Geri Dön

Kronik hastalık bakımını değerlendirme anketi hizmet sunucu (KBDHs) sürümünün (assessment of chronıc ıllness care-acıc) Türkçe geçerliliği ve güvenilirliği

Validity and reliability of the Turkish version of the assessment of chronic illness care (acic)

PDF İndir

  1. Tez No: 852813
  2. Yazar: YUNUS ÖZKAYA
  3. Danışmanlar: PROF. DR. ERHAN ESER
  4. Tez Türü: Tıpta Uzmanlık
  5. Konular: Halk Sağlığı, Public Health
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2024
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Manisa Celal Bayar Üniversitesi
  10. Enstitü: Tıp Fakültesi
  11. Ana Bilim Dalı: Halk Sağlığı Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 163

Özet

Amaç: Çalışmamızın iki temel amacı: (1) Kronik Hastalık Bakımını Değerlendirme Anketi, Hizmet Sunucu (KBDhs) sürümünün Türkçeye uyarlanması ve ölçeğin Türkçe sürümünün, Türkiye'de aile hekimliği birimleri örneğinde geçerliliği ve güvenilirliğinin değerlendirilmesi; (2) Bölge düzeyinde birinci basamak sağlık hizmetlerinde kronik hastalık bakım/hizmetlerinin tanımlanması ve aile hekimliği birimlerinde kronik hastalık bakım/hizmetlerinin niteliğini etkileyen değişkenleri ortaya konmasıdır. Gereç-Yöntem: Bu araştırma geçerlilik ve güvenilirlik ve kesitsel olmak üzere 2 ayrı yaklaşımla yürütülmüştür. Geçerlilik ve güvenilirlik bölümünde KBDhs ölçeğinin her bir maddesi için en az 5 katılımcı alınmıştır (n=169); kesitsel bölüm için iki merkez ilçedeki tüm aile hekimlerine (n=126) ulaşım hedeflenmiştir. Geçerlilik ve güvenilirlik bölümünde KBDhs ölçeğinin taban/tavan özellikleri, çarpıklık ve basıklık özellikleri tanımlanmış, iç tutarlılık (Cronbach's Alfa ile değerlendirilmiştir) ve yapı geçerliliği (Doğrulayıcı FA, bilinen gruplar geçerliliği) test edilmiştir. DFA için ki-kare/serbestlik derecesi, RMSEA, SRMR, CFI ve NFI kullanılmıştır. Çözümleyici analizlerde tip 1 hata 0.05 olarak kabul edilmiştir. Bulgular: Çalışmanın geçerlilik ve güvenilirlik bölümünde, ölçeğin tavan ve taban yüzdeleri %0.0, çarpıklık değeri 0.244 ve basıklık değeri 0.138 olarak bulunmuştur. Tüm maddeler için korelasyon katsayısı (r)> 0.30'dur ve maddeler çıkarıldıklarında Cronbach's Alfa değerleri boyut değerinden küçüktür. KBDhs ölçeği alt boyutlarının iç tutarlılık katsayıları (Cronbach's Alfa) 0.703 - 0.897 aralığındadır. DFA'da ki-kare/serbestlik derecesi 2.018, RMSEA 0.078, SRMR 0.06, CFI 0.967 ve NFI 0.938 olarak bulunmuştur. Kesitsel çalışmada, AHB bağlı toplam nüfus ortalaması 3389.56 ± 536.04'tür. Aile hekimlerinin %38.2'si HYP'de en az bir hastalığa (ya da duruma) yönelik tarama/izlem yaptığını belirtmiştir. HYP kapsamında olan sorunlar için tarama ve izlem oranları –yaşlı tarama ve izlemleri dışarıda tutulduğunda- oranlar (Sağlık Bakanlığı hedeflerine göre %40-%50 üzerindeki asgari kapsayıcılık yüzdeleri) taramalar için %23.4 - %32.4 aralığında, takipler için ise %9.1 - %18.9 133 aralığındadır. Aile hekimlerinin son bir yılda kayıtlı nüfuslarında yaklaşık olarak yaptıkları kanser taramaları serviks, kolorektal ve meme kanseri için asgari başarı yüzdesi ve üzerinde tarama yapanlar sırasıyla %18.9, %25.2 ve %29.7 olarak saptanmıştır. Aile hekimlerinin HYP kullanarak kayıtlı nüfusta tarama/izlem yapmama nedenleri sorgulandığında, en sık ifade edilen neden, %88.4'ü iş yükü ve %69.5 ile nüfus fazlalığıdır. Aile hekimlerinin KBDhs toplam puanı 3.95 ± 1.49 ve ölçeğin alt boyut puanları 3.33 – 4.74 aralığındadır. Aile hekimlerinin öz bildirimlerine göre, birinci basamak sağlık hizmetlerinde ulaşılabilirlik ve süreklilik kısmen yeterliyken toplumun öncelikli sorunlarını kapsama düzeyi ve hastanelerle olan eşgüdüm yetersiz düzeydedir. Bu çalışmanın çok değişkenli bulguları, sağlık çalışanlarının sürekli eğitimi, HYP ve kanser tarama faaliyetlerini gerçekleştirme, AHB'nin kayıtlı kişiler tarafından artan kullanımı, diğer basamaklarla eşgüdüm ve toplum yönelimli hizmet uygulamasının KBDhs toplam ölçek puanını artırdığını, yani kronik hastalık bakım/hizmet niteliğini artırdığını göstermiştir. Sonuç ve öneriler: KBDhs ölçeğinin Türkçe sürümü birinci basamak kronik hastalık bakım/hizmet değerlendirmesinde kullanılabilir. Kesitsel çalışmamızda kronik hastalık bakım/hizmet niteliğinin“Sınırlı destek düzeyinde – C Düzeyinde”olduğu ve diğer ülke çalışmalarından çok daha yetersiz düzeyde olduğu saptanmıştır. Aile hekimlerinin %62.2'si HYP uygulamasını hiç kullanmamaktadır, HYP uygulayanlarda ise uygulama başarısı çok yetersiz düzeydedir. Kronik hastalık yönetimi için var olan temel hizmet altyapısı olan HYP uygulamasının önündeki en büyük engel olan AHB nüfus ve iş yükü fazlalığının azaltılması için önlemler alınmalıdır. AH uygulama modelinin tekil (solo) uygulamadan grup uygulamasına evrilmesi çözüm olabilir. Ayrıca Aile hekimlerinin iş yükünün azaltılması, aile sağlığı çalışanlarının da başta yaşlı izlemleri olmak üzere HYP kapsam içindeki sorumlulukları artırılabilir. Kronik hastalık yönetimi diğer hizmet basamaklarıyla“eşgüdüm olmadan sağlanamaz”. Bunu sağlamak için yapılacak düzenlemeler mutlaka diğer hizmet basamaklarıyla entegre çözümler içermelidir. Hekimlerin sürekli ve hizmet içi eğitimlerinin ve motivasyon eksikliğinin giderilmesi uygun olur.

Özet (Çeviri)

Aim: Our study has two main objectives: (1) the adaptation of the Assesment of Chronic Illness Care, Service Provider (ACIC) version into Turkish and the evaluation of the validity and reliability of the Turkish version of the scale in the family medicine units (FMU) in Turkey; (2) the identification of chronic ilness care/services in primary healthcare at the regional level and the elucidation of variables influencing the quality of chronic illness care/services in FMU. Materials and Methods: This research was conducted using two separate approaches: validity and reliability, and cross-sectional. In the validity and reliability section, a minimum of 5 participants were recruited for each item of the ACIC scale (n=169); for the cross-sectional section, accessing to all family physicians (n=126) was aimed in two central districts. The floor/ceiling effects, skewness, and kurtosis of the ACIC scale were described, internal consistency (assessed with Cronbach's Alpha), and construct validity (Confirmatory Factor Analysis, known-groups validity) was tested. Chi-square/degrees of freedom, RMSEA, SRMR, CFI, and NFI were given for CFA. Type 1 error was taken as 0.30, and when items are removed, Cronbach's Alpha values are less than the dimensional value. The internal consistency coefficients (Cronbach's Alpha) for the sub-dimensions of the ACIC scale range from 0.703 to 0.897. The degrees of freedom in the CFA were found to be 2.018, with an RMSEA of 0.078, SRMR of 0.06, CFI of 0.967, and NFI of 0.938. In the cross-sectional study, the average total population served by FMU was 3389.56 ± 536.04. On the disease management system (DMS), 38.2% of family physicians stated that they perform screening/monitoring for at least one disease (or condition). Screening and follow-up rates for issues covered by the DMS -excluding elderly screenings and follow-ups- (according to the objectives set by the Ministry of Health, minimum coverage percentages exceeding 40-50%) 135 ranged from 23.4% to 32.4% for screenings and from 9.1% to 18.9% for follow-ups. The minimum success rates for cancer screenings conducted by family physicians in their registered populations over the past year for cervical, colorectal, and breast cancers were found to be 18.9%, 25.2%, and 29.7%, respectively. When questioned about the reasons for not conducting screenings/follow-ups in their registered populations using the DMS, the most commonly cited reasons were workload (88.4%) and excess population (69.5%). The total score for the ACIC among family physicians was 3.95 ± 1.49, with scores for sub-dimensions ranging from 3.33 to 4.74. According to self-reports from FMU, while accessibility and continuity in primary healthcare services are partially adequate, coverage of community priority issues and coordination with hospitals are inadequate. The multivariate findings of this study have indicated that continuous education of healthcare professionals, implementation of the DMS and cancer screening activities, increased utilization of FMU by registered individuals, coordination among levels of services, and community-oriented service delivery contributed to an increase in the total scale score of the ACIC. Conclusion: The Turkish version of the ACIC scale can be used to evaluate chronic illness care/services in primary healtcare services. In our cross-sectional study, the quality of chronic illness care/services was found to be at a 'Limited support level - Level C', which is considerably lower compared to evaluations conducted in other countries. DMS is not utilized by 62.2% of family physicians, and in individuals applying DMS, the success rate of the application is significantly inadequate. Measures need to be taken to address the primary obstacles to dissemination of the DMS, which are excess population and workload burden on FMU centers. Transitioning from solo to group practice models might be a solution. Additionally, reducing the workload of FMU and increasing the responsibilities of non-physician primary healthcare workers, particularly regarding elderly follow-ups within the DMS, could help. Chronic disease management cannot be achieved without coordination at all levels of services. Therefore, regulatory adjustments must include integrated solutions with other levels of services. Addressing the lack of motivation, and continuous and in-service training of physicians would be beneficial.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    847190

    Prediction of COVID 19 disease using chest X-ray images based on deep learning

    Derin öğrenmeye dayalı göğüs röntgen görüntüleri kullanarak COVID 19 hastalığının tahmini

    ISMAEL ABDULLAH MOHAMMED AL-RAWE

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2024

    Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve KontrolGazi Üniversitesi

    Bilgisayar Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ADEM TEKEREK

  2. Tez No

    229766

    Yaşlıların yaşlılık algısı ve sağlıkla ilgili yaşam kalitesini etkileyen faktörler

    Aging perceptions of the elderly and the related factors about health related quality of life

    NİMET PINAR BAYSAN

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2008

    GeriatriCelal Bayar Üniversitesi

    Halk Sağlığı Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ERHAN ESER

  3. Tez No

    409581

    Kronik hastalığı olanların hasta odaklı eczacılık hizmetleri ile ilgili memnuniyetlerinin değerlendirilmesi

    Evaluation of satisfaction related patient oriented pharmacy services in patients with chronic disease

    HAKAN HÜCUM

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2015

    Eczacılık ve FarmakolojiMarmara Üniversitesi

    Klinik Eczacılık Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. BETÜL OKUYAN

  4. Tez No

    455042

    Hatay ili birinci basamakta sık görülen kronik hastalıklarda bakımın hasta perspektifinden değerlendirilmesi

    Evaluation of care from patients' perspective in frequently seen chronic illness in hatay primary health care

    MUSTAFA YILDIZ

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2016

    Aile HekimliğiMustafa Kemal Üniversitesi

    Aile Hekimliği Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. ERHAN YENGİL

  5. Tez No

    523518

    Hatay ilinde kronik hastalığı bulunan bireylerin cepten yaptıkları sağlık harcamalarının kronik hastalık bakımlarına etkisi

    The effect of out of pocket healthcare expenditures of chronic patients for chronic disease care in Hatay

    NURAN ŞAHİN

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2018

    Aile HekimliğiMustafa Kemal Üniversitesi

    Aile Hekimliği Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. CAHİT ÖZER

Geri Dön