Geri Dön

Ege Denizi'nin Türkiye kıyılarında gelişmiş tarihsel tsunami kayıtları ve bunlara neden olan sismik kaynakların incelenmesi

Analysis of historical tsunami records on the Aegean coasts of Türkiye and the seismic sources that cause them

  1. Tez No: 842198
  2. Yazar: AYŞE NUR ŞENYİĞİT
  3. Danışmanlar: PROF. DR. HASAN SÖZBİLİR
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Jeoloji Mühendisliği, Geological Engineering
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2023
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Dokuz Eylül Üniversitesi
  10. Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Jeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Uygulamalı Jeoloji Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 119

Özet

Tsunami; deniz tabanındaki büyük bir deprem, volkanik faaliyet veya heyelan ile oluşur ve“sismik deniz dalgası”anlamına gelir. Doğa kökenli bir afet olan tsunami dalgası saatte 1000 km hıza ulaşabilir ve belirli bir zaman sonra karayı basarak önemli oranda can ve ekonomik kayıplara yol açar. Türkiye jeolojik konumu gereği hem deprem hem volkan hem de tsunami tehlikesi altındadır. Bu sebeple, Türkiye'nin üç tarafında yer alan Karadeniz, Ege ve Akdeniz ile bir iç deniz durumundaki Marmara Denizi'nde tsunami tehlikesi olduğu, 1900 yılından önceki tarihsel deprem kayıtları ile belgelenmektedir. Bu kapsamda, öncelikle, Anadolu Levhası ile Afrika Levhası'nın sınırında yer alan Helenik dalma-batma zonu (HDBZ) dolaysıyla gelişen tarihsel tsunami kayıtları üzerine bir çalışma yapılmış ve tarihsel kayıtlara göre mega depremlere (Mw>8) neden olmuş 1600 km uzunluğundaki bu dalma batma zonuna ve bu depremlerde oluşan tsunami olaylarının yarattığı can ve mal kayıplarına dikkat çekilmiştir. 2017 Midilli ve Gökova, 30 Ekim 2020 merkez üssü Sisam Adası'nda saat 14.51'de meydana gelen deprem ile birlikte meydana gelen tsunami olayı İzmir ili Sığacık Körfezi'nde yaşanmış ve bir kişinin ölümüyle sonuçlanmıştır. Acaba Ege kıyılarında tarihsel dönemlerde yaşanmış olan tsunami olaylarının ne zaman, hangi aralıklarda, nerede ve hangi şiddette yaşanmıştır gibi sorulara yanıt aranmasına, denizlerden gelecek deprem tehlikesine karşı ihtiyaç duyulmuştur. Bu sorulara yanıt bulabilmek için, ulaşılabilen tüm ilksel kaynaklar yeniden taranarak ve Ege kıyıları için bir tsunami tehlikesi kataloğu çıkartmak bu çalışmanın ana hedefi olmuştur. Oluşturulan tsunami tehlike kataloğuna göre en büyük tsunami tırmanma yüksekliği 3 Temmuz 1949'da Sakız Adası'nda 2, tsunami tırmanma mesafesi 6 Ekim 1944'da Edremit Körfezi'nde 200 metreyi bulmuştur. Bölgedeki büyük depremleri (Mw>6,5) üreten ve potansiyel tsunami kaynağı olan deniz ve kara fayları tablosu sunulmuştur ve haritalandırılmıştır. Oniki ölçekli şiddet ölçeğine göre 3 ile 8 arasında, yaklaşık 50-150 yıl tsunami tekrarlama periyodu saptanırken, periyotların net hesaplanması adına, denizel fayların haritalanması, Ege Denizi'ne kıyısı olan kentlerimizde tsunami tehlike modellemelerinin yapılması, paleotsunami izlerinin kara/denizde araştırılması ve buna göre risk azaltma çalışmalarına hız verilmesi gerekmektedir.

Özet (Çeviri)

Tsunami; It can be defined as a“seismic sea wave”in the sea triggered by natural events such as earthquakes, submarine landslides and in-sea volcanic activity. A tsunami wave, formed by a major earthquake, volcano or landslide under the sea floor and reaching a speed of 1000 km per hour, floods the land after a certain time, causing significant loss of life and economic losses in coastal countries. Due to its geological location, Türkiye is under the influence of all three natural phenomena. For this reason, there is a tsunami danger and risk in the Black Sea, Aegean, Mediterranean and Marmara Sea, which borders Türkiye on 3 sides. Historical earthquake records before 1900 document that tsunamis developed in all four seas. In this context, historical tsunami records developed under the influence of the Hellenic subduction zone (HDBZ), which forms the border of the Anatolian plate and the African plate, were studied. This subduction zone, which is up to 1600 km long, has caused earthquakes called mega earthquakes (Mw>8) in historical records, and tsunamis have occurred in these earthquakes, causing loss of life and property. 2017 Midilli and Gökova, October 30, 2020. The earthquake that occurred in Bayraklı district of İzmir province at 14.51 and the subsequent tsunami incident in Sığacık Bay, which resulted in the death of 1 person. After the earthquake danger coming from the seas, I wonder when, at what intervals, the tsunamis that occurred on the Aegean coasts in historical periods, It raises questions such as where and with what intensity it occurred. In order to find answers to these questions, all accessible primary sources were re-scanned and a tsunami hazard catalog was prepared for the Aegean coasts. According to historical catalogues, the highest tsunami runup height 2 meters on July 3, 1949, and the tsunami inundation 200 meters on October 6, 1944. Parameters for marine and terrestrial shallow normal faults, where most of the strong earthquakes (Mw >6.5) in the region are potential tsunami sources, are tabulated and mapped. The tsunami recurrence period of approximately 50-150 years, which affects the coasts of Türkiye, increases towards the southwest from İzmir, and an intensity range between 3 and 8 was determined according to the 12-scale intensity scale. It is necessary to map marine faults, investigate paleotsunami traces on land/sea, and accelerate risk reduction efforts accordingly.

Benzer Tezler

  1. Ülkemizin taraf olmadığı sualtı kültürel mirasının korunması sözleşmesi ve sualtı kültür varlıklarımız

    Convention on the protection of underwater cultural heritage that Turkey is not a party and underwater cultural heritage

    UMUT GÖRGÜLÜ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2007

    ArkeolojiSelçuk Üniversitesi

    Arkeoloji Ana Bilim Dalı

    DOÇ.DR. ASUMAN BALDIRAN

  2. Dynamic numerical analysis of typical monopile foundations for offshore wind turbine applications

    Deniz rüzgar türbini uygulamaları için tipik tek kazıklı temellerin dinamik sayısal analizi

    ABDUH KIWANUKA

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2023

    İnşaat MühendisliğiMersin Üniversitesi

    İnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ÖZGÜR LÜTFİ ERTUĞRUL

  3. Bütünleşik kıyı alanları yönetiminde yerel yönetimlerin rolü

    The role of local governments in integrated coastal areas management

    HAKAN KAYA

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2010

    Deniz Bilimleriİstanbul Üniversitesi

    Denizel Çevre Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. CEM GAZİOĞLU

  4. Rize-Batum arası deniz alglerinin taksonomisi

    Başlık çevirisi yok

    HÜSEYİN ERDURAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    1993

    BiyolojiEge Üniversitesi

    Biyoloji Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. HÜSEYİN GÜNER