Gazzâlî'nin ahlâk felsefesinde hikmet erdemi
The virtue of wisdom in Ghazali's moral philosophy
- Tez No: 845513
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ MUSTAFA NECİP YILMAZ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Din, Felsefe, Religion, Philosophy
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Trakya Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Felsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 130
Özet
Hikmet, düşünce tarihi içinde her dönem üzerinde durulan kavramlardan biridir. İslam düşünce tarihinde hikmet kavramı, kelam, tefsir, hadis ve fıkıh ilmi disiplinlerinde incelenen bir kavramdır. Bir başka yönüyle hikmet, ahlâk felsefesinde temel erdemlerden biridir. İslam ahlâk felsefesi düşünce geleneğinde hikmet kavramı düşünürlerce temel erdemlerden biri olarak ele alınıp değerlendirilmiştir. Bundan dolayı araştırmamızda ilk olarak hikmetin tanımları, içeriği, kısımları ve Gazzâlî öncesi ve sonrası düşünürlerin hikmete bakışları ortaya konulmaya çalışılmıştır. Çalışmamızın esas konusu Gazzâlî'nin ahlâk felsefesinde hikmet erdemidir. Bu çerçevede Gazzâlî'nin düşünce sisteminde hikmet erdeminin yeri ve önemi izah edilmeye çalışılmış, Gazzâlî'ye kadar gelen tarihsel süreçte hikmet erdemi konusunda düşünürlerce ortaya konulan anlayışlara değinilerek Gazzâlî'nin hikmet erdemine bakışı incelenmiştir. Tüm bunların hepsi bir arada değerlendirilerek Gazzâlî öncesi ve sonrası karşılaştırmalı olarak ele alınmış, böylece Gazzâlî düşüncesinde hikmet erdeminin yeri, önemi ve kapsamı ortaya konarak temel erdemlerden biri olarak hikmet erdeminin tarihsel süreçteki seyri aydınlatılmaya çalışılmıştır. Gazzâlî'nin ahlâk felsefesinde hikmet kavramına yüklediği anlam tarihsel çerçevede bilgi birikimleri göz önünde bulundurularak değerlendirilmesi gereken bir konudur. Bu bağlamda Gazzâlî'den önceki düşünürler genelde hikmet erdemini doğrudan aklın dengeli kullanımıyla ilişkilendirmişler ve hikmet erdemini akıl zemininde ele alarak açıklamışlardır. Bu anlamda Gazzâlî, geleneği kendi sistemine uyarlayarak bu akli zemine manevi boyutlar kazandırmıştır. Bundan dolayı Gazzâlî'nin ahlâk felsefesinde hikmet erdemi, başat erdemlerden biridir ve ahlâklı olmada çok önemlidir. Gazzâlî aklı ön planda tutmakla birlikte mantık, marifetullah, tefekkür gibi kavramlarla ilişkilendirerek açıkladığı hikmet erdemi, onun ahlâk felsefesinde bütüncül bakış açısıyla değerlendirilmesi gereken geniş bir anlam boyutuna sahip bir kavramdır. Bu bütüncül bakış açısının bir sonucu olarak da kendisinden sonraki ahlâk anlayışlarını etkilemiştir.
Özet (Çeviri)
Wisdom is one of the concepts emphasized in every period in the history of thought. In the history of Islamic thought, the concept of wisdom is a concept examined in the disciplines of kalam, tafsir, hadith and fiqh. In other words, wisdom is one of the basic virtues in moral philosophy. In the tradition of Islamic moral philosophy, the concept of wisdom has been considered and evaluated as one of the basic virtues by thinkers. Therefore, in our research, we first tried to reveal the definitions, content, parts of wisdom and the views of thinkers before and after Ghazali on wisdom. The main subject of our study is the virtue of wisdom in Ghazali's moral philosophy. In this context, the place and importance of the virtue of wisdom in Gazzali's thought system has been tried to be explained, and Gazzali's view of the virtue of wisdom has been examined by touching on the understandings put forward by thinkers about the virtue of wisdom in the historical process up to Ghazali. All of these were evaluated together and discussed comparatively before and after Ghazali, thus, the place, importance and scope of the virtue of wisdom in Ghazali's thought were revealed and the course of the virtue of wisdom as one of the basic virtues in the historical process was tried to be elucidated. The meaning that Ghazali attributes to the concept of wisdom in moral philosophy is an issue that needs to be evaluated in a historical context, taking into account the accumulation of knowledge. In this context, thinkers before Ghazali generally associated the virtue of wisdom directly with the balanced use of the mind and explained the virtue of wisdom by considering it on the basis of reason. In this sense, Ghazali added spiritual dimensions to this rational basis by adapting the tradition to his own system. Therefore, in Ghazali's moral philosophy, the virtue of wisdom is one of the dominant virtues and is very important in being moral. Although al-Ghazali prioritizes reason, the virtue of wisdom, which he explains by associating it with concepts such as logic, knowledge of Allah and contemplation, is a concept with a wide meaning that should be evaluated from a holistic perspective in his moral philosophy. As a result of this holistic perspective, he influenced later understandings of morality.
Benzer Tezler
- Gazzali'nin ahlâk felsefesinde nefs kavramı
Ghazali's moral philosophy and soul concepts
BASHIR MOALİM KHALİF OSMAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
Dinİstanbul ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYDIN TOPALOĞLU
- Nasîruddin Tûsî ve Kınalızâde'nin mutluluk anlayışlarının mukayeseli analizi
Comperative analysis of happiness perception of Nasruddin Tusi and Kinalizade
HÜLYA ARIKAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
FelsefeAnkara Yıldırım Beyazıt ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MURAT DEMİRKOL
- Ahlâk eğitimi üzerine felsefi bir inceleme: Kant ve Gazzâlî örneği
A philosophical study on moral education: The case of Kant and Ghazali
FATMA NUR BAHADIR
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
FelsefeSelçuk ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. OSMAN ZAHİD ÇİFÇİ
- Celâleddin ed-Devvânî'nin kelâm sistemi
The Celaleddin ed-Devvani's system of kalam
MUSTAFA AKMAN
Doktora
Türkçe
2016
DinYüzüncü Yıl ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İSA YÜCEER
- İslam felsefesinde ahlak ve siyaset tasavvuru -Maverdi merkezli bir inceleme-
Moral and politic thinking in Islam philosophy -A research centered on Maverdi-
HALİM USTA
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
DinHitit ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AYGÜN AKYOL