Halvetî meşâyihi isimlerinden teşekkül eden hat eserleri
Calligraphic works depicting names of Halwati sheikh
- Tez No: 848264
- Danışmanlar: PROF. DR. ABDULKADİR DÜNDAR
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Din, Sanat Tarihi, Religion, Art History
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Türk İslam Sanatları Tarihi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 206
Özet
Hat sanatı ve tasavvuf beraberliği neticesinde ortaya çıkan ürünlerden birisi tasavvuf önderlerinin isimlerinden müteşekkil olan tekke levhaları olmuştur. Tarikatlar kendi şeyhlerinin isimlerini belli bir kompozisyon dahilinde hattatlara yazdırarak tekkelerine asmış ve onların hatırlanmalarını arzulamıştır. Ayrıca hat sanatının teknik tüm imkanlarının yanı sıra tâc-ı şerîf, sancak, perde, sehpa ve teber gibi sembollere de yer verilerek tekke levhaları adı altında yeni bir sanat damarı açılmıştır. Hattatlar açılan bu yeni sanat akımı neticesinde hat sanatının en güzel örneklerini vermiştir. Tekke levhaları alanında en çok esere konu olan tarikatlar Nakşbendiyye, Mevleviyye, Rûfâiyye ve Bektâşiyye olmuştur. Genel itibarıyla yazılar, her tarikata has olan tâc-ı şerîf formundaki istif üzerine kompoze edilmiştir. Bununla birlikte satır nizamında da çokça yazılmıştır. Bu çalışmamızda hat ve tasavvuf birlikteliği göz önüne alınarak kolları ve şubeleri itibarıyla dünyanın en geniş tarikatı olma hüviyetini haiz olan Halvetiyye'nin, şeyhlerinin isimlerini ihtiva eden hat eserleri sanat süzgecinden geçirilmek suretiyle incelenmiştir.
Özet (Çeviri)
Out of the products created from the joining of Islamic calligraphy and tasawwuf, artworks depicting sufi leader's names are some of them. The sects commissioned calligraphers to have their leader's names be drawn in a certain composition and hung them in the dervish lodges as a reminder of them. A new art form called dervish lodge lawha was thus born, incorporating along with all aspects of traditional calligraphy, new figurative elements such as the tac-ı şerif, flag, curtain, teapoy and poleax. Calligraphers produced some of their finest works as a result of this new art form. The sects subject to the most art works of this new form were the Naqshbandiyyah, Mawlawiyyah, Rufaiyyah and Baktashiyyah. Generally, the writings are composed based on a“istif”in the form of a tac-ı şerif specific to the sect. However there are also many written in line form. This study, taking into account the amalgamation of calligraphy and tasawwuf, analyzes the works containing names of leaders of the halwati sect, the largest sect in terms of the number of its branches.
Benzer Tezler
- XVI ve XVII. yüzyıllarda Osmanlı toplumunda yazılan Atvâr-ı Seb'a eserlerinin mukayeseli değerlendirilmesi
A comparison assesment of the Atwar-i Sab'a writings which was written in the 16th and 17th century
FATİH KÜÇÜKTİRYAKİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
DinHitit ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HALİL İBRAHİM ŞİMŞEK
- Molla Murad ve Türkçe Divanı
Molla Murad ve Türkçe Divani
MEHMET ÇETİNER
Yüksek Lisans
Türkçe
2010
Türk Dili ve EdebiyatıKırıkkale ÜniversitesiTürk Edebiyatı Bölümü
DOÇ. DR. MUHİTTİN ELİAÇIK
- 'Menâkıb-i Şerîf ve Tarîkatnâme-i Pîrân ve Meşâyih-i Tarîkat-i Aliyye-i Halvetiyye' isimli eser çerçevesinde bazı halvetiyye pirleri, tasavvufî görüşleri ve halvetiyye âdâb ve erkânı
Some khalwatiyya sages (Pirs), their sufistic views and khalwatiyya rules and conventions within the scope of the work 'Menaqib-i Sharif and Tariqatnama-i Piran and Mashayikh-i Tariqat-i Aliyya-i Khalwatiyya'
RAHİME KOÇSOY
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
DinNecmettin Erbakan ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. BETÜL GÜRER
- Bahâeddînzâde Muhyiddîn Mehmed Efendi'nin Risâletü'l-kazâ ve'l-Kader adlı eserinin tahkik ve tahlili
The analysis and editing of Bahāeddinzâde's Treatise on Qazā and Qadar
ŞEMSETTİN TAÇAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
DinSakarya ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ HABİB KARTALOĞLU
- Halvetî Evrâdı (Vird-i Settâr)'nın Rumeli'deki okunuşu ve müzikal analizi
Reading of Evrâd of Halvetî (Vird-i Settâr) in Rumelia and it's musical analysis
SAFİYE ŞEYDA ERDAŞ