Okul yöneticilerinin liderlik stilleri ile örgütsel depresyon arasındaki ilişkinin öğretmen algılarına göre incelenmesi
Examination of the relationship between school administrators' leadership styles and organizational depression according to teacher perceptions
- Tez No: 840673
- Danışmanlar: PROF. DR. YILMAZ TONBUL
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ege Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Eğitim Yönetimi, Teftişi, Planlaması ve Ekonomisi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 160
Özet
Yüksek lisans tezi kapsamında yapılan bu araştırmada amaç, öğretmenlerin algılarına dayalı olarak, okul yöneticilerinin liderlik stillerinin öğretmenlerin örgütsel depresyon düzeylerine etkisini incelemek ve bu etkiyi çeşitli değişkenlere göre değerlendirmektir. Nicel desende ilişkisel tarama modeliyle gerçekleştirilen araştırmanın evrenini, 2022-2023 eğitim öğretim yılında İzmir ili Konak, Karşıyaka, Bornova, Tire, Bayındır ve Ödemiş ilçelerindeki kamuya ait anaokulu, ilkokul, ortaokul ve liselerde görev yapan öğretmenler, örneklemini ise bu evrenden seçkisiz örnekleme yöntemiyle seçilen ve araştırmaya gönüllü olarak katılan 448 öğretmen oluşturmaktadır. Araştırmanın verileri“Kişisel Bilgi Formu”,“Liderlik Stilleri Ölçeği”ve“Okulda Örgütsel Depresyon”ölçeği olmak üzere üç bölümden oluşan veri toplama aracı ile elde edilmiştir. İlk bölümdeki kişisel bilgi formunda cinsiyet, eğitim durumu, okul türü, branş, kıdem, görev yapılan okuldaki öğretmen sayısı, müdürle birlikte çalışma zamanı ve öğretmenlik kariyer basamağı olacak şekilde demografik değişkenlere yönelik 8 madde bulunmaktadır. İkinci bölümde Akçekoce ve Bilgin (2016)' in geliştirdiği liderlik stilleri ölçeği yer almaktadır. Toplamda 25 madde ve 5 alt boyuttan oluşan ölçekte dönüşümcü, öğretimsel, kültürel, vizyoner ve etik liderlik stilleri ele alınmıştır. Son bölümde ise öğretmenlerin örgütsel depresyon algılarını ölçmek için ise bu araştırma kapsamında geliştirilen“Okulda Örgütsel Depresyon Ölçeği”bulunmaktadır. Toplam 16 maddeden oluşan ölçekte“Kişisel Motivasyon”ve“Sosyal Etkileşim”olmak üzere iki alt boyut bulunmaktadır. Elde edilen verilerin analizinde SPSS 25 paket program kullanılmıştır. Yapılan analizlerde verilerin normal dağılım gösterdiği belirlenmiş ve bunun sonucunda parametrik testler kullanılarak veri çözümlemeleri gerçekleştirilmiştir. Araştırmada ele alınan liderlik stillerinin aritmetik ortalamaları ve örgütsel depresyon algısının aritmetik ortalaması hesaplanmıştır. Okul yöneticilerinin liderlik stilleri ve öğretmenlerin örgütsel depresyon algılarının bağımsız değişkenlerce incelenmesi amacıyla t-Testleri ve ANOVA testleri yapılmıştır. ANOVA testleri sonucunda ortaya çıkan anlamı farklılığın hangi gruplar arasında olduğunu bulmak için Post-Hock testlerinden yararlanılmıştır. Okul yöneticilerinin liderlik stilleri ile öğretmenlerin örgütsel depresyon düzeyleri arasındaki ilişki korelasyon analizi ile, liderlik stillerinin örgütsel depresyonun anlamlı bir yordayıcısı olup olmadığını ortaya çıkarmak için ise çoklu regresyon analizinden yararlanılmıştır. Araştırmadan elde edilen sonuçlara göre; dönüşümcü liderlik, kültürel liderlik, vizyoner liderlik, etik liderlik boyutları“yüksek”düzeyde öğretimsel liderlik boyutu ise“orta”düzeyde olduğu belirlenmiştir. Öğretmenlerin örgütsel depresyon algı düzeyleri kişisel motivasyon ve sosyal etkileşim alt boyutunda ve genel ortalamada“düşük”düzeyde olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Araştırmada liderlik stilleri katılımcı öğretmenlerin cinsiyetlerine, eğitim durumlarına, branşlarına, kıdemlerine, müdürle birlikte çalışma süresine ve öğretmenlik kariyer basamağına göre anlamlı bir farklılık göstermemekte, okul türü ve okuldaki öğretmen sayısı değişkenine göre ise vizyoner liderlik stilinde anlamlı bir farklılık olduğu görülmektedir. Örgütsel depresyon ve alt boyutlarında cinsiyete, eğitim durumuna, branşlarına, kıdemlerine, okuldaki öğretmen sayılarına, müdürle birlikte çalışma süresine göre anlamlı bir farklılığa rastlanmamıştır ancak okul türü değişkenine göre kişisel motivasyon alt boyutunda ve öğretmenlik kariyer basamağı değişkenine göre yine kişisel motivasyon boyutunda anlamlı bir farklılığa rastlanmıştır. Okul yöneticilerinin liderlik stilleri ile öğretmenlerin örgütsel depresyonunun alt boyutları ve genel ortalamasına göre istatistiksel olarak anlamlı orta düzeyde ve negatif yönde bir ilişki bulunmaktadır. Yani yöneticilerin liderlik stillerine ilişkin puanları arttıkça örgütsel depresyon algıları azalmaktadır. Yöneticilerin dönüşümcü, öğretimsel, kültürel, vizyoner ve etik liderlik değişkenleri birlikte algılanan örgütsel depresyon ve kişisel motivasyon ile sosyal etkileşim alt boyutlarıyla anlamlı bir ilişki içinde olduğu ve söz konusu liderlik stillerinin örgütsel depresyonun anlamlı yordayıcıları olduğu sonucuna ulaşılmıştır.
Özet (Çeviri)
The purpose of this research is to examine the effect of school administrators' leadership styles on teachers' organizational depression levels, based on teachers' perceptions, and to evaluate this effect according to various variables. The population of the research, which was carried out in a relational scanning model in a quantitative pattern, was composed of teachers working in public kindergartens, primary schools, secondary schools and high schools in Konak, Karşıyaka, Bornova, Tire, Bayındır and Ödemiş districts of İzmir province in the 2022-2023 academic year, and the sample was selected from this universe by random sampling method and 448 teachers who participated in the research voluntarily. The data of the research was obtained through a data collection tool consisting of three parts:“Personal Information Form”,“Leadership Styles Scale”and“Organizational Depression at School”scale. The personal information form in the first section contains 8 items regarding demographic variables: gender, educational status, school type, branch, professional seniority, number of teachers in the school, length of time working with the principal and teaching career stage. The second section includes the leadership styles scale developed by Akçekoce and Bilgin (2016). Transformational, instructional, cultural, visionary and ethical leadership styles are discussed in the scale, which consists of 25 items and 5 sub-dimensions. In the last section, there is the“Organizational Depression Scale at School”developed within the scope of this research to measure teachers' perceptions of organizational depression. The scale, which consists of a total of 16 items, has two sub-dimensions:“Personal Motivation”and“Social Interaction”. SPSS 25 package program was used to analyze the data obtained. In the analyses, it was determined that the data showed a normal distribution and as a result, data analysis was carried out using parametric tests. The arithmetic averages of the leadership styles discussed in the research and the arithmetic averages of the perception of organizational depression were calculated. T-tests and ANOVA tests were conducted to examine school administrators' leadership styles and teachers' perceptions of organizational depression as independent variables. Post-Hock tests were used to find out between which groups the significant difference emerged as a result of ANOVA tests. The relationship between school administrators' leadership styles and teachers' organizational depression levels was used through correlation analysis, and multiple regression analysis was used to reveal whether leadership styles are a significant predictor of organizational depression. According to the results obtained from the research; Transformational leadership, cultural leadership, visionary leadership and ethical leadership dimensions were determined to be at“high”level, while instructional leadership dimension was determined to be at“medium”level. It was concluded that teachers' organizational depression perception levels were“low”in the personal motivation and social interaction sub-dimension and in the general average. In the research, the leadership styles of the participating teachers do not show a significant difference according to their gender, educational background, branch, seniority, length of time working with the principal and teaching career stage. However, it is seen that there is a significant difference in the visionary leadership style according to the variable of school type and number of teachers in the school. There was no significant difference in organizational depression and its sub-dimensions according to gender, educational level, branches, seniority, number of teachers in the school, and duration of working with the principal. However, a significant difference was found in the personal motivation sub-dimension according to the school type variable and in the personal motivation dimension according to the teaching career stage variable. . There is a statistically significant, moderate and negative relationship between the leadership styles of school administrators and the sub-dimensions and general average of teachers' organizational depression. In other words, as managers' scores on leadership styles increase, their perception of organizational depression decreases. It has been concluded that managers' transformational, instructional, cultural, visionary and ethical leadership variables together have a significant relationship with perceived organizational depression and personal motivation and social interaction sub-dimensions, and that the leadership styles in question are significant predictors of organizational depression.
Benzer Tezler
- Okul yöneticilerinin liderlik stilleri ile öğretmenlerin örgütsel bağlılık düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi: İzmir ili Karabağlar ilçesi örneği
Leadership styles of school administrators and teachers to examine the relationship between levels of organizational commitment
SEVİLAY KILINÇARSLAN
- Okul yöneticilerinin liderlik stilleri ile öğretmenlerin örgütsel mutluluk ve motivasyon düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi
Examination of the relationship between the leadership styles of school managers and the levels of teachers' organizational happiness and motivation
FATMA AKKAYA
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Eğitim ve ÖğretimErzincan Binali Yıldırım ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SİNAN YALÇIN
- Okul yöneticilerinin liderlik stilleri ile öğretmenlerin örgütsel sessizlik algıları arasındaki ilişkinin incelenmesi
Investigation of the relationship between school administrators' leadership styles and teachers' perceptions of organizational silence
BURAK VARDAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimErzincan Binali Yıldırım ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SİNAN YALÇIN
- Okul yöneticilerinin liderlik stilleri ile beden eğitimi öğretmenlerinin yıldırma (mobbing) yaşama düzeyleri, örgütsel bağlılıkları ve işdoyumu arasındaki ilişki
The relationship between school administrators? leadership style and physical education teachers? exposure to mobbing, organizational commitment and job satisfaction
MURAT KUL
Doktora
Türkçe
2010
Eğitim ve ÖğretimGazi ÜniversitesiBeden Eğitimi ve Spor Bölümü
YRD. DOÇ. DR. MEHMET GÜÇLÜ
- Okul yöneticilerinin liderlik stilleri ile öğretmenlerin stres düzeyleri arasındaki ilişki
The relationship between school administrators' leadership styles and teachers' stress levels
ŞEYDA NUR HALİTOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Eğitim ve ÖğretimHarran ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BURHAN AKPINAR