Geri Dön

On thin ice: Understanding parental psychological control in Turkish and Pakistani individuals mediating role of needs satisfaction across cultures

Taşan son damla: Türk ve Pakistanlı genç yetişkinlerin ebeveyn psikolojik kontrolüne yaklaşımları psikolojik ihtiyaç tatmininin kültürlerarası aracılık rolü

  1. Tez No: 846025
  2. Yazar: ÖZGE CAN PEDERSEN
  3. Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ ROBERT IAN BOWERS, DR. ÖĞR. ÜYESİ ATHANASIOS MOURATIDIS
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Psikoloji, Psychology
  6. Anahtar Kelimeler: Ebeveyn Psikolojik Kontrolü, İhtiyaç Tatmini, Özerklik Desteği, Autonomy Support, Needs Satisfaction, Parental Psychological Control
  7. Yıl: 2023
  8. Dil: İngilizce
  9. Üniversite: İhsan Doğramacı Bilkent Üniversitesi
  10. Enstitü: Ekonomi ve Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Psikoloji Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Psikoloji Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 113

Özet

Bireylerin özerklikleri, sözlü tehdit veya suçluluk uyandırma gibi farklı şekillerde sindirilebilir. Bu tür yöntemlerin kişiler üzerindeki etkisi detaylıca araştırılmamıştır. Bu çalışma kapsamında, özne arası bir tasarım kullanılarak, katılımcılar üç çalışma koşulundan birine yerleştirilmiştir. Türk (N = 454) ve Pakistanlı (N = 149) genç yetişkinlerde ebeveyn kontrolünün psikolojik ve davranışsal boyutlarda etkisi araştırılmıştır. Tepkisellik ve kültürel eğilimler potansiyel moderatörler olarak ele alınmıştır. Her iki grupta da, ebeveyn özerklik desteği olumlu psikolojik sonuçlar göstermiştir. Ebeveyn kontrolü ise genç yetişkinlerde psikolojik ihtiyaç tatminini ve ebeveyn meşruiyetini anlamlı bir boyutta düşürmüş, optimal olmayan sonuçlar doğurmuştur. Türk katılımcılar, içsel ve dışsal ebeveyn kontrolü altında yüksek bir karşı gelme dürtüsü ortaya koymuşlardır. Pakistanlı katılımcılar ise dışsal kontrol altında karşı gelme dürtülerini, özerklik desteğine kıyasla daha yüksek bir şekilde sergilemişlerdir. Buna ek olarak, Pakistanlı katılımcıların kişisel bağımsızlık skorları moderatör görevi üstlenmiş, dışsal kontrol grubunda karşı koyma dürtülerinin arttığı gözlenmiştir. Kültürlere bağlı olarak farklı davranışsal tepkiler ortaya çıksa da, çalışmanın bulguları Kendini Belirleme Kuramının evrensellik iddiasıyla paralellik göstermiş ve ihtiyaç tatminin kişilerin gelişimindeki olumlu aracı rolünü işaret etmiştir.

Özet (Çeviri)

Autonomy-thwarting practices may entail a wide range of practices from declaring an ultimatum to guilt elicitation—a nuanced distinction that merits attention. Employing a between-subject design via three vignettes, the present study examined to what extent these two aspects of control attempts differ in facilitating psychological and behavioral outcomes in Turkish (N = 454) and Pakistani (N = 149) young adults. Reactance and cultural orientations were tested as potential moderators. Parental autonomy support correlated with positive psychological outcomes, while parental control was linked to sub-optimal outcomes due to reduced needs satisfaction and perceived legitimacy. Turkish participants expressed significantly higher defiance intentions under both types of psychological control. Pakistani participants exhibited greater defiance intentions under external control compared to autonomy condition, and their independence scores moderated defiance intentions under external control. Among Turkish adults, higher independence was associated with decreased levels of compliance under both types of parental control. In line with the Self Determination Theory, these findings highlight the universally growth-promoting role of autonomy support and the mediating role of needs satisfaction. Simultaneously, they uncover subtle differences in young adults' behavioral responses to psychological control despite the adverse effects of control, transcending cultural and individual differences.

Benzer Tezler

  1. Büyük açıklıklı yapılarda çatı örtü malzemeleri

    Roof covering materials for wide span buildings

    NİLÜFER ÇATAK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    1997

    Mimarlıkİstanbul Teknik Üniversitesi

    Mimarlık Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. BİLGE IŞIK

  2. Establish a dataset of co-located in-situ and satellite data for sea ice in the Southern Ocean

    Güney Okyanusu'nda bulunan deniz buzu için eş-konumlandırılmış uydu ve yersel gözlem veri seti oluşturma

    ÖZGÜN OKTAR

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2017

    Deniz Bilimleriİstanbul Teknik Üniversitesi

    Deniz Ulaştırma Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. BURCU ÖZSOY

  3. Reservoir heterogeneity, sedimentology, and diagenesis of ordovician bedinan formation, Southern Diyarbakır basin, SE Turkey: Paleogeographic implications

    Güneydoğu Anadolu bölgesi, Güney Diyarbakır baseninde ordovisiyen bedinan formasyonu rezervuar heterojenliği, sedimentolojisi ve diyajenezi: paleocoğrafik çıkarımlar

    GÖKAY YILDIZ

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2019

    Jeoloji MühendisliğiOrta Doğu Teknik Üniversitesi

    Jeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. İSMAİL ÖMER YILMAZ