Geri Dön

Türk ulusunun yeni devleti: 1921 ve 1924 Anayasalarında Cumhuriyetin kuruluş esasları

The new state of the Turkish nation: Establishment principles of the Republic in the 1921 and the 1924 Constitutions

  1. Tez No: 844305
  2. Yazar: SÜMEYYE HANDE AKGÜN
  3. Danışmanlar: PROF. DR. ALİ MURAT ÖZDEMİR
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Hukuk, Law
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2024
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Kamu Hukuku Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 151

Özet

Ana akım Türk Anayasa Hukuku öğretisi anayasal tarihi ilgili dönemin anayasasının adı üzerinden bölümlemektedir. Öğretide anayasal dönemler arasında karşılaştırma yapılırken yahut bir konu veya kavram özelinde ilgili anayasal dönem incelenirken somut toplumsal koşullar değerlendirilmeden tüm anayasalar soyutlanmış, bağlamından koparılmış, verili bir kavramlar seti üzerinden incelenmektedir. Bu yaklaşımın bir uzantısı olarak Cumhuriyetin kuruluşu, resmen ilan edildiği 29 Ekim 1923 tarihine özgülenmekte ve 1921 ve 1924 Anayasaları iki ayrı anayasal dönem olarak ele alınmaktadır. Okumakta olduğunuz çalışma Türk Anayasa Hukukunda genel kabul gören bu yaklaşıma alternatif bir perspektifle 1921 ve 1924 Anayasalarını cumhuriyet projesi kavramı üzerinden bütünsel bir süreç olarak ele almaktadır. Türk Cumhuriyet Devrimi tarihsel ve toplumsal ilişkilerin bilgisine referansla yeniden okunmaktadır. Bu bağlamda dönüşen ilişkiler alanında sürecin en belirgin özelliği, hükümdarın kişiliğinden ayrılan siyasal iktidarın kendisini ulusal egemenliğin yegane ve hakiki temsilcisi olan TBMM'de kurumsallaştırması olarak kabul edilmektedir. Birinci bölümde cumhuriyet projesi ve onun normatif ifadesi olarak anayasa tanımlanmaktadır. Buna göre cumhuriyet projesi ortak bir geçmiş anlatısına dayanan ve geleceği birlikte inşa etme tahayyülü etrafında birleşen bir ulusun ortak değerlerini ifade ederken, anayasa bir toplumdaki hakim cumhuriyet projesinin normatif ifadesini karşılamaktadır. İkinci bölümde Türk Cumhuriyet Devriminin dayandığı cumhuriyet projesi somut tarihsel koşullara bağlı kalınarak tespit edilmektedir. Savaş koşullarının Osmanlı'nın iç dinamikleri ile birlikte değerlendirilmesi sonucunda Türk Ulusunun üniter devlet, ulusal birlik ve ilerleme esasında şekillenen özgül cumhuriyet projesi üzerinde yeni Devletini kurduğu saptanmaktadır. Üçüncü bölümde bu Cumhuriyet Projesi projeksiyonundan 1921 ve 1924 Anayasaları bütünsel yaklaşımla ve karşılaştırılarak ele alınmaktadır. Ana akım öğretisinin bu anayasalara ilişkin tespitleri içerdikleri somut tarihsel gerçeklikler temelinde sorgulanmaktadır. Son bölümde Büyük Millet Meclisinin kuruculuğu ve yetkisinin sınırları, temsilcilerin seçim koşulları, yerel yönetimlerin özerkliğine ilişkin maddeler ve anayasalarca tanınan hak ve özgürlükler üzerinden karşılaştırılan Anayasalar bir ve aynı cumhuriyet projesinin farklı dönemlerdeki normatif ifadesi olarak kabul edilmektedir.

Özet (Çeviri)

Mainstream Turkish Constitutional Law doctrine divides constitutional history based on constitution of the relevant period. When making comparisons in constitutional periods or examining the relevant constitutional period, all constitutions are reviewed through an abstracted, decontextualized set of concepts, without evaluating concrete social conditions. With this approach, establishment of the Republic is dedicated to 29th October 1923, while 1921 and 1924 Constitutions are treated as two separate constitutions. Whereas this study addresses those Constitutions as a holistic process through the concept of republican project by re-reading the knowledge of historical and social relations. In this context, the most distinctive feature of transforming relations is accepted as the institutionalization of the political power within the Turkish Grand National Assembly being the sole and genuine representative of national sovereignty. Therefore, republic project and the constitution as its normative expression are defined in the first chapter. While republican project expresses the common values of a nation bearing common past and united around the imagination of building the future, the constitution meets normative expression of the dominant republic project in a society. The second part determines the republican project on which the Turkish Republic Revolution is based, adhering to concrete historical conditions. It is concluded that Turkish Nation established its new republic State by shaping on unitary, national unity and progress. The third part is devoted to discussing the 1921 and 1924 Constitutions from this Republic Project projection with a holistic approach and comparison. The determinations of the mainstream doctrine are questioned according to concrete historical realities. Finally, founding power of the National Assembly and the limits of its authority, election conditions of the representatives, articles regarding the autonomy of local governments and granted rights and freedoms are accepted as a normative expression of the one and the same republican project in the different periods.

Benzer Tezler

  1. Yakın dönem Türk siyasi tarihinde İzzet Ulvi Aykurt

    Izzet Ulvi Aykurt in recent Turkish political history

    TEVFİK ZEYTİN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    BiyografiEskişehir Osmangazi Üniversitesi

    Tarih Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MESUT ERŞAN

  2. Misak-ı Milli'nin Türk iç ve dış politikasına etkileri (Atatürk Dönemi)

    Başlık çevirisi yok

    NİHAT ŞAHİN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2002

    Türk İnkılap Tarihiİstanbul Üniversitesi

    Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. IŞIL ÇAKAN

  3. 1848-1849 Macar özgürlük mücadelesi ve Osmanlı siyasetinde Macar-Polonyalı mülteciler sorunu

    1848-1849 Hungarian war of freedom and the Hungarian-Polish refugees problem in Ottoman politics

    ÖYKÜ CELEP

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2009

    TarihEskişehir Osmangazi Üniversitesi

    Tarih Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. OSMAN KÖKSAL

  4. Türkiye'nin jeopolitik öneminden kaynaklanan bölücü terör hareketleri ve devletin aldığı tedbirler

    The Divisive terror movement that springed from the geopolitically impor tance of Turkey and the precautions that goverment got

    YÜCEL ATİLA ŞEHİRLİ

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    1999

    Türk İnkılap Tarihiİstanbul Üniversitesi

    Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. EROL CİHAN

  5. Kıbrıs Barış Harekâtı'nın Türkiye ve Yunanistan basını eksenli analizi

    Comperative analyses of the Cyprus operation of 1974 on the basis of Turkish and Greek newspapers

    OZAN YÜCESOY

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2016

    TarihAnkara Üniversitesi

    Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. NECDET AYSAL