Geri Dön

Hızır Meddâhî'nin 'Mahşer-nâme' adlı eseri (Bodleian nüshası) [Giriş-inceleme-metin-açıklamalı dizin-tıpkıbasım]

Hizir Meddahî's work titled 'Mahşer-nâme' (Bodleian copy) (Introduction-review-text-annotated index-facsimile)

  1. Tez No: 849531
  2. Yazar: DERYA BARLIK
  3. Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ MEHMET TÜRKMEN
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
  6. Anahtar Kelimeler: Mahşer-nâme, Eski Anadolu Türkçesi, Kıyamet, Mesnevi, Ölüm, Mahşer-nâme, Old Anatolian Turkish, Apocalypse, Mathnawi, Death
  7. Yıl: 2024
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: İstanbul Kültür Üniversitesi
  10. Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 217

Özet

Kıyametin sözlük anlamı“dirilip mezarından kalkma, Allah'ın huzurunda durma”dır. Dünyadaki varlıkların ölüp dirilmesi ve ahiret hayatının başlama olayının manzum ve mensur olarak anlatıldığı edebî türlere Ahvâl-i Kıyâmet, Kıyâmet-nâme, Ahvâl-i Mahşer, Dâstân-ı Mahşer, Mahşer-nâme gibi isimler verilmiştir. Kıyamet ve mahşer gününü anlatan bu eserlerin Kura'an-ı Kerim ile ayet ve hadislere dayandırılması anlatılanların inandırıcılık vasfını da arttırmıştır. Oğuz yazı dilinin başlangıcı ile beraber ilk örneklerini gördüğümüz mahşer-namelerin manzum ve mensur olarak yazılmış birçok nüshası bulunmaktadır. Yapılan araştırmalarda Eski Anadolu Türkçesi dönemine ait ilk mahşer-name Cem Dilçin'nin makalesinde Şeyyad ʿİsā adlı bir şaire ait olduğunu belirttiği 13. yüzyılda yazılmış Ahvāl-i Kıyāmet adlı eserdir. Çalışmamıza konu olan Mahşer-nâme, Bodleian Kütüphanesi, 2130 numarada kayıtlı bir risaleler mecmuasının 92b-114b sayfaları arasında yer almaktadır. Eser üzerine yapmış olduğumuz bu çalışma giriş, inceleme, metin ve açıklamalı dizin bölümlerinden meydana gelmektedir. Çalışmada, mahşer-nâme kültüründen ve Türk edebiyatındaki öneminden bahsedilmiştir. Daha sonra transkripsiyon alfabesiyle aktarılan eserin Eski Anadolu Türkçesi ses ve şekil özellikleri kapsamında dil incelemesi yapılmıştır. Dizin bölümünde, nüshada yer alan bütün sözcüklerin anlamları verilmiştir. Ayrıca çalışmanın sonuna eserin tıpkıbasımı okuyuculara sunulmak üzere eklenmiştir.

Özet (Çeviri)

The dictionary meaning of“Kıyamet”is“rising from the grave, standing in the presence of Allah.”Literary genres that narrate the event of the death and resurrection of beings on Earth and the commencement of the afterlife in verse and prose are given names such as Ahvâl-i Kıyâmet, Kıyâmet-name, Ahvâl-i Mahşer, Dâstân-ı Mahşer, Mahşer-nâme. The grounding of these works describing the Day of Judgment and the resurrection in the Quran and verses and hadiths has also increased the credibility of what is narrated. With the beginning of the Oghuz written language, there are many copies of apocalypse narratives that we encounter, composed both in verse and prose. In research conducted, it has been indicated in Cem Dilçin's article that the first apocalypse narrative belonging to the Old Anatolian Turkish period is a work titled“Ahvâl-ı Kıyâmet,”written in the 13th century by a poet named Şeyyad İsa. Mahşer-name, which is the subject of our study, is registered in a compilation of epistles with the number 2130 in the Bodleian Library, between pages 92b and 114b. Our study on the work consists of five parts: introduction, examination, text, annotated index, and facsimile. In the introduction section, we discussed the culture of Mahşer-name and its significance in Turkish literature. We conducted a linguistic analysis of the work, for which we provided a transliteration using the transcription alphabet, focusing on the sound and shape features of Old Anatolian Turkish. In the index section, the meanings of all words in the copy are given. In the final section, a facsimile containing the original form of our text has been added to the study for presentation to the readers.

Benzer Tezler

  1. 2000 sonrası Türk komedi sinemasındaki absürt filmler: Cem Yılmaz sineması örneği

    Absurt films in Turkish comedy cinema after 2000: Cem Yılmaz cinema example

    FATİH ÖZBEK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    Güzel SanatlarAfyon Kocatepe Üniversitesi

    Sanat ve Tasarım Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ ÜMİT DEMİR

  2. Molla Hayâlî'nin kelâmî görüşleri (Şerhu'l-Kasîdeti'n-Nûniyye bağlamında)

    Theological views of Mullah Hayâlî (In the context of Sharh al-Qasidah al-Nûniyya)

    SEZGİN ELMALI

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2016

    DinTrakya Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. ARİF AYTEKİN

  3. Radial arter kullanılarak yapılan koroner anjiyografinin radial arter çapı ve vazodilatasyon özelliklerine etkisi

    Effects of transradial coronary angiography on radial artery diameter and vasodilatory properties

    HIZIR OKUYAN

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2010

    KardiyolojiGazi Üniversitesi

    Kardiyoloji Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ADNAN ABACI

  4. Seismic behavior of fifteen years old RC frame

    Onbeş yıllık betonarme çerçevelerin deprem davranışı

    HIZIR EKŞİ

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2019

    Mühendislik BilimleriIşık Üniversitesi

    İnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. HÜSEYİN FARUK KARADOĞAN

  5. İşlenmiş süstaşı mavi topazın spektroskopik (konfokal mikro-raman ve FT-IR) ve mikroskopik (immersiyon ve gemolojik mikroskoplar) incelemeleri

    Spectroscopic (confocal micro-raman and FT-IR) and microscopic (immersions and gemmological microscopes) investigations of the gemstone polished blue topaz

    HIZIR BAKİ BUZLU

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    Jeoloji MühendisliğiDokuz Eylül Üniversitesi

    Doğal Yapı Taşları ve Süs Taşları Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MURAT HATİPOĞLU