Basiretli iş adamı gibi davranma yükümlülüğü
The obligation to act as a prudent business man
- Tez No: 839396
- Danışmanlar: DOÇ. DR. BEŞİR FATİH DOĞAN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Hukuk, Law
- Anahtar Kelimeler: Tacir, Basiretli İş Adamı, Basiretli İş Adamı Gibi Davranma, Yükümlülük, Hukukî Sorumluluk, Tacir Olmanın Hükümleri, Merchant, Prudent Businessman, Behaving Like a Prudent Businessman, Obligation, Legal Responsibility, Provisions of Being a Merchant
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Özel Hukuk Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Özel Hukuk Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 371
Özet
Çalışma konumuzu 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu madde 18/2'de“Tacir Olmanın Hükümleri”kenar başlığı altında düzenlenen basiretli iş adamı gibi davranma gerekliliği oluşturmaktadır. Basiretli iş adamı gibi davranma kavramının kanunî düzenlemede ve hükmün gerekçesinde tanımı yapılmamış ve hukukî niteliği belirtilmemiştir. Ancak bu soyut kavram yargı kararlarında sıklıkla yer etmektedir. Bu nedenle kavramın tanımının yapılması, hukukî niteliğinin ortaya konulması, sınırlarının belirlenmesi, hukukî kurumların uygulanması bakımından oluşturabileceği farklılığın ve ilişkili hukukî sonuçların tespiti gerekmektedir. Anılan hususların ayrıntılı olarak ortaya konulması ile kavramın etkin bir şekilde uygulanması sağlanabilecektir. Çalışmamızın amacı karşılaştırmalı hukuktan yararlanmak suretiyle basiretli iş adamı gibi davranma kavramının içeriğinin izahı ve hukukî niteliğinin ortaya konmasıdır. Çalışmamızda bunun yanında uygulamadaki katı yorumun tartışmaya açılarak daha hakkaniyetli bir zemine oturtulabilmesi amaçlanmaktadır. Basiretli iş adamı gibi davranma tacirin ticaretine ilişkin faaliyetlerinde herhangi bir kişiye kıyasla daha dikkatli, tedbirli, öngörülü ve yaptığı işin inceliklerine hâkim şekilde davranmasını ifade etmektedir. Tacirin somut olayda basiretli iş adamı gibi davranıp davranmadığının tespiti, aynı alanda faaliyet gösteren ve aynı büyüklükte bir işletmeyi işleten tacirin göstermesi gereken davranış ile karşılaştırılarak objektif bir ölçü ile ortaya konulur. Çalışmamız dört bölümden oluşmaktadır. İlk bölümde kavramın tanımı, tarihsel temeli, hukukumuzda ve karşılaştırmalı hukukta düzenlenişi, kavrama ilişkin terminoloji, kavramın hukukî niteliği ve işlevi incelenmiştir. İkinci bölümde kavramın kişi, zaman ve faaliyet bakımından uygulama kapsamı ele alınmıştır. Üçüncü bölümde Türk Medeni Kanunu ve Türk Borçlar Kanunu kapsamında kavramın ilişkili olduğu ve farklı bir değerlendirmeyi gerekli kılan hukukî kurum ve sonuçlar araştırılmıştır. Son bölümde ise kavramın Türk Ticaret Kanunu ve ilgili mevzuatı bakımından ilişkili olduğu hukukî kurum ve sonuçlar incelenmiştir.
Özet (Çeviri)
Our subject of study is the requirement to act like a prudent businessman, regulated under the margin heading“Conditions of Being a Merchant”in article 18/2 of the Turkish Commercial Code No. 6102. This abstract concept frequently appears in judicial decisions. For this reason, it is necessary to define the concept, reveal its legal character, determine its boundaries, determine the difference it may create in terms of the application of legal institutions and the associated legal consequences. By revealing the mentioned issues in detail, effective implementation of the concept can be achieved. The aim of our study is to explain the content of the concept of behaving like a prudent businessman and to reveal its legal character. In addition, our study aims to put the strict interpretation in practice on a more equitable basis by opening it up for discussion. Acting like a prudent businessman means that the merchant behaves more carefully, cautiously, foresightfully and having a better command of the intricacies of his business than any other person in his commercial activities. Determining whether the trader behaves like a prudent businessman in the concrete case is determined by an objective measure by comparing it with the behavior that a trader operating in the same field and running a business of the same size should show. In the first part of our study, general explanations about the concept are given. In the second part, the scope of application of the concept is discussed. In the third chapter, the legal institutions and results related to the concept within the scope of the Turkish Civil Code and the Turkish Code of Obligations were investigated. In the last part, the legal institutions, and results with which the concept is related in terms of the Turkish Commercial Code and related legislation are examined.
Benzer Tezler
- Basiretli bir iş adamı gibi davranma gerekliliği
Duty to act as a prudent businessperson
MİNE KARAYALÇIN
- Basiretli iş adamı gibi hareket yükümlülüğü: Özellikle tacirin ücret ve cezai şartın indirilmesini isteyememesi
The obligation to act as a prudent merchant: The merchant's inability to ask for a decrease in the price and the penal clause
MUHAMMET EMİN BİNGÖL
- Tacir aleyhine kararlaştırılan ceza koşulu
Penalty clause agreed to against the merchant
ALTAN FATİH GÜNDEŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
HukukBahçeşehir ÜniversitesiHukuk Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ GÜLEN SİNEM TEK
- Ticari nitelikteki (tacirler arasında) satış sözleşmelerinde satış bedelinin tahsili için açılan itirazın iptali davaları
Action for annulment of objection to collect sale price in the commercial sales contracts
YASEMİN YÜCESOY YILMAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
Hukukİstanbul Bilgi ÜniversitesiHukuk Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. NİLGÜN BAŞALP
- Türk Hukukunda ticari işletme kavramı ve ticari işletme işleten vakıflar
In Turkish Law the definition of commercial institute and the foundations those have commercial institute
FUAT PEMBEÇİÇEK