Antibiyotiklerin akılcı kullanımına yönelik stratejiler ve etkilerinin araştırılması
Strategies for the rational use of antibiotics and analysis of their effects
- Tez No: 844844
- Danışmanlar: PROF. DR. BİRCAN KAYAASLAN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji, Infectious Diseases and Clinical Microbiology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: İngilizce
- Üniversite: Ankara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi
- Enstitü: Sağlık Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 76
Özet
Bu çalışmada; birinci basamakta antibiyotik reçetelemesine ilişkin veriler üzerinden antibiyotiklerin akılcı kullanımına yönelik ülkemizdeki stratejilerin ve etkilerinin değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Ülkemizde akılcı antibiyotik kullanımına yönelik stratejik planlar incelenmiştir. Bu kapsamda sistematik veri tabanına sahip olan TİTCK'dan antibiyotik tüketimine dair veriler alınmış ve 2011-2019 yıllarında aile hekimlerince reçete edilen antibiyotikler konusunda antibiyotik içeren reçete oranı, akut farenjit ve üst solunum yolu enfeksiyonlarında antibiyotik reçeteleme oranı, kutu bazında antibiyotik tüketim oranı, antibiyotik maliyetinin toplam ilaç bütçesi içerisindeki oranı gibi veriler analiz edilmiştir. Sonuçlar, dünyada uygulanan benzer stratejilerle karşılaştırılarak ek önlemlerin gerekliliği tartışılmıştır. 2011-2019 yılları arasında toplam 1.168.718.923 reçetenin kaydedildiği RBS'ye göre; 2011 yılında aile hekimlerinin tüm reçeteleri içinde en az bir antibiyotik bulunan reçetelerin oranı %34,9 iken 2019 yılında bu oran %23,9 olmuştur. Akut farenjit ve üst solunum yolu enfeksiyonlarında en fazla reçete edilen beta laktam antibiyotikler ve penisilinler, 2011 yılında 17,3 milyon kutu iken 2019 yılında 13,6 milyon kutuya inmiştir. 2014 yılı sonrası antibiyotikler için reçete kısıtlaması getirilmesi ve eğitim çalışmalarının hızlanması ile birlikte tüm antibiyotiklerin kullanımında belirgin bir düşüş tespit edilmiştir. 2011 yılında kutu bazında tüm ilaçların %13,1'ini oluşturan antibiyotiklerin maliyeti, toplam ilaç maliyetinin %10,7'si iken yıllar içinde azalmış ve 2019 yılında toplam ilaçlar içerisindeki kutu oranı %8,0'e ve maliyeti de %4,7'ye düşmüştür. Çalışmamızın sonuçları, 2011 yılı ile kıyaslandığında 2019'da aile hekimlerinin antibiyotik reçeteleme oranlarında belirgin azalma olduğunu, ülkemizde akılcı antibiyotik kullanımı ile ilgili stratejilerin beklenen yönde olumlu etkisinin ortaya çıktığını göstermektedir. Antimikrobiyal direncin önlenmesi açısından bu çalışmalar başarılı ve anlamlı olup diğer ülkelere örnek teşkil edebilecek düzeydedir. Ancak bütün sağlık hizmeti sunucularındaki antibiyotik reçeteleme bilgilerini yansıtabilecek, bütünleşmiş, kapsamlı stratejilere ve izleme sistemlerine ihtiyaç vardır.
Özet (Çeviri)
This study aims to evaluate the strategies and their effects on the rational use of antibiotics in our country based on data related to antibiotic prescriptions in primary care. Strategic plans, developed in our country for rational antibiotic use, were examined. Within this context, data on antibiotic consumption were requested from the TITCK which has a systematic and regular database and data such as the antibiotic prescription rate by family physicians, the antibiotic prescription rate for acute pharyngitis and upper respiratory tract infections, the rate of antibiotic consumption on a box basis, and the percentage of antibiotic costs in the total drug budget were analyzed. The results were compared with similar strategies implemented worldwide, and the necessity of additional measures was discussed. According to the RBS, which recorded a total of 1,168,718,923 prescriptions between 2011 and 2019, the percentage of prescriptions containing at least one antibiotic among all prescriptions by family physicians was 34.9% in 2011 and decreased to 23.9% in 2019. The most prescribed beta-lactam antibiotics and penicillins (J01C) for acute pharyngitis and upper respiratory tract infections, which were 17.3 million boxes in 2011, decreased to 13.6 million boxes in 2019. With the introduction of prescription restrictions for antibiotics and the acceleration of educational activities after 2014, a significant decrease in the use of all antibiotics has been observed in recent years. In 2011, the cost of antibiotics, which constituted 13.1% of all drugs on a box basis, decreased over the years, and in 2019, the box ratio within total drugs decreased to 8.0%, and the cost to 4.7%. The results of our study indicate a significant decrease in the antibiotic prescription rates by family physicians in 2019 compared to 2011, showing that the strategies related to rational antibiotic use in our country have had a positive impact as expected. These studies are successful and meaningful in terms of preventing antimicrobial resistance and can serve as an example for other countries. However, there is a need for integrated, comprehensive strategies, and monitoring systems that can reflect antibiotic prescribing information from all healthcare providers.
Benzer Tezler
- Akılcı antibiyotik kullanımı konusunda Adnan Menderes Üniversitesi Uygulama ve Araştırma Hastanesi hekimlerinin bilgi ve farkındalık düzeylerinin belirlenmesi
Determination of the knowledge and awareness levels of Adnan Menderes University Application and Research Hospital doctors about rational use of antibiotics
GİZEM ÇAKIRÖZ DEDE
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Eczacılık ve FarmakolojiAydın Adnan Menderes ÜniversitesiTıbbi Farmakoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. İBRAHİM TUĞRUL
- Kinolon dirençli ve duyarlı invaziv escherichia coli kan izolatlarında ST131/H30 klon/subklonunun virülans ile ilişkisi
Correlation between ST131/H30 clone/subclone and the virulence in fluoroquinolone resistant and sensitive invasive blood isolates of escherichia coli
ÖZNUR GÜRPINAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
MikrobiyolojiHacettepe ÜniversitesiMikrobiyoloji Bilim Dalı
PROF. DR. ÖZGEN ESER
- Ondokuz Mayıs Üniversitesi Tıp Fakültesi öğrencilerinin ve aile hekimliği polikliniğine başvuran hastaların antibiyotikler hakkında bilgi, tutum ve davranışlarının değerlendirilmesi
Evaluation of the knowledge, attitude and behavior of Ondokuz Mayis University Medical Faculty students and patients applied to family medicine polyclinic
SERKAN UZAN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2019
Aile HekimliğiOndokuz Mayıs ÜniversitesiAile Hekimliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MUSTAFA ÜNAL
- Karbapenemaz oluşturan enterobacteriaceae'lerin hızlı teşhisi için cihaz geliştirme
Device development studies for rapid detection of carbapenemase-producing enterobacteriaceae
OKAN AYDOĞAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Klinik Bakteriyoloji ve Enfeksiyon Hastalıklarıİstanbul ÜniversitesiTıbbi Mikrobiyoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FATMA KÖKSAL ÇAKIRLAR
- Park Eğitim Sağlık Ocağı bölgesinde ilaç kullanımının bazı boyutları
Some dimensions of the drug utilization in the area of Park Eğitim Sağlık Ocağı (PESO)
ESİN TEMEL