Endüstri ve kaynak temelli bakış açılarından rekabet üstünlüğü sağlama: Özel hastanelerde bir araştırma
Achieving competitive advantage from industry and resource-based perspectives: A study in private hospitals
- Tez No: 851390
- Danışmanlar: PROF. DR. ZEKAİ ÖZTÜRK
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Sağlık Yönetimi, Healthcare Management
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Sağlık Yönetimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Sağlık Kurumları Yönetimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 255
Özet
Stratejik yönetim alanı işletmelerin rekabet üstünlüğü konusunu uzun süredir tartışmaktadır. Rekabet üstünlüğü sağlama konusuna değinen iki ana yaklaşım vardır. Bunlardan ilki işletmelerin rekabetçi üstünlüğünün kaynağı olarak endüstri yapısı olduğunu düşünen endüstri temelli yaklaşımdır. Diğer yaklaşım ise işletmenin kendine özgü kaynak ve yeteneklerinin rekabet üstünlüğünü sağladığını belirleyen kaynak temelli yaklaşımdır. Her alanda olduğu gibi sağlık sektöründe de rekabet, özellikle özel hastaneciliğin gelişmesi, küreselleşme, sunulan hizmetlerden kalite beklentilerinin yükselmesi ile etkisini artırmıştır. Bu araştırmada hem endüstri hem de kaynak temelli bakış açılarından özel hastanelerin rekabet üstünlüğü anlayışı ve hastanelerin rekabet üstünlüklerinin (performanslarının) hangi bakış açısından etkilendiğinin ortaya konulması amaçlanmıştır. Bu amaçla Ankara'da hizmet vermekte olan özel hastanelerde çalışan toplam 402 yönetici, hekim, hemşire ve uzman ile araştırma tamamlanmıştır. Araştırmada elde edilen veriler frekans, yüzde dağılımları, doğrulayıcı faktör analizi, Pearson Korelasyon Analizi kullanılmıştır. Araştırma modelinin test edilmesi amacıyla iki aşamalı yapısal eşitlik modellemesi kullanılmıştır. Araştırma sonucunda sağlık çalışanlarının rekabet üstünlüğünü etkilediğini düşündüğü en önemli endüstri gücü, hastaların rekabet gücü ve rekabet yoğunluğu olmuştur. İşletmelere özgü kaynaklara bakıldığında ise en etkili güç olarak kurumsal itibar ve marka boyutu olarak görüldüğü ortaya konmuştur. Çalışanlar ayrıca uluslararasılaşma stratejisini en etkili strateji olarak belirlemişlerdir. Araştırma modelinin test edilmesinin ardından endüstri güçlerinin genel rekabet stratejileri üzerindeki doğrudan etkisi 0,260 iken işletmeye özgü kaynakların doğrudan etkisi 0,706 olarak bulunmuştur. Hastane performansı üzerinde işletmeye özgü varlıkların doğrudan etkisi 0,669 iken toplam etkisi 0,596 olarak belirlenmiştir. Ancak endüstri güçleri ve genel rekabet stratejilerinin hastane performansı üzerinde doğrudan etkileri istatistiksel olarak anlamsız bulunmuştur. Genel rekabet stratejilerinin dolaylı etkisi ise hem endüstri güçlerinde hem de işletmeye özgü varlıklarda istatistiksel olarak anlamsız bulunmuştur. Çalışma sonucunda genel olarak işletmeye özgü varlıkların yani kaynak temelli yaklaşımın özel hastanelerin rekabet üstünlüğü ve genel rekabet stratejilerinin belirlenmesi üzerinde en etkili yaklaşım olduğu ortaya konmuştur.
Özet (Çeviri)
The field of strategic management has been discussing the competitive advantage of enterprises for a long time. There are two main approaches that address the issue of achieving competitive advantage. The first one is the industry-based approach that considers the industry structure as the source of competitive advantage of enterprises. The other approach is the resource-based approach, which determines that the unique resources and capabilities of the enterprise provide competitive advantage. As in every field, competition in the health sector has increased its impact especially with the development of private hospitalisation, globalisation and the increase in quality expectations from the services provided. In this study, it is aimed to reveal the understanding of competitive advantage of private hospitals from both industry and resource-based perspectives and from which perspective the competitive advantages (performances) of hospitals are affected. For this purpose, the research was completed with a total of 402 managers, physicians, nurses and specialists working in private hospitals serving in Ankara. The data obtained in the research were analysed using frequency, percentage distributions, confirmatory factor analysis and Pearson Correlation Analysis. Two-stage structural equation modelling was used to test the research model. As a result of the research, the most important industry power that healthcare professionals think affects competitive advantage is the competitiveness of patients and the intensity of competition. When the resources specific to organisations are considered, it is revealed that the most effective power is seen as corporate reputation and brand dimension. Employees also identified internationalisation as the most effective strategy. After testing the research model, the direct effect of industry forces on general competitive strategies was found to be 0.260, while the direct effect of business-specific resources was found to be 0.706. While the direct effect of business-specific assets on hospital performance was 0.669, the total effect was determined as 0.596. The indirect effect of general competitive strategies was found to be statistically insignificant for both industry strengths and firm-specific assets. The indirect effect of general competitive strategies was found to be insignificant for both industry strengths and business-specific assets. As a result of the study, in general, it has been revealed that business-specific assets are the most effective approach to determining the competitive advantage and general competitive strategies of private hospitals.
Benzer Tezler
- Bilgisayar ve internet destekli uzaktan eğitim programlarının tasarım, geliştirme ve değerlendirme aşamaları (SUZEP örneği)
Design, development and evaluating stages of computer and internet supported distance education program (on the model of SUZEP)
BİROL GÜLNAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2003
Radyo-TelevizyonSelçuk ÜniversitesiRadyo Televizyon Ana Bilim Dalı
PROF.DR. AHMET HALUK YÜKSEL
- İhracat performansı öncülleri: Gaziantep örneği
Export performance antecedents: The case of Gaziantep
AYÇA PEKMEZ BAHÇECİ
Doktora
Türkçe
2022
İşletmeHasan Kalyoncu ÜniversitesiUluslararası Ticaret ve Lojistik Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HANİFİ MURAT MUTLU
DOÇ. DR. İBRAHİM AKBEN
- Dikey bütünleşme stratejisinin belirlenmesinde işlem maliyeti teorisi ve kaynak temelli yaklaşımın karşılaştırılması
Comparison of transaction cost approach and resource based view in determination of vertical integration strategy
ÖZGE TEKER
Yüksek Lisans
Türkçe
2012
Endüstri ve Endüstri Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiEndüstri Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SEÇKİN POLAT
- Siyasal iletişimde şarkı kullanımı: 2019 yerel seçimlerinde AK Parti örneği
The use of songs in political communication: The case of AK Parti in 2019 local elections
HAKAN SİPAHİOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
İletişim BilimleriGalatasaray ÜniversitesiRadyo Televizyon ve Sinema Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ GÜLSÜN GÜVENLİ
- Geriye bütünleşme stratejileri ve belirleme yaklaşımları
Backward integration strategies and determination approach
MİNE İZCİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2008
Endüstri ve Endüstri Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiEndüstri Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SEÇKİN POLAT