Geri Dön

Arap dili ve Kur'an'da te'kid üslubu

Te'kid style in the Arabic language and the Qur'an

PDF İndir

  1. Tez No: 834600
  2. Yazar: CEMAL ARBAÇ
  3. Danışmanlar: PROF. DR. MEHMET HALİL ÇİÇEK
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Dilbilim, Din, Doğu Dilleri ve Edebiyatı, Linguistics, Religion, Eastern Linguistics and Literature
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2023
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Ankara Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Tefsir Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 348

Özet

İletişim, dilin sözlü ve yazılı vasıtaları ile gerçekleşir. Kelimeler de sözlü ve yazılı iletişimi sağlayan dilin sesli ve yazılı vasıtalardır. Akleden ve düşünen insan bu vasıtalardan gelen veriler sayesinde hayatı anlamlandırmaktadır. Diğer semâvî kitapların vazifesi gibi Rab'le kul arasındaki bu iletişimi sağlayan ilâhî vasıta Kur'ân'dır. Bu vasıta geniş anlamda dil, dar anlamda da Arap dilini kullanmaktadır. Çünkü ilk muhatapların dili Arapçadır. Bu sebeple Kur'ân Arapçanın dilsel formlarıyla muhataplarına seslenir. Bu formlar kelime düzeyinde olduğu gibi, kelâm (Söz) düzeyinde de gerçekleşmektedir. Bu bakımdan bir yönüyle gramer kurallarıyla diğer yönüyle de nazmındaki anlam derinlikleriyle de ilişkilidir. Dil hayatın her evresinde kullandığımız bir varlık ve araçtır. Bu yönüyle her doğal dilin kendisinde evrensel gramatik bir temel yapı bulunmaktadır. Bu tüm dillerin insanî boyutuyla ilgilidir. Ancak dil, sosyal bir olgu olması nedeniyle de bir doğal dilin milli bir formu bulunur. Bu form Arap diline irca edildiğinde Arap dilinin özeliyle ilgili olur. Bu iki durumun dışında bir toplum tarafından kullanılan dilin daha özel boyutu bulunmaktadır. Bu ise bir şahsı diğerinden ayıran ferdî özellikleridir. Bu ferdî özellikler konuşulan dilde ortaya çıkarsa bu üslup olur. Zira bir şahsın diğer şahıstan konuştuğu kelâm vasıtasıyla farklı olduğunu biliriz. Bu aidiyetle ilgili bir durumdur. Bu durum konuşulan tüm sözler için geçerlidir. Kur'ân, doğal ve milli bir dil olan Arapça'ya rağmen ferdî üslup ve muhtevayı birleştirerek naziri bulunmayan kalıcı bir hitaptır. Bununla Kur'ân evrensel gramere bağlı kalarak, Arapçanın milli formuyla diğer dillerin doğal formlardan ayrıştığı gibi, üslubundaki ferdiyet özellikleriyle de diğer eserlerden ayrışarak mucizevî ilahî kitap olduğu anlaşılmış olur. Kur'ân muhataplarına hitap ederken birden fazla üslup türünü kullanmaktadır. Ancak göze çarpan üsluplarından biri te'kid üslubudur. Te'kid üslubu ise temelde evrensel gramere ve milli dil olan Arapça'nın kendine ait özellikleriyle sıkı ilişki içerisindedir. Zira bilginin kalıcı olması için tekrârlanması ve vurgulanması gereklidir. Neredeyse tüm dillerde mananın kesin bir şekilde anlaşılması için hitap esnasında te'kid unsurları kullanılır. Arap dili özelinde ise farklı parametreler kullanılır. Bunların tespiti Arap dil çalışmalarıyla bilinir. Arap diliyle ilgili çalışmalar, temelde sarf, nahiv ve belagat alanında gelişme göstermiştir. Bu sebeple Kur'ân hakkında yapılan dille ilgili çalışmalarda bu ilmi disiplinler üzerinden gerçekleştiğini görmekteyiz. Te'kid üslubu bu ilmi disiplinlere bağlı yollarla gerçekleşir. Zira te'kid muhatabın zihnindeki şüpheyi izale etmek, kelâmdaki ibahayı ortadan kaldırmaktadır. Çalışmamızda, 'lafzın fazlalığı mananın fazlalığına delalet eder' kaidesince kelimede fazlalık sarf ilmine, kelâmda fazlalık ise nahiv ilmine dâhil edilir. Ancak bu iki ilmin dışında kelâmdaki terkibin nazmından ortaya çıkan özel fazladan bir anlam vurgusu bulunur. Bu da te'kid manaları içerir ve belagat ilmiyle ilişkilidir. Kur'ân'daki te'kid üsluplarının gayesi, muhataplarını iknâ etmek ve hidayete sevk etmektir. Zira te'kid üsluplarının bilinmesi Kur'ân'ın anlaşılması ve vicdanlardaki şüphelerin izalesi için gereklidir.

Özet (Çeviri)

Communication takes place through verbal and written means of language. Words are also verbal and written means of language that provide oral and written communication. A person who thinks and gives meaning to the life, thanks to the data coming from these means. Like the duty of other heavenly books, the Qur'an is a divine tool that provides this communication between the Lord and the servant. This medium uses language in a broad sense and Arabic in a narrow sense. Because the language of the first interlocutors is Arabic. For this reason, the Qur'an addresses its interlocutors with the linguistic forms of Arabic. These forms occur at the form of word level as well as the meaning. In this respect, it is related to the grammatical rules in one aspect and the depth of meaning in the verse on the other. Language is an entity and tool that we use at every stage of life. In this respect, every natural language has a universal grammatical basic structure. This is about the human dimension of all languages. However, since language is a social phenomenon, a natural language has a national form. When this form is translated into Arabic, it becomes related to the specificity of the Arabic language. Apart from these two cases, the language used by a society has a more special dimension. These are the individual characteristics that distinguish one person from another. If these individual characteristics emerge in the spoken language, it becomes a style. Because we know that a person is different from another person through the word he speaks. This is a matter of belonging. This applies to all spoken words. Having combined individual style and content, the Qur'an is a permanent unique divine speech in spite of Arabic that is a natural and national language. Thus, it is understood that the Qur'an is a miraculous divine book by being different from other works with its individual characteristics, as well as the national form of Arabic and other languages, and adhering to the universal grammar. The Qur'an uses more than one type of style while addressing its interlocutors. However, one of his outstanding styles is the te'kid (reinforcement) style. Te'kid style, on the other hand, is not only in close relationship with the universal grammar and the peculiarities of Arabic, but also with its national structure. For knowledge to be permanent, it must be repeated and emphasized. In almost all languages, the elements of te'kid are used during the addressing for a precise understanding of the meaning. In the Arabic language, different parameters are used. Their detection is known through Arabic language studies. Studies on the Arabic language have developed mainly in the fields of nahiv (grammar) and rhetoric. For this reason, we see that the linguistic studies about the Qur'an are carried out through these scientific disciplines. The te'kid style is realized in ways that depend on these scientific disciplines. Because te'kid, removing the doubt in the mind of the addressee, removes the blasphemy in the word. In our study, according to the rule of“excess of words indicates excess of meaning”, excess in words is included in the science of usage, and excess in speech is included in the science of syntax. However, apart from these two sciences, there is a special extra meaning emphasis that emerges from the verse of the composition in speech. This includes te'kid meaning and is related to the science of rhetoric. The purpose of the te'kid styles in the Qur'an is to persuade and guide their interlocutors. Because knowing the styles of te'kid is necessary for understanding the Qur'an and removing the doubts in the conscience.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    161678

    Nahiv Belağat yönünden Te'kid ve Kur'an'da Te'kid üslubu

    T'akid (emphassis) and style of Ta'kid in al Qur'an from the point of Nahv AND Balagha

    ŞEHABEDDİN KIRDAR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2005

    DinSelçuk Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF.DR. TACETTİN UZUN

  2. Tez No

    407421

    Mekkî sûrelerin eğitim üslûbu ve ilk dönemde insanlar üzerindeki etkisi

    The style education of Makki surah, and its impact on people in its early period

    FATMA DURSUN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2015

    DinAkdeniz Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. EYÜP YAKA

  3. Tez No

    525036

    Fetih sûresi bağlamında Arap dilindeki mansûbâtın incelenmesi

    The mansûbât within sûrah Fath in its linguistic explanations

    MUHAMMET FATİH DEMİRTÜRK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2018

    DinHitit Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ ŞAHABETTİN ERGÜVEN

  4. Tez No

    622826

    Arap dilinde fiile benzeyen harfler

    Letters similar to verb in Arabic

    CEMAL ARBAÇ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    DilbilimDicle Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. MEHMET CEVAT ERGİN

  5. Tez No

    890669

    Kur'ân-ı Kerîm'de belâgat olgusu: Bedî' sanatının muhassinât-ı ma'neviyye yönüyle incelenmesi

    The phenomenon of eloquence in the Qur'an: Analyzing the art of badi' from the perspective of spiritual embellishments

    SEBAHAT ÇAKIR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    DinUşak Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. HALİL İBRAHİM KOCABIYIK

Geri Dön