Geri Dön

Sivas (hafik-zara güneyi) miyosen havzasının sedimanter evrimi

Sedimentary evolution of the Sivas mıocene basın (south of hafik, zara)

  1. Tez No: 84144
  2. Yazar: ERDAL KOŞUN
  3. Danışmanlar: DOÇ. DR. ATTİLA ÇİNER
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Jeoloji Mühendisliği, Geological Engineering
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 1999
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
  10. Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Jeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 177

Özet

ÖZET Sivas Havzası, Geç Kretase'den Neotektonik dönemin başlangıcına (Orta-Geç Miyosen) kadar Kuzey-Güney yönlü bir sıkışma rejimi etkisinde kalmıştır. Havzada Paleosen'den Eosen'e kadar derin deniz, Oligosen'den Orta Miyosen sonuna kadar da sabka jipsleri ile arakatkılı sığ denizel litolojiler ve playa göllerinin jipsleri ile arakatkılı olan akarsu kökenli sedimanlar çökelmiştir. Hafik-Zara Güneyindeki (Sivas'ın doğusu) çalışma alanı içerisinde, Alt-Orta Miyosen yaşlı birimler yer almaktadır. Bu birimlerin havzanın temel birimleri olan Oligosen litolojileri ile olan dokanak ilişkisi, Zara Güneyi'nde geçişli iken, Hafik Güney'inde açısal uyumsuzdur. Miyosen birimleri, Alt Miyosen yaşlı Ağılkaya Formasyonu (2000 m), Karayün Üyesi (alüviyal yelpaze, debris ve akarsu çökelleri), Hafik Üyesi (sabka jipsleri), Karacaören Üyesi (sığ denizel) ile Orta Miyosen yaşlı Eğribucak Formasyonu (1700 m), Sekitarla Üyesi (menderesli akarsu ortamının örtü kumtaşı-çamurtaşı/terminal fan çökelleri), Pınarca Üyesi (playa jipsleri-yarık çökeli kırmızı kumtaşı-çamurtaşı), Çakıltepe Üyesi (sabka jipsleri, lagüner-sığ denizel kumlu kireçtaşlan) olmak üzere 2 formasyon ve 6 üyeye ayırtlanmıştır. Bu birimler Zara Güneyi'nde 13, Hafik Güneyi'nde de 16 olmak üzere toplam 29 litofasiyes tanımlanarak incelenmiştir. Anılan bu fasiyesler sığ denizel-lagüner, bataklık ortamı, playa- sabka, alüviyal yelpaze ve akarsu ortamlarının değişik litolojilerini içerirler. Hafik Güney'inde Ağılkaya ve Eğribucak Formasyonlarına bire bir karşılık gelen iki adet büyük boyudu (Tip I. Çevrim) çevrim gözlenir. Yukarı doğru tane ve tabaka boyunun genelde küçüldüğü ve su derinliğinin arttığı her iki Tip I. Çevrim de uzun bir dönem aralığında gelişmiş iki ayrı transgresyonun ürünleridir. Tip I. Çevrimlerin oluşmasından büyük olasılıkla deniz seviyesinin göreceli değişmesi (östatism + tektonizma) gibi allosiklik, yani dış etmenlere bağlı bir mekanizma sorumludur. Erken Miyosen esnasında yörenin yükselmiş havza önü (“uplifted foreland basin”) özellikleri gösterdiği gözönüne alındığında tektonizmanın her iki Tip I. Çevrim'in gelişmesinde etkin bir rol oynadığı kesindir. Bunun yanı sıra Tip I. Çevrimler içine geçmiş ve akarsu kumtaşlarının kırmızı çamurtaşları ile ardalanmasından oluşmuş daha küçük boyutlu Tip II. ve Tip III. Çevrimler de tanımlanmıştır. Bu çevrimler taban seviyesinde meydana gelen küçük dalgalanmaların (allosiklik) ürünü olabildikleri gibi, akarsu kanalının yanal yönde yer değiştirmesi gibi havza içi bir mekanizma (otosiklik) ile de kontrol edilmiş olabilirler.

Özet (Çeviri)

ABSTRACT In Sivas Basin a North-South compressional regime is observed from the Late Cretaceous to the beginning of the Neotectonic period (Middle-Late Miocene). Deep marine elastics from Paleocene to Eocene and shallow marine elastics and sabkhaic gypsums intercalated with fluvial deposits from Oligocene till the end of Middle Miocene characterises the basin. The study area is situated between Hafik and Zara (East of Sivas town), it comprises Lower to Middle Miocene aged rocks. While in Zara area the underlying Oligocene units are conformable with the Miocene units an angular unconformity is observed in the Hafik area. Two formations including three members each are defined: Lower Miocene Ağılkaya Formation (2000 m) composed of Karayün Member (alluvial fan, debris and fluvial deposits), Hafik Member (sabkhaic gypsums) and Karacaören Member (shallow marine elastics) and Middle Miocene Eğribucak Formation (1700 m) made-up of Sekitarla Member (fluvial sheet sandstones and mudstones, terminal fans), Pınarca Member (playa lake gypsums and crevasse splay deposits), Çakıltepe Member (sabkhaic gypsums, lagoonal and shallow marine sandy limestones). A total of 29 lithofacies (13 from Zara area and 16 from Hafik area) indicates shallow marine-lagoonal, swamp, playa lake - sabkha, alluvial fan and fluvial environments. To the South of Hafik two cycles (Type I Cycle) corresponding to the Formations described above are defined. Those fining and deepining upward cycles probably indicate two long term transgressions (3rd order cycles of Haq et al., 1988). Relative sea level changes are in the origin of these cycles. Due to the fact that the Sivas Basin gained an uplifted foreland basin character during the Early Miocene, the influence of the tectonics become obvious. Besides that, smaller cycles (Type II and Type III) embedded within each other and composed of an alternation of fluvial sandstones with red mudstones are also observed. The origin of these cycles might be allocyclic such as small scale base level oscillations, or autocyclic such as avulsion.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    611392

    Muhtarlık redesigning ıtself as a social policy making space

    Muhtarliğin kamu politikasina yönelik siyasa yapimi için kendini tasarlamasi

    BETÜL ŞAHİN

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2019

    Endüstri Ürünleri Tasarımıİstanbul Teknik Üniversitesi

    Endüstri Ürünleri Tasarımı Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. GÜLNAME TURAN

  2. Tez No

    53445

    Erken Hristiyan ve ilk Bizans resim ve kabartma sanatında kaynak ve okullar (2 cilt)

    Sources and school of painting and sculpture during the early Christian and first Byzantine period

    AHMET MEHMET KİPMEN

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    1996

    Güzel SanatlarMimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi

    PROF.DR. SEMRA GERMANER

  3. Tez No

    186720

    Sivas ili Divriği Hafik ve Zara yöresi kilimleri

    The carpets belonging to Divriği Hafik and Zara vicinties of the city of Sivas

    EBRU SUBAŞI

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2006

    Sanat TarihiYüzüncü Yıl Üniversitesi

    Sanat Tarihi Ana Bilim Dalı

    PROF.DR. RECAİ KARAHAN

  4. Tez No

    781180

    Sivas Zara Beypınarı köyü ve çevresine ait etnolojik ve müzikolojik unsurlar üzerine bir alan çalışması

    A field study on etnological and musicological elements of Sivas Zara Beypınarı village and its surroundings

    HİLAL GİZEM İYİDOĞAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    MüzikSivas Cumhuriyet Üniversitesi

    Müzik Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ KUBİLAY YILMAZ

  5. Tez No

    446225

    Hafik ilçe merkezi'nin coğrafi etüdü

    Geographical study of Hafik district center

    AYKUT CAMCI

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2016

    CoğrafyaAtatürk Üniversitesi

    Coğrafya Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. SALİH BİRİNCİ

Geri Dön