Vejetaryen ve omnivor beslenen gruplarda ortoreksiya ve yeme tutumlarının incelenmesi
Examination of orthorexia and eating attitudes in vegetarian and omnivor feeding groups
- Tez No: 832662
- Danışmanlar: Assoc. Prof. Dr. EDA ERMAĞAN ÇAĞLAR
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: BEYKOZ ÜNİVERSİTESİ
- Enstitü: Lisansüstü Programlar Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Psikoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Klinik Psikoloji Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 102
Özet
Bu çalışmada vejetaryen ve omnivor gruplarda sağlıklı beslenme takıntısı olarak adlandırılan ortoreksiya nervoza ve yeme tutumları arasındaki ilişkinin incelenmesi amaçlanmıştır. Çalışmanın ana amacının yanı sıra, elde edilen bulgular ışığında, diyet seçimlerinin bireylerin gıdaya yönelik tutumları ve yeme davranışları üzerindeki etkisinin belirlenmesi hedeflenmiştir. Çalışmada vejetaryen ve omnivor beslenen 18-65 yaş arası 491 katılımcı yer almıştır. Çalışmanın veri toplama araçları Demografik Bilgi Formu, Üç Faktörlü Yeme Ölçeği (TFEQ-R21) ve Ortoreksiya Nervoza Ölçeği (ORTO-11)'dir. Verilerin analizinde bağımlı ve bağımsız değişkenler arasındaki ilişkinin incelenmesinde bağımsız örneklemler için t testi ve tek yönlü varyans analizi testi kullanılmıştır. Değişkenlerin gruplar arası varyanslarının homojenliği Levene testi ile değerlendirilmiş olup farklılık tespit edilen gruplar için Tukey HSD testi, ölçekler arasındaki ilişkiyi incelemek için Pearson Korelasyon analizi kullanılmıştır. Analizler sonucunda katılımcıların Ortoreksiya Nervoza Ölçeği puanları ile bilişsel kısıtlama puanları arasında pozitif yönde zayıf (.441); ortoreksiya nervoza puanları ile duygusal yeme (.244) ve kontrolsüz yeme (.146) puanları arasında pozitif yönde çok zayıf; bilişsel kısıtlama puanları ile duygusal yeme (.220) ve kontrolsüz yeme (.099) puanları arasında pozitif yönde çok zayıf; duygusal yeme puanları ile kontrolsüz yeme puanları arasında pozitif yönde orta düzeyde (.558) anlamlı bir ilişki bulunmuştur. Demografik özelliklere göre ise, psikolojik destek almakta olan katılımcıların duygusal yeme düzeyleri daha önce psikolojik destek almış katılımcılardan daha yüksek olduğu; vejetaryen beslenen katılımcıların duygusal yeme düzeylerinin omnivor beslenen katılımcılardan daha yüksek olduğu ve etik/ahlaki sebeplerden dolayı vejetaryen beslenen katılımcıların bilişsel kısıtlama düzeylerinin diğer sebeplerden dolayı vejetaryen beslenmeyi tercih eden katılımcılara oranla daha düşük olduğu tespit edilmiştir.
Özet (Çeviri)
The objective of this study is to examine the relationship between eating attitudes and orthorexia nervosa, which is defined as a healthy eating obsession, in vegetarian and omnivorous groups. In addition to the main objective of the study, it is also aimed to determine the effect of dietary choices on individuals' attitudes toward food and their eating behaviors in the light of the findings. A total of 491 vegetarian and omnivorous participants aged from 18 to 65 were involved in the study. Data collection tools of the study are Demographic Information Form, Three-Factor Eating Questionnaire (TFEQ-R21), and Orthorexia Nervosa Scale (ORTO- 11). In the data analysis, t-test and one-way analysis of variance test were used for independent samples to examine the relationship between dependent and independent variables. The homogeneity of the variances of the variables between the groups was evaluated using Levene's test; Tukey HSD test was used for the groups where differences were detected, and Pearson Correlation analysis was used to examine the relationship between the scales. The result of the analysis has shown a weak positive directional relationship (.441) between Orthorexia Nervosa Scale scores and cognitive restriction scores of the participants; a very weak positive directional relationship between Orthorexia Nervosa Scale scores and emotional eating (.244) and uncontrolled eating (.146) scores; a very weak positive directional relationship between cognitive restriction scores and emotional eating (.220) and uncontrolled eating (.099); and a moderate positive directional significant relationship between emotional eating scores and uncontrolled eating scores (.558). Whereas according to demographic characteristics, it is established that the emotional eating levels of the participants who are receiving psychological support were higher than the participants who already received psychological support in the past; that the emotional eating levels of the vegetarian-fed participants were higher than the omnivorous-fed participants, and that the cognitive restriction levels of the participants who are vegetarian-fed for ethical/moral reasons were lower than the participants who preferred a vegetarian diet for other reasons.
Benzer Tezler
- Vegan, vejetaryen ve omnivor beslenen bireylerin sağlıklı beslenme davranışları arasındaki farkların incelenmesi
Examination of the differences between healthy eating behaviors of vegan, vegetarian and omnivorous individuals
TUĞÇEM PEHLİVAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
PsikolojiMarmara ÜniversitesiKlinik Psikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ YASİN DEMİR
- Etlik piliç ve yumurta tavuklarında vejetaryen beslemenin performans, ürün kalitesi ve organoleptik özellikler üzerine etkileri
Effects of vegetarian feeding on performance, product quality and its organoleptic properties in broiler chicks and laying hens
HÜSEYİN ÇAYAN
- Üniversite öğrencilerinde vejetaryen tip beslenmenin antropometrik ölçümler, beden benlik algısı ve obezite önyargısı ile ilişkisi
The association between vegetarianism and anthropometric measurements, body self perception, and obesity prejudice in university students
AYLAR KARGAR MOHAMMADINAZHAD
Doktora
Türkçe
2023
Beslenme ve DiyetetikBaşkent ÜniversitesiBeslenme ve Diyetetik Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GÜL KIZILTAN
- Vegan vejetaryen ve omnivor bireylerin ortoreksiya nervoza eğilimleri beslenme alışkanlıkları ve diyet antioksidan kapasitelerinin değerlendirilmesi
Evaluation of orthorexia nervosa tendencies, eating habits and dietary antioxidant capacity of vegan vegetarian and omnivore individuals
NİDANUR ALAGAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Beslenme ve DiyetetikHaliç ÜniversitesiBeslenme ve Diyetetik Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ÇİĞDEM YILDIRIM MAVİŞ
- Vegan, vejetaryen ve omnivor sporcuların beslenme ve bazı antropometrik ölçümleri ile yaşam kalitelerinin değerlendirilmesi
Evaluation of nutrition and some anthropometric measurements and life quality of vegan, vegetarian and omnivore athletes
ZEYNEP METE
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Beslenme ve Diyetetikİstanbul Medipol ÜniversitesiBeslenme ve Diyetetik Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GÜLGÜN ERSOY