Geri Dön

Yazar sözlükçülüğü ve Türkiye'de hazırlanan yazar sözlükleri üzerine kuramsal bir değerlendirme

Author lexicography and a theoretical evaluation on author dictionaries prepared in Turkey

  1. Tez No: 837783
  2. Yazar: SEMİH TOPSAKAL
  3. Danışmanlar: PROF. DR. PAŞA YAVUZARSLAN
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2023
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Ankara Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Yeni Türk Dili Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 278

Özet

Batı literatüründe“author lexicography”ve“writer lexicography”ve Rus sözlükçülük geleneğinde“pisatel'skaya leksikografiya”ve“avtorskaya leksikografiya”adlandırmalarıyla karşılanan yazar sözlükleri hem dünyada hem de Türkiye'de birçok örneği olan genel sözlük tipolojisinde bir alt tür olarak yer alan sözlük türüdür. Genel sözlük tanımlarından ve uygulamalarından farklı olarak“yazar sözlükleri”yle ilgili birbirinden farklı özellikte uygulama örneklerinin yaygınlaşması bu uygulama alanıyla ilgili teorik çalışmalara da bir ihtiyaç olduğu gerçeğini ortaya koymuştur. İşte bu ihtiyacı karşılamak amacıyla yazar sözlüklerinin tarihi, amaçları, yöntemleri, makro ve mikro yapısı, tipolojisi gibi konular üzerine Türkiye dışında birçok çalışma yapılmış, teoriler, yöntemler belirlenmeye çalışılmıştır. Türkiye'de de birçok yazar sözlüğü örneği bulunmakla birlikte hem adlandırmayla ilgili birtakım karışıklıkların hem de uygulamada birtakım sorunların olduğu görülmektedir. Türkiye'deki yazar sözlüğü uygulamalarıyla ilgili bu belirsizliğe sebep olarak da yazar sözlüğünü oluşturan bileşenlerin belli bir parametreye sahip olmaması görülmektedir. Bu tez çalışmasında öncelikle Türkiye dışındaki yazar sözlüğüyle ilgili teorik çalışmalar incelenmiş, ardından hem Batı'daki yazar sözlüğü örnekleri hem de Türkiye'deki uygulamalar incelenerek yazar sözlüklerinin mega, makro ve mikro yapıları oluşturulmaya çalışılmıştır.

Özet (Çeviri)

Author dictionaries, which called“author lexicography”and“writer lexicography”in Western literature and“pisatel'skaya lexicographyya”and“avtorskaya lexicography”in the Russian lexicography tradition, are a type of dictionary that is included as a subgenre in general dictionary typology, which has many examples both in the world and in Turkey. Unlike general dictionary definitions and applications, the spread of application examples with distinctive characteristics related to“author dictionaries”has revealed the fact that there is a need for theoretical studies related to this field of application. To meet this need, many studies have been carried out outside Turkey on topics such as the history, purposes, methods, macro and microstructure, typology of author dictionaries, and theories and methods have been tried to be determined. Although there are many examples of authors' dictionaries in Turkey, it is seen that there are some confusions about naming and some problems in practice. The reason for this uncertainty about the author dictionary practices in Turkey is that the components that make up the author dictionary do not have a certain parameter. In this thesis study, firstly, theoretical studies related to the author dictionary outside Turkey were examined, then both the examples of author dictionaries in the West and the practices in Turkey were examined to create mega, macro and microstructures of author dictionaries.

Benzer Tezler

  1. Türkçenin tarihî sözlükleri

    Historical Turkish dictionaries

    GÜLBAHAR UĞUR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    DilbilimSiirt Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. ŞAHAP BULAK

  2. Ahmet Muhtar Ömer'in Arap sözlükbilimindeki yeri

    Contributions of Ahmad Muhtar Omar in modern Arabic

    HALİL UYSAL

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2018

    DilbilimSakarya Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. AHMET BOSTANCI

  3. El-Bendenîcî'nin Kitâbü't-Takfiyesi ve sözlükbilim açısından değeri

    Başlık çevirisi yok

    İBRAHİM EMRE ÖZDOĞAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    DilbilimAnkara Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. SONER GÜNDÜZÖZ

  4. Şemsettin Sami'nin hayatı, edebî kişiliği ve eserleri üzerine bir inceleme

    A review of the life, works and literary personality of Şemsettin Sami

    MUAMMER ÖZTÜRK

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2014

    Türk Dili ve EdebiyatıEge Üniversitesi

    Yeni Türk Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. SABAHATTİN ÇAĞIN

  5. İbn Side ve el-Muhkem ve'l-muhîtu'l-a'zam adlı sözlüğü

    Ibn Sidah and his dictionary of al-Muhkam wa'l-muhit al-a'zam

    CEYHUN ÜNLÜER

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2020

    DilbilimHitit Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. DURSUN HAZER