Geri Dön

Hızır Meddâhî'nin 'Mahşer-nâme' adlı eseri (Bodleian nüshası) [Giriş-inceleme-metin-açıklamalı dizin-tıpkıbasım]

Hizir Meddahî's work titled 'Mahşer-nâme' (Bodleian copy) (Introduction-review-text-annotated index-facsimile)

  1. Tez No: 849531
  2. Yazar: DERYA BARLIK
  3. Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ MEHMET TÜRKMEN
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
  6. Anahtar Kelimeler: Mahşer-nâme, Eski Anadolu Türkçesi, Kıyamet, Mesnevi, Ölüm, Mahşer-nâme, Old Anatolian Turkish, Apocalypse, Mathnawi, Death
  7. Yıl: 2024
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: İstanbul Kültür Üniversitesi
  10. Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 217

Özet

Kıyametin sözlük anlamı“dirilip mezarından kalkma, Allah'ın huzurunda durma”dır. Dünyadaki varlıkların ölüp dirilmesi ve ahiret hayatının başlama olayının manzum ve mensur olarak anlatıldığı edebî türlere Ahvâl-i Kıyâmet, Kıyâmet-nâme, Ahvâl-i Mahşer, Dâstân-ı Mahşer, Mahşer-nâme gibi isimler verilmiştir. Kıyamet ve mahşer gününü anlatan bu eserlerin Kura'an-ı Kerim ile ayet ve hadislere dayandırılması anlatılanların inandırıcılık vasfını da arttırmıştır. Oğuz yazı dilinin başlangıcı ile beraber ilk örneklerini gördüğümüz mahşer-namelerin manzum ve mensur olarak yazılmış birçok nüshası bulunmaktadır. Yapılan araştırmalarda Eski Anadolu Türkçesi dönemine ait ilk mahşer-name Cem Dilçin'nin makalesinde Şeyyad ʿİsā adlı bir şaire ait olduğunu belirttiği 13. yüzyılda yazılmış Ahvāl-i Kıyāmet adlı eserdir. Çalışmamıza konu olan Mahşer-nâme, Bodleian Kütüphanesi, 2130 numarada kayıtlı bir risaleler mecmuasının 92b-114b sayfaları arasında yer almaktadır. Eser üzerine yapmış olduğumuz bu çalışma giriş, inceleme, metin ve açıklamalı dizin bölümlerinden meydana gelmektedir. Çalışmada, mahşer-nâme kültüründen ve Türk edebiyatındaki öneminden bahsedilmiştir. Daha sonra transkripsiyon alfabesiyle aktarılan eserin Eski Anadolu Türkçesi ses ve şekil özellikleri kapsamında dil incelemesi yapılmıştır. Dizin bölümünde, nüshada yer alan bütün sözcüklerin anlamları verilmiştir. Ayrıca çalışmanın sonuna eserin tıpkıbasımı okuyuculara sunulmak üzere eklenmiştir.

Özet (Çeviri)

The dictionary meaning of“Kıyamet”is“rising from the grave, standing in the presence of Allah.”Literary genres that narrate the event of the death and resurrection of beings on Earth and the commencement of the afterlife in verse and prose are given names such as Ahvâl-i Kıyâmet, Kıyâmet-name, Ahvâl-i Mahşer, Dâstân-ı Mahşer, Mahşer-nâme. The grounding of these works describing the Day of Judgment and the resurrection in the Quran and verses and hadiths has also increased the credibility of what is narrated. With the beginning of the Oghuz written language, there are many copies of apocalypse narratives that we encounter, composed both in verse and prose. In research conducted, it has been indicated in Cem Dilçin's article that the first apocalypse narrative belonging to the Old Anatolian Turkish period is a work titled“Ahvâl-ı Kıyâmet,”written in the 13th century by a poet named Şeyyad İsa. Mahşer-name, which is the subject of our study, is registered in a compilation of epistles with the number 2130 in the Bodleian Library, between pages 92b and 114b. Our study on the work consists of five parts: introduction, examination, text, annotated index, and facsimile. In the introduction section, we discussed the culture of Mahşer-name and its significance in Turkish literature. We conducted a linguistic analysis of the work, for which we provided a transliteration using the transcription alphabet, focusing on the sound and shape features of Old Anatolian Turkish. In the index section, the meanings of all words in the copy are given. In the final section, a facsimile containing the original form of our text has been added to the study for presentation to the readers.

Benzer Tezler

  1. 2000 sonrası Türk komedi sinemasındaki absürt filmler: Cem Yılmaz sineması örneği

    Absurt films in Turkish comedy cinema after 2000: Cem Yılmaz cinema example

    FATİH ÖZBEK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    Güzel SanatlarAfyon Kocatepe Üniversitesi

    Sanat ve Tasarım Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ ÜMİT DEMİR

  2. Fırat havzasında serebrovasküler hastalıklarla lipoprotein (a) arasındaki ilişki

    Başlık çevirisi yok

    HIZIR ULVİ

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    1999

    NörolojiFırat Üniversitesi

    Nöroloji Ana Bilim Dalı

  3. 2018 fen bilimleri öğretim programı ölçme ve değerlendirme anlayışının Eğitim Bilişim Ağına (EBA) yansımaları: Ortaokul analizi

    Reflections of 2018 science curriculum assessment approach on Education and Information Network (EBA): Middle school analysis

    HIZIR ŞAHİN SIRTLI

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    Eğitim ve ÖğretimBolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi

    Matematik ve Fen Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MEHMET BAHAR

  4. Uluslararası alanda Türk sporunun başarısında etkili olan etmenlerin incelenmesi

    Examining the factors effective in the success of Turkish sports in the international area

    HIZIR GÖKHAN ÖZTEL

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    SporNişantaşı Üniversitesi

    Spor Yöneticiliği Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ SELÇUK METE YAZICI

  5. Türkiye'de Hıdırellez etrafında oluşan folklorik unsurlar üzerine bir inceleme

    A study on folkloric elements formed around Hıdırellez in Turkey

    SEMA AKTÜRK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2014

    Halk Bilimi (Folklor)İstanbul Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. FERHAT ASLAN