Geri Dön

Simetrinin gözlemci davranışına etkisinin görsel dikkat yazılımıyla incelenmesi

Examining the impact of symmetry on observer behavior through visual attention software

PDF İndir

  1. Tez No: 851188
  2. Yazar: DENİZ CAN VURAL
  3. Danışmanlar: PROF. DR. GÜL DENİZ DOKGÖZ
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Mimarlık, Architecture
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2024
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Dokuz Eylül Üniversitesi
  10. Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Mimarlık Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Bina Bilgisi Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 85

Özet

Simetri kavramı hem insanlar hem de diğer yaşam formları için varoluşsaldır ve yaşamın başlangıcına tarihlenir. Yaşamın özünde yer alması nedeniyle her tarihsel dönemde ve her disiplinde sıklıkla başvurulan, sorgulanan ve anlam atfedilen bir kavram olmuştur. Yüzyıllar boyunca oran, benzerlik, dönüşüm kavramları üzerinden açıklanan simetri, bu süreçte bazen düzen ile bazen güzellik ile bazen de ahenk ile eşleştirilmiştir. Söylemler ne yönde olursa olsun, simetri çalışmalarının teorik düzleme sıkıştığı görülmektedir. Ancak son yıllarda mimarlık alanında da kendisine yer bulan sinirbilim çalışmaları, biyometrik araçlar yardımıyla beyin aktivitesinin ölçülmesini ve verilerin görselleştirilmesini sağlamaktadır. Böylece araştırmacıların teorik söylemleri uygulamalı olarak test etmesi mümkün olmuştur. Göz takibi da bahsi geçen biyometrik araçlardan biridir ve gözlemcinin görme eylemini ölçmektedir. Bu çalışmanın amacı da görme duyusunun diğer duyulardan daha etkin rol aldığı mimarlık yapıtlarında simetrinin varlığının gözlemciye etkisini keşfetmektir. Ayrıca simetri kavramıyla ilgili teorik söylemleri, bilimsel temelleri olan bir çalışmayla test etmeyi ve mimarlıkta simetri temelli yeni söylemler üretmeyi hedeflemektedir. Böylece simetri kavramı üzerine mimarlık yazınındaki uygulama temelli söylem eksikliğinin giderilmesine katkı sağlaması beklenmektedir. Mevcut çalışmanın bulguları doğrultusunda hem diğer göz takip çalışmalarının simetri söylemlerini destekleyen hem de teorik simetri söylemleriyle eşleşen veriler elde edilmiştir. Evrimsel süreçlerin düşey ekseni insanın bilişsel süreci açısından öncelikli kılması, bir kompozisyonda sol tarafın sağdan daha fazla dikkat toplaması ve simetrik yapılanmaların asimetrik olanlara kıyasla gözlemci dikkatini daha fazla çekmesi, bu verilerden bazılarıdır. Çalışma aynı zamanda özgün söylemler de ortaya çıkarmıştır. Çalışmanın ortaya çıkardığı özgün söylemlerden biri, gözlemcinin yapı cephesine bakmasında girişi bulma isteğinin rolü olduğudur. Görsel dikkat açısından insanın simetrik cephelerle etkileşim kurmasının hem daha kolay hem de kullanıcı hafızasında yer etmesinin daha olası olması ve simetrinin eksen ya da merkez temelli tanımlanmasına rağmen gözlemci dikkatini çekmesi için bir mimari elemanla ilişkilenmesi gerektiği, çalışmanın ortaya çıkardığı özgün söylemlerdendir.

Özet (Çeviri)

The concept of symmetry is existential for both humans and other life forms, dating back to the origin of life. Due to its intrinsic nature, symmetry has been a frequently invoked, questioned, and attributed concept in every historical period and discipline. Throughout the centuries symmetry, explained through concepts of proportion, similarity, and transformation, has been associated with order, beauty, and harmony at times. Regardless of the direction of discourses, it is observed that symmetry studies tend to remain confined to the theoretical realm. However, recent neuroscience studies, finding a place in the field of architecture as well, enable the measurement of brain activity through biometric tools and the visualization of data. Thus, researchers have the opportunity to practically test theoretical discourses. Eye tracking is one of the aforementioned biometric tools, measuring the observer's visual actions. The aim of this study is to explore the impact of symmetry in architecture where the sense of sight plays a more effective role than other senses. Additionally, the study aims to test theoretical discourses related to the concept of symmetry with a scientifically grounded approach and to generate new symmetry-based discourses in architecture. Therefore, it is expected to contribute to addressing the lack of application-based discourse on symmetry in architectural literature. According to the results of the current study, findings have been obtained that both support symmetry discourses in other eye-tracking studies and align with theoretical symmetry discourses. Some of the findings include the prioritization of the vertical axis in the cognitive process of humans, the left side of a composition attracting more attention than the right side, and symmetrical structures drawing more attention from observers compared to asymmetrical ones due to evolutionary processes. The study also reveals original discourses, one of which emphasizes the role of the observer's desire to find the entrance when looking at the building facade. From the perspective of visual attention, it is suggested that human interaction with symmetrical facades is not only easier but also more likely to be retained in user memory. Despite being defined based on an axis or center, symmetry needs to be associated with an architectural element to attract observer attention, as indicated by the original discourses uncovered by the study.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    829470

    Behavioral and genetic evaluation of the effect of prenatal stress on functional cerebral asymmetries in rats

    Ratlarda prenatal stresin fonksiyonel serebral asimetri üzerindeki etkisinin davranişsal ve genetik açidan değerlendirilmesi

    SEVİM ISPARTA

    Doktora

    İngilizce

    İngilizce

    2023

    Veteriner HekimliğiAnkara Üniversitesi

    Genetik Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. BENGİ ÇINAR KUL

    PROF. DR. ONUR GÜNTÜRKÜN

  2. Tez No

    457102

    Japon bıldırcını palazlarında kum banyosunun kırmızı kanatlı akarına (Dermanyssus gallinae) karşı etkilerinin araştırılması

    Effects of dustbathing on poultry red mite (Dermanyssus gallinae) in Japanese quail chicks

    HAKAN ERDEM

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2017

    ZiraatÇanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi

    Zootekni Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. TÜRKER SAVAŞ

  3. Tez No

    890075

    Kedilerde Timpanik bulla, Temporomandibular eklem ve ilgili yapıların radyografik değerlendirilmesi

    Radiographic evaluation of Tympanic bulla, Temporomandibular joint and related structures in cats

    ELİF ARICAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    Veteriner HekimliğiBalıkesir Üniversitesi

    Cerrahi (Veterinerlik) Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. GÖKSEN AYALP

  4. Tez No

    559134

    Gravity as a gauge theory

    Ayar teorisi olarak kütle çekimi

    ORHAN TUNCA

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2019

    Fizik ve Fizik Mühendisliğiİstanbul Teknik Üniversitesi

    Fizik Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. MEHMET ÖZKAN

  5. Tez No

    343100

    The role of symmetry and facial expressions of emotions in evaluation of attractiveness and perceived symmetry: An eye tracking study

    Çekiciliğin ve algılanan simetrinin değerlendirilmesinde simetrinin ve yüz ifadelerinin rolü: Göz izleme çalışması

    PIRIL HEPSOMALI

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2013

    PsikolojiOrta Doğu Teknik Üniversitesi

    Bilişsel Bilim Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. DİDEM GÖKÇAY

Geri Dön