Yeni İlm-i Kelâm bağlamında Darvinizm'e yazılan reddiyeler
Refutations on Darwinism in the context of New Science of Kalam
- Tez No: 846384
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ AHMET SÜRURİ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Din, Religion
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İbn Haldun Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 116
Özet
19. yüzyılda kelam ilmini canlandırmak ve Pozitivizm, Materyalizm ve Darvinizm gibi akımların etkisiyle ortaya çıkan sorunları çözmek için İslam coğrafyasında kelam alanında ıslahat çalışmaları başlamıştır. Yaklaşık iki yüz yıl süren ve günümüzde de devam eden bu çalışmalar ile kelamın hem içerik hem de yöntem olarak yeniden şekillendirilmesi ve işlev kazanması amaçlanmıştır. Bu çalışmanın temel amacı, Yeni İlm-i Kelam bağlamında Darvinizm'e yazılan reddiyelerin incelenip bu reddiyelerdeki savunulan düşüncelerin ortaya konulması, benzer ve farklı yanlarının ele alınması, kullandıkları delil ve yöntemlerin karşılaştırılmasının yapılması ile kelam literatürüne küçük bir katkı sunmaktır. Bunun yanında reddiyeler özelinde“evrimin varlığı, yaratıcının varlığının ispatına engel midir?”sorusunun cevabına ulaşılmaya çalışılacaktır. Ele alınan bu reddiyelerin Yeni İlm-i Kelam bağlamında daha önce çalışılmamış olması bu araştırmayı önemli kılmaktadır. Çalışmanın ilk bölümünde çalışmanın konusu, çalışmanın önemi ve literatür değerlendirilmesi ele alınmıştır. İkinci bölümünde Darvinizm başlığı altında Darvinizm'in oluşmasında etkili olan kişiler ele alınmıştır. Bu bağlamda Jean Baptiste Lamarck (1744-1829), Charles Darwin (1809-1882) ve Herbert Spencer'ın (1820- 1903) görüşleri ele alınıştır. Üçüncü bölümünde Osmanlı Düşüncesinde Darvinizm başlığı altında, Darvinizm'in Osmanlı'ya girişinde rol alan kuruluş ve yayınlar ve Darvinizm'in Osmanlı düşüncesinde öne çıkan temsilcileri ele alınmıştır. Dördüncü bölümünde ise Ali Sedad (1857-1900), İsmail Ferid (1852-?), Hasîrîzâde Mehmed Elif Efendi (1850-1927), İsmail Fenni Ertuğrul (1855-1946) ve Ömer Nasuhi Bilmen (1883-1971) gibi kişilerin Darvinizm'e yaptığı eleştiriler ele alınmıştır. Sonuç kısmında ise yukarıda ismini zikrettiğimiz kişilerin Darvinizm hakkındaki tenkitleri birbirleri ile karşılaştırılmıştır. Bunun yanında eleştirilerini yaparken reddiyelerinde kullandıkları delil ve yöntemler de incelenmiştir. Bu bağlamda kullandıkları delillerin ve öne sürdükleri görüşlerinin benzerlikleri ve farklılıkları ortaya konulmuştur. Daha sonra bu kişilerin Darvinizm'e yaptıkları eleştiriler için kullandıkları delillerin güçlü ve zayıf yönleri ele alınmıştır. Böylelikle ortaya koydukları reddiyelerin güçlülük durumu anlaşılmaya çalışılmıştır.
Özet (Çeviri)
In the 19th century, reform studies in the field of Kalam began in the Islamic geography in order to revitalize the science of Kalam and to solve the problems that emerged under the influence of movements such as Positivism, Materialism and Darwinism. With these studies, which lasted about two hundred years and continue today, it was aimed to reshape kalam and gain function both in terms of content and method. The main purpose of this study is to make a small contribution to the Kalam literature by examining the refutations written against Darwinism in the context of the New Science of Kalam, revealing the ideas defended in these refutations, discussing their similar and different aspects, and comparing the evidence and methods they use. In addition, in the specific case of rejections,“Does the existence of evolution prevent the proof of the existence of the creator?”an attempt will be made to find the answer to the question. The fact that these rejections have not been studied before in the context of New Science of Kalam makes this research important. In the first part of the study, the subject of the study, the importance of the study and the evaluation of the literature are discussed. In the second part, people who were influential in the formation of Darwinism were discussed under the title of Darwinism. In this context, the views of Jean Baptiste Lamarck (1744-1829), Charles Darwin (1809-1882) and Herbert Spencer (1820-1903) were discussed. In the third part, under the title of Darwinism in Ottoman thought, the organizations and publications that played a role in the introduction of Darwinism to the Ottoman Empire and the prominent representatives of Darwinism in Ottoman thought are discussed. In the fourth part, the criticisms of Darwinism made by people such as Ali Sedad (1857- 1900), İsmail Ferid (1852-?), Hasîrîzâde Mehmed Elif Efendi (1850-1927), İsmail Fenni Ertuğrul (1855-1946) and Ömer Nasuhi Bilmen (1883-1971) it is discussed. In the conclusion, the criticisms of the people we mentioned above about Darwinism are compared with each other. In addition, the evidence and methods they used in their criticisms and rejections were also examined. In this context, the similarities and differences of the evidence they used and the views they put forward were revealed. Then, the strengths and weaknesses of the evidence these people used to criticize Darwinism were discussed. In this way, the strength of the denials they put forward was tried to be understood.
Benzer Tezler
- Sırât-ı Müstakîm mecmuası ve Muhammed Ferîd Vecdî Vecdî'nin kelami görüşleri
Sirat-i Müstakim journal and remark of Muhammed Ferid Vecdi
MİKAİL KIPÇAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Dinİnönü ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FİKRET KARAMAN
- Yeni ilm-i kelâm süreci ve deizm
The modern theological process and deism
ZEKİYE ÖZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
DinKarabük ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MUSTAFA GÖREGEN
- Yeni ilm-i kelâm bağlamında Madde ve Kuvvet adlı esere yazılan reddiyeler
The criticisms on Force and Matter in the context of new science of kalam
SÜMEYYE AKTEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Dinİbn Haldun ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ AHMET SÜRURİ
- علم الكلام الجديد في العالم العربي - الألوهية أنموذجاً
Çağdaş Arap dünyasında yeni ı̇lm-i kelam arayışları (Ulûhiyyet örneği)
İBRAHİM İSMAİLOĞLU
Doktora
Arapça
2023
Dinİstanbul ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. RAMAZAN YILDIRIM
- Yeni ilm-i kelâmda geleneğe eleştiri bağlamında hikmete yaklaşımların değerlendirilmesi
Assessment of approaches to wisdom in new kalam regarding criticism of tradition
BUKET ATAMAN
Doktora
Türkçe
2023
DinSivas Cumhuriyet ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AHMET ÇELİK