On thin ice: Understanding parental psychological control in Turkish and Pakistani individuals mediating role of needs satisfaction across cultures
Taşan son damla: Türk ve Pakistanlı genç yetişkinlerin ebeveyn psikolojik kontrolüne yaklaşımları psikolojik ihtiyaç tatmininin kültürlerarası aracılık rolü
- Tez No: 846025
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ ROBERT IAN BOWERS, DR. ÖĞR. ÜYESİ ATHANASIOS MOURATIDIS
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Ebeveyn Psikolojik Kontrolü, İhtiyaç Tatmini, Özerklik Desteği, Autonomy Support, Needs Satisfaction, Parental Psychological Control
- Yıl: 2023
- Dil: İngilizce
- Üniversite: İhsan Doğramacı Bilkent Üniversitesi
- Enstitü: Ekonomi ve Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Psikoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Psikoloji Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 113
Özet
Bireylerin özerklikleri, sözlü tehdit veya suçluluk uyandırma gibi farklı şekillerde sindirilebilir. Bu tür yöntemlerin kişiler üzerindeki etkisi detaylıca araştırılmamıştır. Bu çalışma kapsamında, özne arası bir tasarım kullanılarak, katılımcılar üç çalışma koşulundan birine yerleştirilmiştir. Türk (N = 454) ve Pakistanlı (N = 149) genç yetişkinlerde ebeveyn kontrolünün psikolojik ve davranışsal boyutlarda etkisi araştırılmıştır. Tepkisellik ve kültürel eğilimler potansiyel moderatörler olarak ele alınmıştır. Her iki grupta da, ebeveyn özerklik desteği olumlu psikolojik sonuçlar göstermiştir. Ebeveyn kontrolü ise genç yetişkinlerde psikolojik ihtiyaç tatminini ve ebeveyn meşruiyetini anlamlı bir boyutta düşürmüş, optimal olmayan sonuçlar doğurmuştur. Türk katılımcılar, içsel ve dışsal ebeveyn kontrolü altında yüksek bir karşı gelme dürtüsü ortaya koymuşlardır. Pakistanlı katılımcılar ise dışsal kontrol altında karşı gelme dürtülerini, özerklik desteğine kıyasla daha yüksek bir şekilde sergilemişlerdir. Buna ek olarak, Pakistanlı katılımcıların kişisel bağımsızlık skorları moderatör görevi üstlenmiş, dışsal kontrol grubunda karşı koyma dürtülerinin arttığı gözlenmiştir. Kültürlere bağlı olarak farklı davranışsal tepkiler ortaya çıksa da, çalışmanın bulguları Kendini Belirleme Kuramının evrensellik iddiasıyla paralellik göstermiş ve ihtiyaç tatminin kişilerin gelişimindeki olumlu aracı rolünü işaret etmiştir.
Özet (Çeviri)
Autonomy-thwarting practices may entail a wide range of practices from declaring an ultimatum to guilt elicitation—a nuanced distinction that merits attention. Employing a between-subject design via three vignettes, the present study examined to what extent these two aspects of control attempts differ in facilitating psychological and behavioral outcomes in Turkish (N = 454) and Pakistani (N = 149) young adults. Reactance and cultural orientations were tested as potential moderators. Parental autonomy support correlated with positive psychological outcomes, while parental control was linked to sub-optimal outcomes due to reduced needs satisfaction and perceived legitimacy. Turkish participants expressed significantly higher defiance intentions under both types of psychological control. Pakistani participants exhibited greater defiance intentions under external control compared to autonomy condition, and their independence scores moderated defiance intentions under external control. Among Turkish adults, higher independence was associated with decreased levels of compliance under both types of parental control. In line with the Self Determination Theory, these findings highlight the universally growth-promoting role of autonomy support and the mediating role of needs satisfaction. Simultaneously, they uncover subtle differences in young adults' behavioral responses to psychological control despite the adverse effects of control, transcending cultural and individual differences.
Benzer Tezler
- Büyük açıklıklı yapılarda çatı örtü malzemeleri
Roof covering materials for wide span buildings
NİLÜFER ÇATAK
Yüksek Lisans
Türkçe
1997
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. BİLGE IŞIK
- Characteristics of a downhole seismicsparker source and vertical seismicprofiling investigation of firn onhardangerjokulen ice cap, Norway
Başlık çevirisi yok
YILMAZ DURUHAN DURU
- Establish a dataset of co-located in-situ and satellite data for sea ice in the Southern Ocean
Güney Okyanusu'nda bulunan deniz buzu için eş-konumlandırılmış uydu ve yersel gözlem veri seti oluşturma
ÖZGÜN OKTAR
Yüksek Lisans
İngilizce
2017
Deniz Bilimleriİstanbul Teknik ÜniversitesiDeniz Ulaştırma Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. BURCU ÖZSOY
- Reservoir heterogeneity, sedimentology, and diagenesis of ordovician bedinan formation, Southern Diyarbakır basin, SE Turkey: Paleogeographic implications
Güneydoğu Anadolu bölgesi, Güney Diyarbakır baseninde ordovisiyen bedinan formasyonu rezervuar heterojenliği, sedimentolojisi ve diyajenezi: paleocoğrafik çıkarımlar
GÖKAY YILDIZ
Yüksek Lisans
İngilizce
2019
Jeoloji MühendisliğiOrta Doğu Teknik ÜniversitesiJeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İSMAİL ÖMER YILMAZ