İstanbul ilinde bir ortaöğretim okulundaki 11-13 yaş arası öğrencilerin beslenme durumlarının Sağlıklı Yeme İndeksi ile değerlendirilmesi
Nutritional status of students between 11-13 years of age in a secondary school in Istanbul evaluation with the Healthy Eating Index
- Tez No: 842417
- Danışmanlar: PROF. DR. HAYDAR ÖZPINAR
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Beslenme ve Diyetetik, Nutrition and Dietetics
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Aydın Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Beslenme ve Diyetetik Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Beslenme ve Diyetetik Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 107
Özet
Beslenme, insanların gelişmesi, büyümesi, sağlıklı ve üretken bir şekilde uzun bir hayat geçirmesi için ihtiyacı olan besin ögelerini yeterli miktarda alıp vücutta kullanmasıdır (Müftüoğlu, 2003). Toplumun ve bu toplumu oluşturan bireylerin sağlıklı bir şekilde yaşamlarını sürdürebilmesi ayrıca ekonomik yönden gelişiyor olması bireylerin sağlıklı olmasına bağlıdır. Yeterli ve dengeli beslenmek sağlığın temelidir. Dengeli ve yeterli beslenmek sağlıklı beslenmek olarak tanımlanmaktadır (Pekcan, 2008). Özellikle çocuklukta edinilen; meyve ve sebzenin az tüketilmesi, şekerli, yağlı ve tuzlu ürünlerin sürekli tüketilmesi gibi beslenme hataları ileriki yıllarda obezite, kalp-damar hastalıkları, kanser ve diyabet gibi pek çok hastalığın gelişmesine sebep olur. Dolayısıyla yeterli beslenme her yaş grubunda önemli bir rol oynarken, özellikle çocukluk, okul öncesi, ergenlik ve yaşlılık dönemlerinde insanların yaşam kalitelerinin artmasına yardımcı olmaktadır (Uzşen, 2016). Aşırı kilo ve obezite, yüksek kalorili gıdaların tüketilmesi ve tüketilen kalorilerin herhangi bir fiziksel aktivitede kullanılmamasından kaynaklanmaktadır (Özpınar, 2011). Bu nedenle bireylerin sağlıklı beslenme alışkanlıklarını takip etmesi ve bilmesi oldukça önemlidir. Adölesanlar beslenme konusunda dikkatli ve riskli yaklaşılması gereken bir gruptur, çünkü bu yaş grubunda yapılan çalışmalarda düzensiz beslenme alışkanlıkları ve öğün atlamalar tespit edilmiştir (Savige ve ark., 2007; Samuelson, 2000). Bireysel yiyecek tercihleri bir dizi sosyal, çevresel ve biyolojik faktörün etkisiyle farklılık gösterir. Bu tercihler yiyecek seçimlerini etkiler ve dolayısıyla diyet kalitesinin en önemli belirleyicilerinden biridir. (Scaglioni ve ark., 2018). Bir veya birden fazla besinin ya da besin ögesinin hastalıklarla ilişkisini inceleyen çalışmalar mevcuttur fakat bireyler tek bir besin ögesi veya besin tüketmedikleri için bu çalışmalar sınırlı olabilmektedir. Bu sebeple bir besinin veya besin ögesinin ayrı kategorilerde incelenmesi yerine bireyin tüm diyet örüntüsünü ele alarak incelemesi beslenme epidemiyolojisinde kullanılan analizlere daha uygun olduğu belirtilmektedir (Özoğlu, 2019). Sağlıklı Yeme İndeksi, bir diyetin sağlıklı olup olmadığını ölçmek için kullanılan en sık kullanılan ölçütlerden birisidir. En güncel hali olan SYİ-2015 enerji alımından farklı olarak diyet kalitesini gösterdiği görülmüştür (Helvacı ve ark., 2021). Sağlıklı Yeme İndeksi (SYİ), United States Department of Agriculture's (USDA) ve Center for Nutrition Policy and Promotion (CNPP) tarafından diyet kalite indeksini hesaplamak için oluşturulmuştur (Kennedy ve ark., 1995). NHANES'in (National Health and Nutrition Examination Survey) 2001-2002'de ki verileri ile yapılan değerlendirmede Sağlıklı Yeme İndeksi (SYİ) diyet kalitesini ölçmede güvenilir ve geçerli bir indeks olarak bulunmuştur (Miller ve ark., 2011). Bu çalışmada Sağlıklı Yeme İndeksi – 2015 güvenilir ve en güncel indeks olması sebebi ile 11-13 yaş arası öğrencilerin beslenme durumlarını ölçmek için kullanılacaktır.
Özet (Çeviri)
Nutrition is the adequate intake and utilization of nutrients in the body that people need for development, growth, healthy and productive long life (Müftüoğlu, 2003). The ability of the society and the individuals who make up this society to live their lives in a healthy way and to develop economically depends on the health of individuals. Adequate and balanced nutrition is the basis of health. Balanced and adequate nutrition is defined as a healthy diet (Pekcan, 2008). Nutritional mistakes such as low fruit and vegetable consumption, constant consumption of sugary, fatty and salty products, especially in childhood, play a role in the formation of many diseases such as cardiovascular diseases, cancer and diabetes, especially obesity in the following years. Therefore, although adequate nutrition plays a very important role in every age group, it helps to improve the quality of life of individuals especially in infancy, pre-school, school age, adolescence and old age (Uzşen, 2016). Obesity and overweight occur as a result of the consumption of high-calorie foods and the inability to spend the calories taken with any physical activity (Özpınar, 2011). Therefore, it is very important for individuals to practice and know healthy eating habits. Adolescents are a group that should be approached with caution and risk in terms of nutrition because irregular eating and skipping meal habits are observed in this age group in studies (Savige ve ark., 2007; Samuelson, 2000). Individuals' food preferences vary depending on the influence of many social, environmental and biological factors. These preferences affect food choice and are therefore one of the main determinants of diet quality (Scaglioni et al., 2018). There are studies examining the association of one or more foods or nutrients with diseases, but these studies may be limited because individuals do not consume a single food or nutrient. For this reason, instead of examining a food or nutrient in separate categories, it is stated that it is more appropriate for the analyzes used in nutritional epidemiology to examine the entire dietary pattern of the individual (Özoğlu, 2019). The Healthy Eating Index is one of the most commonly used criteria to measure whether a diet is healthy or not. It has been reported that this scale, the most recently updated version of which is SYI-2015, shows diet quality independent of energy intake (Helvacı et al., 2021). The Healthy Eating Index (HEI) was created by the United States Department of Agriculture (USDA) and the Center for Nutrition Policy and Promotion (CNPP) to calculate the diet quality index (Kennedy et al., 1995). The Healthy Eating Index (HEI) was found to be a reliable and valid index for measuring diet quality in the evaluation made with the 2001-2002 data of NHANES (National Health and Nutrition Examination Survey) (Miller et al., 2011). In this study, the Healthy Eating Index - 2015 will be used to measure the nutritional status of students aged 11-13 years because it is the most reliable and up-to-date index.
Benzer Tezler
- Ortaöğretim okul yöneticilerinin inovasyon yeterlilikleri
Ortaöğreti̇m okul yöneti̇ci̇leri̇ni̇n i̇novasyon yeterli̇li̇kleri̇
FULYA ERASLAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
Eğitim ve ÖğretimSakarya ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. MUSTAFA BAYRAKÇI
- Enerji kaynaklarına ilişkin öğrenci görüşleri ve enerji okuryazarlığı: Durum çalışması
Student views on energy resources and energy literacy: Case study
VİLDAN BOZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
EnerjiYıldız Teknik ÜniversitesiMatematik ve Fen Bilimleri Eğitimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ASLI GÖRGÜLÜ ARI
- Toplam kalite yönetimi(TKY) uygulamalarının fizik öğretimine etkisi
The Impact of total quality management upon physics education
EMİN HACIOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2002
Eğitim ve ÖğretimMarmara ÜniversitesiOrtaöğretim Fen ve Matematik Alanları Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET ALİ ÇORLU
- Ortaöğretim kurumlarında görev yapan öğretmenlerin psikolojik taciz (mobbing)'e ilişkin algıları (Güngören- İstanbul örneği)
The perceptions of the secondary school teachers' about psychological harassment (İstanbul- Güngören sample)
BEYZA BÖLÜKBAŞI
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
Eğitim ve ÖğretimÇanakkale Onsekiz Mart ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. İBRAHİM HABACI
- Resmi ortaöğretim okulu yöneticilerinin teknoloji liderliği rollerine ilişkin öğretmen görüşleri
Teacher views on the roles of technology leadership of goverment secondary education school managers
ALİ ÖZTAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2013
Eğitim ve ÖğretimMarmara ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. LEVENT DENİZ