesi, Klasik Türk şiirini mühim bir yönüyle gözler önüne sermek fırsatı sağlayacaktır. Çünkü bu eserin, bilhassa şahıslar üzerinden metinler arası kullanımları örneklendirmek adına oldukça zengin malzemeyi ihtiva ettiği görülmektedir. Yeni ve orijinal hayallerin şiirleştirilmesi doğrultusunda Şeyh Gâlib'in söz konusu şahsiyetleri nasıl değerlendirdiği ve hangi yönleriyle yorumladığı da ancak bu malzemenin tasnif ve tahliliyle mümkündür.
Özet (Çeviri)
Şeyh Gâlib has an important role in the 18th century of Dîvân literature. He collected his poems under the pseudonyms Esad and Gâlib and created his Dîvân when he was 24 years old. He played a great role in the development of Dîvân Literature with his many inventions and metaphors he created. One of the most important aspects of Şeyh Gâlib's works is that it has sufistic foundations. Using strong symbols in his works, Gâlib frequently included elements of imagination. The Dîvân of Şeyh Gâlib, which we discussed in this study, is a good example of mythology, history, religion and legends being the source of Dîvân poetry. The large number of mythological and legendary figures that we come across in the work, the imagination that the poet create around these names and his skill in processing the mentioned elements, give us remarkable information about the old narrative and the richness of meaning created by the individuals in the Classical Turkish poetry tradition. Heroes originating from Şehname or religious figures of Arab and Greek origin, which are referred to in many couplets, reinforce the needed imagination and offer new possibilities to the poet in terms of expression. The semantic expansions of the people and motifs included in the work also reveal the cultural richness of Classical Turkish poetry. In this case, the examination of Şeyh Gâlib's Dîvân in terms of mythological - legendary - historical - religious personalities will provide an opportunity to reveal an important aspect of Classical Turkish poetry. Because it is seen that this work contains very rich material in order to exemplify the intertextual uses, especially through individuals. In line with the poetization of new and original dreams, how Şeyh Gâlib evaluates and interprets these personalities is only possible with the classification and analysis of this material.
Benzer Tezler
- Esrâr Dede Divanı'nda şahıslar
Characters in Esrâr Dede's Divan
MUHAMMET EŞREF TOPDEMİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Türk Dili ve EdebiyatıBatman ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ZEHRA ÖZTÜRK
- Keçeci-zade İzzet Molla'nın divanları: Bahar-ı Efkar ve Hazan-ı Asar (2 cilt)
Divans of Kecheji-zade İzzet Molla: Bahar-i Efkar and Hazan-i Asar
EBUBEKİR SIDDIK ŞAHİN
Doktora
Türkçe
2004
Türk Dili ve EdebiyatıAnkara ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. CEM DİLÇİN
- Divan edebiyatında Mevlevilik etkisi ve Mevlevi şairler
Impression of Mawlawiyya in the Turkish classical poetry
NİLGÜN AÇIK
Doktora
Türkçe
2002
Türk Dili ve EdebiyatıGazi ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUSTAFA İSEN
- Nazmî Dîvânı (inceleme-metin)
Nazmî's Dîvân (analysis-text)
NECMİYE GÜNEŞ
Doktora
Türkçe
2024
Türk Dili ve EdebiyatıBilecik Şeyh Edebali ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET ÖZDEMİR
- Atâ Terzibaşı: Kerküklü Fâ'iz çevresi, yaşamı, tasavvufi ve edebi kişiliği ile bazı şiirlerinin açıklamaları (1-4)
Atâ Terzibaşi: Acquaintances, life, Islamic philosophy, literary personality and explanations of some poems of Fâ'iz of Kirkuk
FIRAT GÜNGÖR
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Türk Dili ve EdebiyatıTrakya ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. GÜLÇİÇEK AKÇAY