Kültür yoğun yerlerin anlaşılmasına yönelik bir yaklaşım olarak ritimanaliz: Mersin Turgutreis Mahallesi üzerine bir inceleme
Rhythmanalysis as an approach towards understanding culture intensive places: A study on Mersin Turgutreis Neighborhood
- Tez No: 836363
- Danışmanlar: DOÇ. DR. TOLGA LEVENT
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Şehircilik ve Bölge Planlama, Urban and Regional Planning
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Mersin Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Medya ve Kültürel Çalışmalar Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 254
Özet
Bu çalışma, kentin kültürel zenginliğinin bir parçası olan ancak örtük yapısı nedeniyle kentsel planlama çalışmalarında yeteri kadar ön plana çıkmayan, yaşanan hızlı değişim ve dönüşümler sonucunda kendi has ritimlerini kaybederek özgün kültürünü yeniden üretemeyen kültür yoğun yerleri konu edinmektedir. Çalışma, mikrokozmoslara karşılık gelecek şekilde kavramsallaştırılan kültür yoğun yerleri tanımlamayı ve anlamayı amaçlamakta ve bu alanların kent için öneminin ortaya konmasını hedeflemektedir. Bu amaç ve hedefe ulaşabilmek için, bir sosyo-mekânsal yaklaşım olan ritimanaliz yöntemine başvurulmuştur. Yeni bir bilgi ve bilim alanı olarak tanımlanan, nitel ve nicel araştırma yöntemlerini bir araya getirmeye olanak sağlayan ritimanaliz yöntemi, kentsel mekânı analiz etmek ve düşünmek için yeni imkânlar sunabilen bir araçtır. Ritimanalizden hareket eden ve antropoloji, sosyoloji ve mekân bilimlerine dayanan çok-disiplinli bir bakış açısıyla bu çalışma kapsamında geliştirilen ritimanaliz çerçevesi ile kültür yoğun yerlerin doğasında var olan tekrarlayan ritimlere ve onların hem zamansal hem de mekânsal ritmik izlerine odaklanılmaktadır. Bu sayede, bu yerlerin ritimleri üzerinden iç dinamiklerini ve özgün yapılarını anlamak, bu yerlere yönelik yeni açıklama olanakları geliştirmek ve bu yerlerin çok kültürlü kentsel yapı içindeki önemini ortaya koymak mümkün olabilmektedir. Çalışmada, kültür yoğun yerlerin kendine has dinamiklerinin ortaya konulması için geliştirilen kültür yoğun yerlerin ritimleri analiz çerçevesinin uygulanmasına ilişkin örnek çalışma yapılmıştır. Bu kapsamda, kültür yoğun bir yer olarak tanımlanan Mersin Turgutreis Mahallesi'nde ikamet eden Romanların kültürel değerleri ve gündelik yaşamlarına ilişkin sosyo-mekânsal pratikleri incelenmiştir. Bu inceleme, derinlemesine görüşme, anket ve katılımcı gözlem ile katılımcı olmayan gözlem yoluyla elde edilen veriler üzerinden gerçekleştirilmiştir. Hem teorik çerçeveye hem de çalışma alanında yapılan pilot çalışmaya dayalı geliştirilen ritimanaliz çerçevesi bağlamında, Mersin kentinin çok kültürlü yapısı içinde yaşayan etnik bir grup olan Romanların gündelik hayat ritimleri; sosyo-kültürel ritimler, doğal ritimler, algısal ritimler ve mekânsal ritimlerden oluşan dörtlü ritim grubu üzerinden ele alınmıştır. Bu ritim grubunun incelenmesi, Romanların gündelik hayatının kapsamlı bir şekilde ritimler yoluyla anlaşılmasına katkıda bulunmaktadır. Araştırma bulguları; kültür yoğun yerlerin alansal farklılaşmasındaki temel unsurun, bu alanların kendine has özelliklerini oluşturan ritimleri olduğunu ortaya koymaktadır. Bu ritimlerin, gündelik hayat içerisinde sosyal, kültürel ve ekonomik olgular, etkinlikler ve faaliyetler ile mekânda yaşayanların alandaki doğal unsur ve olaylar ile kurdukları ilişki ve alandaki görme, işitme ve kokuya dayanan algısal öğeler ile ilişkili olduğu, bunların zamansal ve mekânsal olarak tekrar ettiği tespit edilmiştir. Bu tekrarların, ele alınan ritme bağlı olarak haftalık, aylık, mevsimsel ve yıllık döngüler içinde gerçekleştiği; Mersin Turgutreis Mahallesi ve yakın çevresinde yoğunlaştığı ve bu alanın Roman kimliğiyle özdeşleşmiş bir yer haline geldiği tespit edilmiştir.
Özet (Çeviri)
This study deals with culture intensive places that are a part of the cultural richness of the urban, but do not sufficiently come to the fore in urban planning studies due to their implicit structure, and cannot reproduce their original culture by losing their unique rhythms as a result of rapid changes and transformations. The study aims to define and understand culture intensive places conceptualized as microcosms and to reveal the importance of these areas for the urban. To achieve this aim and objective, the rhythmanalysis method, which is a socio-spatial approach, was used. The rhythmanalysis method, defined as a new field of knowledge and science that enables the combination of qualitative and quantitative research methods, is a tool that can offer new opportunities for analyzing and thinking about urban space. With the rhythmanalysis framework developed within the scope of this study, from a multi-disciplinary perspective based on rhythmanalysis and based on anthropology, sociology, and spatial sciences, it focuses on the repetitive rhythms inherent in culturally intense places and their rhythmic traces, both temporal and spatial. In this way, it is possible to understand the internal dynamics and unique structures of these places through their rhythms, to develop new explanation possibilities for these places, and to reveal the importance of these places in the multicultural urban structure. In the study, a case study was conducted on applying the framework for analyzing the rhythms of culture intensive places, which was developed to reveal the unique dynamics of culture intensive places. In this context, the cultural values and socio-spatial practices of the Romani people residing in the Mersin Turgutreis Neighborhood, defined as a place with intense culture were examined. This analysis was carried out through data obtained through in-depth interviews, surveys, participant observation, and non-participant observation. In the context of the rhythm analysis framework developed based on both the theoretical framework and the pilot study conducted in the study area, the daily life rhythms of the Romani people, an ethnic group living in the multicultural structure of Mersin; were discussed through the four rhythm group consisting of socio-cultural rhythms, natural rhythms, perceptual rhythms and spatial rhythms. Analyzing this rhythm group contributes to a comprehensive understanding of the daily life of the Romani people through rhythms. Research findings reveal that the main factor in the spatial differentiation of culture intensive places is the rhythms that create the unique characteristics of these areas. It has been determined that these rhythms are related to social, cultural, and economic phenomena, events and activities in daily life, the relationship established by the inhabitants with the natural elements and events in the area, and the perceptual factors based on sight, hearing, and smell in the area, and that these rhythms repeat temporally and spatially. These repetitions occur in weekly, monthly, seasonal, and annual cycles, depending on the rhythm considered; It has been determined that they are concentrated in the Mersin Turgutreis Neighborhood and its immediate surroundings and that this area has become a place identified with the Romani identity.
Benzer Tezler
- Müzik sosyolojisi bağlamında Türkiye'de müzik: Bursa örneği
Music in Turkey in context of the sociology of music: The case of Bursa
GÜRAY ATASOY
- Türk-İngiliz siyasi ve ekonomik ilişkilerinin Türk turizmine yansımaları (1970-2010)
Reflections of Turkish-British political and economic relations on Turkish tourism (1970-2010)
MUHAMMET NİMET ÇAVUŞ
Doktora
Türkçe
2022
TarihAnkara ÜniversitesiAtatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NECDET AYSAL
- Taş sivil mimarlık örneklerinde korumaya yönelik yöntem önerileri ve bu yöntemlerin Kayseri örneğinde uygulanışı
Methodical proposals for conservation of masonry civil architecture and Kayseri as case study
GONCA BÜYÜKMIHÇI
Doktora
Türkçe
1997
MimarlıkMimar Sinan Güzel Sanatlar ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. İLGİ YÜCE AŞKUN
- Erken Hristiyan ve ilk Bizans resim ve kabartma sanatında kaynak ve okullar (2 cilt)
Sources and school of painting and sculpture during the early Christian and first Byzantine period
AHMET MEHMET KİPMEN
- An urban node in the ritual landscape of byzantine constantinople: The church of St John the Baptist of the Stoudios Monastery
Bizans Konstantinopolis'inin ritüelistik peyzajinda kentsel bir düğüm noktası: Stoudios Manastırı Vaftizci Yahya Kilisesi
DİLARA BURCU GİRİTLİOĞLU
Yüksek Lisans
İngilizce
2019
MimarlıkOrta Doğu Teknik ÜniversitesiMimarlık Tarihi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ PELİN YONCACI ARSLAN