Fonetik tercihleri itibariyle Saçaklızade Mehmed Mar'aşî'nin tecvit ve tilâvet geleneğindeki yeri
The effect of the phonetic preferences of Sachaklizade Mehmed Mar'ash on the prevalent rules of reading and recitation in Turkey
- Tez No: 838556
- Danışmanlar: PROF. DR. MEHMET EMİN MAŞALI
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Din, Religion
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Marmara Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Tefsir Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 363
Özet
Bu çalışmada hicri XII. yüzyılda Maraş'ta yaşamış Osmanlı alimi Saçaklızâde Mehmed Mar'aşî'nin (ö. 1150/1737) fonetik seçimleri incelenmiştir. Bu seçimler Mar'aşî'nin meşhur eseri Cuhdü'l-Mukıl ve Beyânu Cuhdi'l-Mukıl'de serdedilen bilgilerin ve Mar'aşî'ye ait diğer tecvid eserlerinin taranmasıyla elde edilmiş, ayrıca Mar'aşî üzerine yapılan yurt içi ve yurt dışı kaynaklı çalışmalarda elde edilen bilgilerin değerlendirilmesi de bulgulara katkı sağlamıştır. Mar'aşî'nin kadim ulemadan farklılık arz eden kıyasî ve tecrübî seçimleri ve alana katkı sunan orijinal fikirleri analiz edilmek suretiyle bu görüş-lerin, ülkemizdeki yaygın tilavet geleneğinde dikkat çeken -ve diğer İslam ülkeleri ile farklılık arz eden- uygulamalardaki rolü tespit edilmeye diğer bir ifadeyle ülkemizdeki tilâvet tavrına has uygulamaların Mar'aşî kaynaklı olan ve olmayanları ayırt edilmeye çalışılmıştır. Çalışmamızın literatür taraması aşamasında fonetik görüşleri itibariyle ara-larında büyük bir benzerlik bulunduğu müşahede edilen bir diğer Osmanlı alimi Ebu'l-Münteha Ahmed b. Muhammed Mağnîsî'ye (ö. 1000/1592) ait görüşler kendisine ait iki tecvid risalesinden sentezlenerek ilgili kısımlarda arz edilmiş, bu suretle iki alimin görüşlerinin birbiriyle mukayese edilmesine imkân verilmiştir. Bu şahsiyetlerin tilâveti-miz üzerinde müşahede edilen etkileri, -ülkemiz açısından- dirayet yönü kuvvetli alimle-rin yazdıklarının rivayet ve senet sahibi zevatın söylediklerine galebe çaldığı sonucunu doğurmuş, ayrıca yazılı olarak bırakılmış görüşlerin ve fonetik seçimlerin tarih içerisin-de başka kıyasî değerlendirmelerle değişime maruz kalabileceği düşüncesini ortaya çı-karmıştır. Bütün bunlar, Osmanlı yazma tecvid külliyatının tamamının gün yüzüne çıka-rılmasıyla, eksik parçaları tamamlayacak başka sürpriz eserlerin de bulunabileceği kana-atini kuvvetlendirmektedir.
Özet (Çeviri)
This study examines the phonetic choices of Saçaḳlīzāde Mehmed Mar'ashī (d. 1150/1737), an Ottoman scholar who lived in Marash in the seventeenth century AH. These choices were obtained by analyzing the information presented in Mar'ashī's fa-mous work Juhd al-Muqıl and Beyān al-Juhd al-Muqıl and other tajweed works of Mar'ashī. In addition, domestic and foreign studies on Mar'ashī have also contributed to the findings. By analyzing Mar'ashī's syllogistic and empirical choices that differ from the ancient scholars and his original ideas that contribute to the field, the role of these views in the practices that stand out in the widespread tradition of tilawat in our country - and that differ from other Islamic countries - has been determined. In other words, the Mar'ashī-originated and non-Mar'ashī-originated practices specific to the recitation style in our country have been distinguished. The similar views of another Ottoman scholar, Abu al-Munṭha Ahmad b. Muhammad al-Maghnīsī (d. 1000/1592), whose phonetic views were found to be very similar in the literature review process of our study, were synthesized from his two tajweed treatises and presented in the relevant sections, thus allowing the views of the two scholars to be compared with each other. The observed influence of these personalities on our recitation has led to the conclusion that the wri-tings of the scholars with strong directives have dominated those with narrations and chain of narration, and has also led to the idea that the opinions and phonetic choices left in writing may be subject to change through other comparative evaluations in the course of history. All of this strengthens the conviction that with the unearthing of the entire Ottoman manuscript corpus of tajweed, other surprising works may be found to comp-lete the missing pieces.
Benzer Tezler
- Sahih ve şâz kıraatler bağlamında Yûnus Sûresi
Surah Yûnus in the context of authentic and shaz qirāāt
YUNUS EMRE TAŞDEMİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
DinNevşehir Hacı Bektaş Veli ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MUSTAFA SAĞLAM
- Tecvid ilminde meğâribe ve meşârika mukayesesi: Abdülvehhâb el-Kurtubî (ö. 462/1069) – Ahmed b. Ebû Ömer el-Enderâbî (ö. 470/1077) örneği
Comparison of maghāribah and mashāriqah in tajwid science: An example of Abd al-Vehhāb al-Kurtubī (d. 462/1069) - Ahmad b. Ebū Omar al-Enderābī (d. 470/1077)
MÜCELLA HACIMISIROĞLU
Doktora
Türkçe
2022
DinMarmara ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET EMİN MAŞALI
- Ara nesil edebiyatçısı ve gazetecisi Mustafa Reşit Bey hayatı ve eserleri
Başlık çevirisi yok
ERSİN ÖZARSLAN
Yüksek Lisans
Türkçe
1994
Türk Dili ve EdebiyatıAtatürk ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. M. ORHAN OKAY
- Yeni Cami'nin akustik açıdan performans değerlendirmesi
Evaluation of the acoustical performance of the New Mosque
EVREN YILDIRIM
Yüksek Lisans
Türkçe
2003
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SEVTAP YILMAZ DEMİRKALE
- Malzemelerin yutuculuk sınıfı değişimlerinin kullanıcı tercihleri ile ilişkilendirilmesi
Associating absorption class changes of materials with user preferences
EZGİ TÜRK GÜRKAN
Doktora
Türkçe
2022
MimarlıkYıldız Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FATMA ZERHAN YÜKSEL CAN