Ötekilerin sinemasına kuir perspektiften bakmak: Ali Kemal Çınar filmlerinin alımlanması
Queer perspectives to the cinema of others: The reception of Ali Kemal Çınar's films
- Tez No: 849688
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ ÇAĞLA KARABAĞ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Sahne ve Görüntü Sanatları, İletişim Bilimleri, Performing and Visual Arts, Communication Sciences
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İletişim Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: İletişim Bilimleri Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 224
Özet
Bu çalışmada, kuir kavramının akışkanlığından yola çıkarak, tanımın Kuzey Amerika ve Batı Avrupa dışında nasıl anlamlandırılabileceği sorgulanmaktadır. Yeni Kuir Sinema ve Üçüncü Sinema geleneklerinden hareketle, kuir sinemanın Kürtlerin meskûn olduğu coğrafyalarda nasıl tartışılabileceği ele alınmaktadır. Bu çerçevede, Kürt sinemasında özgün ve ayrıksı bir yerde duran Ali Kemal Çınar filmlerinde kuir sinemayı da tartışabilecek alanlar olduğu savunulmaktadır. Çınar sinemasından Bajar (2010), Veşartî (2015), Di Navberê De (2018) ve Berîya Şevê (2021) örneklem olarak seçilmiştir. Arşiv görüntülerinin toplumsal hafızayla bağlantısı, cinsiyet değişimi, arada kalmışlık, ikili cinsiyet rejiminin dışındaki bedenler ve ilişkiler gibi konular filmlerin kuir perspektifle ilişkilendirilmesini mümkün kılmaktadır. Söz konusu kuir perspektifi izleyenlerin nasıl yorumladığı da çalışmanın kapsamındadır. Bu doğrultuda, Van'da ve Diyarbakır'da üniversite öğrencisi olan gençlerle on yedi yarı yapılandırılmış görüşme gerçekleştirilmiştir. Görüşmeler doğrultusunda, ortaya çıkan temalar hem Kürt sineması hem de kuir sinema tartışmaları çerçevesinde incelenmiştir. Film üretiminin politikleşmesi ve bütçe sorunları, ana dilin film okumalarında ortak bir zemin oluşturması ve şehir görüntülerinin arşiv değeri ile toplumsal bellek inşasındaki işlevi Kürt sineması tartışmalarıyla birlikte okunmuştur. Aynı zamanda, görüşmecilerin toplumsal cinsiyet bağlamında film karakterleriyle kurdukları ilişki, yakınlık ve bağlılık konusunda biyolojik aileye sundukları alternatifler ve filmleri yorumlarken bırakılan boşluklar da kuir sinemaya dair teorik çerçeve ekseninde yorumlanabilmektedir. Hem Kürt sineması hem de kuir sinema tartışmalarının Türkiye coğrafyasında bulduğu yankılar da kimliklerin çok katmanlılığı, bakışın çoğulluğu ve kuirin akışkan anlamları üzerine bilgi üretimine katkıda bulunmaktadır. Anahtar Sözcükler alımlama, Ali Kemal Çınar sineması, Kürt sineması, Yeni Kuir Sinema
Özet (Çeviri)
This study examines the definition of queer and how it can be interpreted outside of Western contexts. Based on the traditions of New Queer Cinema and Third Cinema, it is discussed how queer films find their meanings in geographies predominantly inhabited by Kurds. In this context, it is argued that Ali Kemal Çınar's films, which have a unique and distinctive place in Kurdish cinema, have the potential to provide such intersection. Bajar / City (2010), Veşartî / Hidden (2015), Di Navberê De / In Between (2018) and Berîya Şevê / Before the Night (2021) from Çınar's filmography have been selected as samples. Issues such as the connection of archival images with collective memory, gender change, in-betweenness, bodies and relationships outside the binary gender regime make it possible to associate films with a queer perspective. In addition to the theoretical framework, how the audience interprets such a queer perspective is also within the scope of the study. Accordingly, seventeen semi-structured interviews have been conducted with university students in Van and Diyarbakır. Parallel with the interviews, the emerging themes have been examined within the framework of both Kurdish cinema and queer cinema discussions. The politicization of film production and budget problems, the creation of a common ground in film readings regarding Kurdish, and the archival value of urban images and their function in the construction of social memory are read together with the discussions on Kurdish cinema. At the same time, the relationships that the interviewees establish with the film characters in the context of gender, the alternatives they offer to the biological family in terms of intimacy and commitment, and the gaps left while interpreting the films can also be interpreted on the axis of the theoretical framework of queer cinema. The repercussions of both Kurdish cinema and queer cinema debates in Turkey also contribute to the production of knowledge on the multi-faceted of identities, the plurality of gaze, and the fluid meanings of queer. Keywords Ali Kemal Çınar's cinema, Kurdish Cinema, New Queer Cinema, reception
Benzer Tezler
- Aki Kaurismäki filmlerinde öteki ve kent mekanlarının gündelik hayat bağlamında incelenmesi
'The Other' and urban spaces in the context of everyday life in Aki Kaurismäki films
MERVE ENGÜR
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Sahne ve Görüntü SanatlarıÇanakkale Onsekiz Mart ÜniversitesiMedya ve Kültürel Çalışmalar Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. TUĞBA ELMACI
- 2000 sonrası Türkiye sinemasında öteki imgesini aşındıran bir öğe olarak çocuk: Büyük Adam Küçük Aşk
Child as an element eroding the image of the other after 2000 in the Turkish cinema: Büyük Adam Küçük Aşk
DUYGU İREM CEVHER
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Sahne ve Görüntü SanatlarıMersin ÜniversitesiRadyo Televizyon ve Sinema Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ FİLİZ BİLGİN ÜLKEN
- 2000 sonrası Türk sinemasında milliyetçilik temalı filmlerde 'öteki'
'Other' in nationalist-themed films in the post-2000 Turkish cinema
ÖMER DİNÇER
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Sahne ve Görüntü SanatlarıOndokuz Mayıs ÜniversitesiSosyoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SELİM EREN
- Masculinity and its predicaments: A psychoanalytic look at the new cinema of Turkey
Erkeklik ve açmazları: Yeni Türkiye sinemasına psikanalitik bir bakış
BURÇAK ERDAL
Yüksek Lisans
İngilizce
2016
Psikolojiİstanbul Bilgi ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. SALİH MURAT PAKER
- 'A living dog is better than a dead lion': Representations of animal otherness in post-1990s independent Turkish cinema
'Sağ köpek, ölü aslandan iyi': 1990'lar sonrası bağımsız Türk sinemasında hayvan ötekiliğin temsilleri
ZEYNEP ŞAHİNTÜRK
Yüksek Lisans
İngilizce
2016
Sahne ve Görüntü SanatlarıBoğaziçi ÜniversitesiBatı Dilleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ÖZLEM ÖĞÜT YAZICIOĞLU