Geri Dön

Erken modern Osmanli literatüründe biyoçeşitlilik: Bitkiler

Biodiversity in the early modern Ottoman literature: Plants and herbs

  1. Tez No: 844303
  2. Yazar: OSMAN SÜREYYA KOCABAŞ
  3. Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ MUSTAFA HULUSİ LEKESİZ
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Tarih, History
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2024
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Tarih Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 396

Özet

Bu tez çalışmasında Osmanlıların biyolojik çeşitlilik konusunda bitkiler özelinde ne tür bir bilgiye sahip oldukları, bilginin referans kaynaklarının neler olduğu ve bu bilgiyi hangi alanlarda kullandıkları sorularına cevap aranmıştır. Bu çalışma Erken Modern Dönemi (15-18. Yüzyıllar) kapsamaktadır ve coğrafi alan olarak Türkçe konuşan nüfusun yoğun yaşadığı Diyâr-ı Rûm bölgesine odaklanılmıştır. Bu bölgede yaşayan ortalama okur-yazar kitlenin ulaştığı metinler esas alındığı için ağırlıklı olarak Osmanlı Türkçesinde telif edilmiş metinler tercih edilmiştir. Bu dönemde bilim dili olarak Arapçanın etkisi halen mevcut olmakla birlikte Osmanlı Türkçesi de özellikle 17. ve 18. Yüzyıldan itibaren bilim çevrelerinde önemli ölçüde tercih edilmiştir. Erken Modern Dönem, dünyada yeni keşiflerin yapıldığı ve Antikite bilgisinin yerinin yeni bilgi arayışlarıyla dolduğu bir dönemdir. Bu dönemde dünyada var olan bitki çeşitliliği bilgisi artmış ve bazı bitkiler de hızla küresel ticaretin bir metası haline gelmiştir. Osmanlıların Avrupa'da başlayan doğanın keşfi rüzgarına ne kadar yelken açtığı ve nereye kadar gidebildiği bu tezin aradığı bir diğer cevaptır. Osmanlı müellifleri klasik dönemde Orta Çağ İslam literatürünü miras alıp kendilerine uyarlamış ve ihtiyaçları ve merakları çerçevesinde bu mirası şekillendirmiştir. Avrupa'da keşiflerin neticesinde üretilen yeni bilgilere de yine merak ve ihtiyaçları ölçüsünde ilgi göstermiş ve onları kendi paradigmaları çerçevesinde yorumlayıp kullanmıştır. Sonuçta Osmanlı'daki bilim üretimi, eklektik ve pragmatik özellikleri haizdir. Bu alanda bu çalışmada Osmanlıların bilim devrimi olgusunda nasıl bir sınav verdiğinin tartışması yapılmıştır. Bitki çeşitliliği bilgisi alanında Osmanlıların kendilerini ne ölçüde güncelledikleri de tespit edilmeye çalışılmıştır.

Özet (Çeviri)

This thesis seeks to answer the questions of what kind of knowledge the Ottomans had about biodiversity in terms of plants, what were the reference sources of this knowledge and in which areas they used this knowledge. This study covers the Early Modern Period (15th-18th centuries) and focuses on the geographical region of Diyâr-ı Rûm, where the Turkish-speaking population was densely populated. Since the texts accessible to the average literate population living in this region are taken as a basis, texts written mainly in Ottoman Turkish are preferred. Although the influence of Arabic as the language of science was still present in this period, Ottoman Turkish was also significantly preferred in scientific circles, especially from the 17th and 18th centuries onwards. The Early Modern Period is a period in which new discoveries were made in the world and the knowledge of antiquity was replaced by the search for new knowledge. In this period, the knowledge of plant diversity in the world also increased and some plants rapidly became a commodity of global trade. How far the Ottomans sailed in the winds of nature discovery that began in Europe and how far they were able to go is another answer this thesis seeks. In the classical period, Ottoman authors inherited and adapted medieval Islamic literature and shaped it according to their needs and curiosities. They also showed interest in the new knowledge produced as a result of European discoveries to the extent of their curiosity and needs, and interpreted and utilized them within the framework of their own paradigms. As a result, science production in the Ottoman Empire has eclectic and pragmatic characteristics. In this field, this study discusses how the Ottomans tested themselves in the phenomenon of scientific revolution. The extent to which the Ottomans updated themselves in the field of plant diversity knowledge has also been tried to be determined.

Benzer Tezler

  1. In pursuit of social cohesion and harmony in urban space: The external and internal dynamics of neighborhoods in early eighteenth-century Ottoman Istanbul

    Kentsel mekanda sosyal uyum arayışları: On sekizinci yüzyıl başları Osmanlı İstanbul mahallelerinin içsel ve dışsal dinamikleri

    BEYZA TOPUZ

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2018

    Tarihİstanbul Şehir Üniversitesi

    Tarih Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ YUNUS UĞUR

  2. Coordination, commitment and contract enforceability in the ottoman empire: The case of iltizam and malikane contracts with game theoretic assessment

    Osmanlı İmparatorluğu'nda koordinasyon, taahhüt ve kontratların uygulanabilirliği: Oyun teorisi ile iltizam ve malikane sözleşmelerinin değerlendirilmesi

    BORA ALTAY

    Doktora

    İngilizce

    İngilizce

    2018

    EkonomiAnkara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi

    İktisat Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. FUAT OĞUZ

  3. Cumhuriyet Dönemi modern mimarlık pratiklerinin Antakya'da konut üzerinden okunması (1950-1970)

    Reading the practices of modern architecture of the Republican Era on housing in Antakya (1950-1970)

    AYŞEGÜL SAKA

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    MimarlıkGazi Üniversitesi

    Mimarlık Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. SARE SAHİL

    PROF. DR. ALİYE SENEM DEVİREN

  4. Arif Hikmet Koyunoğlu metinleri üzerine retrospektif bir değerlendirme

    A retrospective analysis of Arif Hikmet Koyunoğlu's architectural writings

    ÖZGE LALE

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    MimarlıkYıldız Teknik Üniversitesi

    Mimarlık Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. ALEV ERKMEN ÖZHEKİM

  5. Cihet-i Vahdet kavramı çerçevesinde kelâm ilminde konu ve gaye problemi

    The subject and purpose problem of kalām within the framework of the concept of Jihat al-Wahda

    ALİ SATILMIŞ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2020

    Dinİstanbul 29 Mayıs Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. İLYAS ÇELEBİ