Hayatın sonunda kendi hakkında karar veremeyen hasta için aile fertlerinin karar vermesinin normatif analizi ve etik değerlendirmesi
Normative analysis and ethical evaluation of family members' decision at the end of life for the patient who cannot decide for himself
- Tez No: 842796
- Danışmanlar: PROF. DR. İLHAN İLKILIÇ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Deontoloji ve Tıp Tarihi, Medical History and Ethics
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Üniversitesi
- Enstitü: Sağlık Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tıp Tarihi ve Etik Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Tıp Tarihi ve Etik Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 189
Özet
Yoğun bakım tedavilerindeki teknolojik imkanların gelişmesiyle hayatın sonu tıp tarihinde hiç görülmeyen bir şekilde müdahale edilebilir hale gelmiştir. Bu müdahaleler bir taraftan birçok hayati tehlike içeren tıbbi durumların tedavisini mümkün kılmış, diğer taraftan da tıbbi açıdan beyhude tedaviler söz konusu olduğunda yeni etik sorunlar ve ikilemler doğurmuştur. Genelde hastanın kendi karar veremediği bu durumlarda etik açıdan en önemli sorun kimin karar vereceği ve bu karar vermenin etik meşruiyeti sorunudur. Hastanın özerkliği ve bu özerklikten neşet eden uygulama şekilleri Batıda hâkim uygulamadır. Fakat ülkemizde özerklik ilkesinin günlük tıbbi hayatta çok önde olmayışı ve aile içindeki bağların genelde güçlü olması bu konuda farklı bir pratiği beraberinde getirmektedir. Bu bağlamda bu doktora çalışmasının araştırma sorusu şudur: Aile fertlerinin kendisi hakkında karar veremeyen hasta hakkında karar vermesi etik açıdan meşru mudur? Bu soru tıp etiği alanında kalınarak normatif yöntemlerle araştırılıp bir cevap üretilmeye çalışılmıştır. Bu araştırma sorusu bağlamında özerklik, hayatın sonu ve aile kavramları normatif bir çerçevede ele alınarak bu kavramların felsefi ve etik anlamları araştırılmıştır. Araştırma sürecinde özerk kararların verilmesinde ilişkiselliğin önemi ve anlamı ön plana çıkmıştır. Bu ilişkiselliğin kaynağı ve gerçekleştiği önemli bir havza olan aile olgusuna değinilmiştir. Akademide son zamanlarda önem kazanan özerklik ve ilişkisellik kavramları ihtimam etiği (İng. care ethics) çerçevesinde çokça tartışıldığı için bu etik teori normatif analizlerimizde yoğun bir şekilde kullanılmıştır. Bu araştırmanın sonunda hastanın yerine aile fertlerinin karar vermesinin çalışmada belirtilen belli şartların yerine geldiği taktirde etik açıdan meşru olabileceği sonucuna ulaşılmıştır. Bu sonuca ulaşmada hayatın sonunda hem ilişkisel özerkliğin hem de kültürel değerlerin normatif anlamını somutlaştırması bakımından ihtimam etiği argümanlarımızın etik açıdan temelini oluşturmuştur.
Özet (Çeviri)
Due to the technological potential in intensive care treatments, taking action in end-of- life has been possible in a way that has never seen before in the history of medicine. On one hand, these interventions meant the treatment of many life-threatening medical conditions, but on the other hand, they have created new ethical problems and dilemmas in cases of medical futility. The most important ethical problem in these cases is, where the patient is not able to decide for himself, determining the decider and the ethical legitimacy of this decision-making. The autonomy of the patient and the forms of practice derived from this autonomy are predominant in Western practice. However, in our country, the principle of autonomy is not very prominent in the daily life of medical practice and the ties within the family are generally strong. Therefore, practices differ in this regard. In this context, the research question of this doctoral study is: Is it ethically legitimate for family members to make decisions about a patient who cannot make his own decisions? This question will be studied within the scope of medical ethics, and answered by normative methods. For this aim, the concepts of autonomy, the end-of-life and family were examined in a normative framework and their philosophical and ethical meanings were investigated. The importance and meaning of relationality in making autonomous decisions came to the fore. The phenomenon of family, as the source and media for realization of this relationality has been addressed. Care ethics with its emphasis on relationality seems like a proper tool for studying the concept of autonomy in the normative analyses. It is concluded that it is ethically legitimate for family members to make decisions for the patient, provided that certain conditions specified in the study are met. In reaching this conclusion, care ethics formed the ethical basis of the argument by embodying the normative meaning of relational autonomy and that of cultural values at the end-of-life decisions.
Benzer Tezler
- Le bonheur le travail et les choix dans l'ethique
Etikte mutluluk iş ve seçimler
YILDIZ GÜL HACIEVLİYAGİL CÜCELOĞLU
- Heimat lund gastland im spiegel der Migrantenliteratur-Anhand der susgewaehlten Autor-Inn-En-
Başlık çevirisi yok
ŞEREF ATEŞ
- Türkiye iktisat politikalarının belirlenmesinde iktisadi kurum-kural ve kuruluşların rolleri
Başlık çevirisi yok
İBRAHİM GÜRAN YUMUŞAK
- Perakende piyasalarında dayanıksız tüketim ürünleri ile ilgili gelişmeler -bireysel markalı ürünlerde satın alma davranışı
Developments regarding fast moving consumer goods at retail markets-buying behavior at the private label products
K. SELÇUK TUZCUOĞLU
- İstanbul'da günlük yaşam sahnelerinin Türk resim sanatına yansımaları
Reflections on the Turkish painting art of daily life scenes in Istanbul
EVREN KARAYEL GÖKKAYA
Sanatta Yeterlik
Türkçe
2012
Güzel SanatlarMimar Sinan Güzel Sanatlar ÜniversitesiResim Ana Sanat Dalı
PROF. AYDIN AYAN
