Güneydoğu Anadolu Bölgesi pamuk alanlarındaki yaprakpiresi türleri, doğal düşmanları, popülasyon gelişimi ve alternatif mücadele olanaklarının araştırılması
Investigation of leafhopper species, natural enemies, population development and alternative control possibilities in cotton fields of Southeast Anatolia Region
- Tez No: 844899
- Danışmanlar: PROF. DR. EROL BAYHAN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Ziraat, Agriculture
- Anahtar Kelimeler: Cicadellidae, Predatör böcekler, Popülasyon gelişimi, Bitki ekstraktı, Pamuk, Cicadellidae, Predator insects, Population development, Plant extract Cotton
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Dicle Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Bitki Koruma Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 91
Özet
Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nde pamuk yetiştirilen alanlarda yaprakpiresi son yıllarda popülasyon yoğunluğu ile önemli bir zararlı olarak görülmektedir. Güneydoğu Anadolu Bölgesi'ne bağlı Diyarbakır, Şanlıurfa ve Mardin illerinde pamuk ekim alanlarında bulunan yaprakpiresi türleri ve avcı böcek türleri, 2021 ve 2022 yılında pamukların ekiminden hasadına kadar olan sürede haftalık yapılan sürveyler ile belirlenmiştir. Bu illerde yaprakpirelerinin popülasyon takibi her iki yıl da gözle kontrol, sarı yapışkan tuzak ve atrap sallama metotları haftalık sayımlarda kullanılmıştır. Ayrıca, alternatif mücadele olanaklarının araştırılması için Diyarbakır'ın Sur ve Çınar ilçelerindeki belirlenen pamuk üretim alanında söz konusu zararlıya karşı kimyasal mücadele dışında alternatif olabilecek bazı bitkisel kökenli (Melia azedarach L., azadirachtin ve soğan ekstraktı) ekstraktların etkisi araştırılmıştır. Çalışma sonucunda; Diyarbakır, Şanlıurfa ve Mardin illerinde survey yapılan pamuk alanlarında Cicadellidae familyasına ait 6 tür teşhisi yapılmıştır. Bunlar; Asymmetrasca decedens (Paoli, 1932), Empoasca decipiens Paoli, 1930, Recilia schimidtgeni (Wagner 1939), Neoaliturus fenestratus (Herrich-Schaffer, 1834), Zyginidia scutellaris (Herrich-Schaffer,1838) ve Psammotettix striatus (Linnaeus, 1758) türleridir. Avcı türlerden ise 5 familyaya ait olan 14 faklı tür teşhisi yapılmıştır. Bunlardan Coccinellidae familyasına bağlı; Stethorus gilvifrons (Mulsant, 1850), Oenopia conglobata (Linnaeus, 1758), Propylaea quatuordecimpunctata (Linnaeus, 1758), Hippodamia variegata (Goeze, 1777), Coccinella septempunctata (Linnaeus, 1758), Scymnus rubromaculatus (Goeze, 1778) türleri, Miradae familyasına ait Deraeocoris serenus (Douglas and Scott, 1868), Lygidae familyasından Geocoris erythrocephalus (Lepeletier and Serville,1825), Geocoris megacephalus (Rossi, 1970), Geocoris punctipes (Say, 1831), Geocoris pallidipennis (Costa, 1843), Geocoris putonianus (Bergroth, 1892) türleri ile birlikte Nabidae familyasından Nabis pseudoferus orientarius Remane, 1963, Nabis punctatus Costa, 1843 türleri belirlenmiştir. Neuroptera takımı Chrysopidae familyasından Chrysoperla carnea (Stephens, 1836) türü teşhis edilmiştir. Popülasyon takibinin pamuk ekiminden itibaren yapıldığı 2021 ve 2022 yıllarında Diyarbakır ili Sur, Bismil ve Ergani ilçelerindeki pamuk yetiştirilen alanlarda yaprakpirelerine ait popülasyonun temmuz ayında artmaya başlayarak ağustos ve eylül aylarında en yüksek seviyelere ulaştığı belirlenmiştir. Ayrıca, alternatif mücadele olanaklarının belirlenmesi amacıyla yürütülen çalışmalarda azadirachtin ekstraktının %39-45 oranında yaprakpiresine karşı en iyi sonucu gösterdiği ve acetamiprid aktifli preparatın azadirachtinin etkisinden sonraki etkili sonucu vererek ikinci sırada yer almıştır. Uygulanan diğer Melia azedarach ve soğan ekstraktı (Allium cepa L.)'nın birbirine benzer etki gösterdiği gözlemlenirken, tüylü BA 400 çeşidinin yaprakpirelerine karşı alternatif olabilecek en az etki değerine sahip uygulama olduğu belirlenmiştir.
Özet (Çeviri)
In the cotton growing areas of Southeastern Anatolia Region of Türkiye, leafhopper is seen as an important pest with its population density in recent years. Leafhopper species and predatory insect species in cotton cultivation areas in Diyarbakır, Şanlıurfa and Mardin provinces of Southeastern Anatolia Region were determined by weekly surveys from sowing to harvesting of cotton in 2021 and 2022. Population monitoring of leafhoppers in these provinces was used in weekly counts, visual inspection, yellow sticky trap and trap shaking methods in both years. Additionally, in order to investigate alternative control possibilities, the effect of some herbal extracts (Melia azedarach L., azadirachtin and onion extract) that could be an alternative to chemical control against the pest in question was investigated in the determined cotton production area in Sur and Çınar districts of Diyarbakır. In the results of working; 6 species belonging to the Cicadellidae family were identified in the cotton fields surveyed in Diyarbakır, Şanlıurfa and Mardin provinces. These species is Asymmetrasca decedens (Paoli, 1932), Empoasca decipiens Paoli, 1930, Recilia schimidtgeni (Wagner 1939), Neoaliturus fenestratus (Herrich-Schaffer, 1834), Zyginidia scutellaris (Herrich-Schaffer,1838) and Psammotettix striatus (Linnaeus, 175). 8). Among the predatory species, 14 different species belonging to 5 families were identified. Among these belong to the Coccinellidae family; Stethorus gilvifrons (Mulsant, 1850), Oenopia conglobata (Linnaeus, 1758), Propylaea quatuordecimpunctata (Linnaeus, 1758), Hippodamia variegata (Goeze, 1777), Coccinella septempunctata (Linnaeus, 1758), Scymnus rubromaculatus (Goeze, 1778) species, Deraeocoris serenus (Douglas and Scott, 1868) belonging to the family Miradae, Geocoris erythrocephalus (Lepeletier and Serville, 1825), Geocoris megacephalus (Rossi, 1970), Geocoris punctipes (Say, 1831), Geocoris pallidipennis (Costa, 1843), Geocoris putonianus (Bergroth, 1892) belonging to the family Lygidae, Nabis pseudoferus orientarius Remane, 1963, Nabis punctatus Costa, 1843 from the Nabidae family were identified species. The species Chrysoperla carnea (Stephens, 1836) has been identified from the family Chrysopidae, order Neuroptera. In 2021 and 2022, when population monitoring was carried out starting from cotton planting, it was determined that the population of leafhoppers in cotton growing areas in Sur, Bismil and Ergani districts of Diyarbakır province started to increase in July and reached the highest levels in August and September. In addition, in the studies carried out to determine alternative control possibilities, azadirachtin extract showed the best results against leafhopper with a rate of 39-45%, and the acetamiprid active preparation ranked second by giving the effective result after the effect of azadirachtin. While it was observed that the other applied Melia azedarach and onion extract showed similar effects, it was determined that the hairy BA 400 variety had the least effective alternative against leafhoppers.
Benzer Tezler
- Güneydoğu Anadolu bölgesi pamuk ekim alanlarındaki avcı böceklerden Orius spp. (Hemiptera: Anthocorıdae)'nin popülasyon gelişiminin belirlenmesi, en yaygın türün biyolojik özellikleri ve bazı pestisitlerin bunlara etkileri
Determination of species, population development, biological characters of the most abundant species and effect of some pesticides on Orius spp. (Hemiptera: Anthocoridae) in cotton cultivars in southeast Anatolia region
MUSA BÜYÜK
- Diyarbakır ilinde pamukta zararlı Lygus (Hemiptera: Miridae) türleri yayılış alanları, popülasyon gelişimi ve bitki fenolojisiyle ilişkisi
Distribution and population development of harmful Lygus (Hemiptera: Miridae) species in cotton crop in Diyarbakır province and their relationship with plant phenology
HİVDA YALÇIN
- Biyogaz tesisinden elde edilen sıvı gübrenin pamuk üretiminde kullanılması
The use of liquid manure obtained from the biogas plant in cotton production
MUHAMMED HARUN KARACA
