Geri Dön

Beliren yetişkinlerin kariyer streslerinde belirsizliğe karşı tahammülsüzlük, bilişsel esneklik ve algılanan sosyal desteğin rolü

The role of intolerance of uncertainty, cognitive flexibility, and perceived social support in emerging adults' career stress

  1. Tez No: 853166
  2. Yazar: EBRAR DİNÇER
  3. Danışmanlar: PROF. DR. İLKAY DEMİR
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Eğitim ve Öğretim, Psikoloji, Education and Training, Psychology
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2024
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: İstanbul Üniversitesi-Cerrahpaşa
  10. Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 128

Özet

Bu araştırmanın amacı beliren yetişkinlerin belirsizliğe karşı tahammülsüzlük, bilişsel esneklik ve algılanan sosyal destek gibi bilişsel süreçlerinin kariyer stresleri üzerindeki etkisinin incelenmesi, bilişsel esneklik ile kariyer stresi arasında belirsizliğe karşı tahammülsüzlüğün aracı rolünün incelenmesi, belirsizliğe karşı tahammülsüzlük ile kariyer stresi arasındaki ilişkide algılanan sosyal desteğin düzenleyici rolünün incelenmesi ve bunlarla beraber beliren yetişkinlerin kariyer streslerinin demografik değişkenler açısından incelenmesidir. İlişkisel tarama modelinde gerçekleştirilen araştırmanın çalışma grubunu 2022-2023 eğitim-öğretim döneminde 18-25 yaş aralığında olan 446'sı kadın, 116'sı ise erkek olmak üzere toplam 562 üniversite öğrencisi oluşturmaktadır. Araştırmada veri toplamak amacıyla“Kişisel Bilgi Formu”,“Kariyer Stresi Ölçeği”,“Belirsizliğe Tahammülsüzlük Ölçeği (BTÖ-12)”,“Bilişsel Esneklik Envanteri”ve“Çok Boyutlu Algılanan Sosyal Destek Ölçeği”kullanılmış ve veriler çevrimiçi formlar aracılığıyla toplanmıştır. Verilerin analizinde Pearson Momentler Çarpım Korelasyon Katsayısı, Çoklu Regresyon Analizi, Tek Yönlü Varyans Analizi (ANOVA), Bağımsız Örneklemler t-Testi, Kruskall Wallis-H Testi, Mann Whitney-U Testi, Process Macro analizlerinde Model 4 ve Model 1 i kullanılmıştır. Analiz sonuçlarına göre belirsizliğe karşı tahammülsüzlük, bilişsel esneklik ve algılanan sosyal desteğin kariyer stresini anlamlı olarak yordadığı ve bu değişkenlerin birlikte kariyer stresi değişkenindeki toplam varyansın %22'sini açıkladığı tespit edilmiştir. Göreli önem sırasının ise belirsizliğe karşı tahammülsüzlük, çok boyutlu algılanan sosyal destek ve bilişsel esneklik şeklinde olduğu belirlenmiştir. Test edilen aracılık modeline göre belirsizliğe karşı tahammülsüzlüğün, bilişsel esneklik ile kariyer stresi arasındaki ilişkide kısmi aracı olduğu belirlenmiştir. Test edilen düzenleyicilik analizine göre ise algılanan sosyal desteğin belirsizliğe karşı tahammülsüzlük ile kariyer stresi arasındaki ilişkide anlamlı bir düzenleyici role sahip olmadığı saptanmıştır. Katılımcıların kariyer stresi düzeylerinin yaşları ile ilişkisi ve cinsiyet, sınıf düzeyi, üniversite türü ve belirtilen sosyoekonomik düzey gibi demografik değişkenler açısından farklılaşıp farklılaşmadığı incelendiğinde katılımcıların yaşları arttıkça kariyer stresi düzeylerinin de arttığı görülmüş, cinsiyet, sınıf düzeyi, üniversite türü ve belirtilen sosyoekonomik düzey açısından da anlamlı olarak farklılık gösterdiği saptanmıştır. Elde edilen bulgular ilgili literatür doğrultusunda tartışılmıştır.

Özet (Çeviri)

The aim of this study is to examine the effect of cognitive processes such as intolerance of uncertainty, cognitive flexibility and perceived social support on career stress of emerging adults, to examine the mediating role of intolerance of uncertainty between cognitive flexibility and career stress, to examine the regulatory role of perceived social support in the relationship between intolerance of uncertainty and career stress, and to examine the career stress of emerging adults in terms of demographic variables. The study group of the research, which was conducted in the relational survey model, consisted of 562 university students, 446 of whom were female and 116 of whom were male, aged between 18-25 in the 2022-2023 academic year.“Personal Information Form”,“Career Stress Scale”,“Intolerance of Uncertainty Scale (IU-12)”,“Cognitive Flexibility Inventory”and“Multidimensional Perceived Social Support Scale”were used to collect data and data were collected through online forms. Pearson Product Moment Correlation Coefficient, Multiple Regression Analysis, One-Way Analysis of Variance (ANOVA), Independent Samples t-Test, Kruskall Wallis-H Test, Mann Whitney-U Test, Process Macro Model 4 and Model 1 were used in data analysis. SPSS 22.0 package program and Process Macro plug-in for SPSS were used for the analyses. According to the results of the analysis, it was determined that intolerance to uncertainty, cognitive flexibility and perceived social support significantly predicted career stress and these variables together explained 22% of the total variance in career stress variable. The relative order of importance was determined to be intolerance of uncertainty, multidimensional perceived social support and cognitive flexibility. According to the mediation model tested, it was determined that intolerance of uncertainty is a partial mediator in the relationship between cognitive flexibility and career stress. According to the tested moderation analysis, it was determined that perceived social support did not have a significant moderating role in the relationship between intolerance towards uncertainty and career stress. When the relationship between the participants' career stress levels and their ages and whether they differed in terms of demographic variables such as gender, grade level, university type and socioeconomic level were examined, it was seen that the career stress levels of the participants increased as their ages increased. Also it was found that career stress levels differed significantly in terms of gender, grade level, university type and socioeconomic level. The findings were discussed in line with the relevant literature.

Benzer Tezler

  1. Beliren yetişkinlerin Endüstri 4.0 bağlamında kariyer kaynaklarının keşfedilmesi

    Discovering career resources of emerging adults in the context of Industry 4.0

    VOLKAN GÜLDAL

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    PsikolojiHasan Kalyoncu Üniversitesi

    Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ HASAN EŞİCİ

  2. Sosyal sorumluluk çalışmalarında gönüllülük yapan beliren yetişkinlerin öznel iyi oluşlarının yordayıcıları olarak değer yönelimleri ve kariyer uyumluluklarının incelenmesi

    Investigation of value orientations and career adaptability of emerging adults who are volunteering in social responsibility studies as predictors of subjective well-being

    KEMAL FEYZİ ERGİN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    Eğitim ve ÖğretimYıldız Teknik Üniversitesi

    Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ALİ ERYILMAZ

  3. Beliren yetişkinlerde psikolojik ihtiyaçlar ile kariyer uyumu ilişkisinde psikolojik sermaye ve bilişsel esnekliğin aracı rolü

    The mediating role of psychological capital and cognitive flexibility in the relationship between psychological needs and career adaptability in emerging adults

    SİNAN KAPAR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    Eğitim ve Öğretimİstanbul Üniversitesi-Cerrahpaşa

    Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. AYŞE ESRA ASLAN

  4. Beliren yetişkinlerde iyi oluşun romantik ilişki durumu, ilişki kalitesi ve kariyer uyumu açısından incelenmesi

    Examination of well-being in emerging adults in terms of romantic relationship status, relationship quality and career adaptability

    MELTEM ÖZTÜRK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    PsikolojiEskişehir Osmangazi Üniversitesi

    Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. AYŞE AYPAY

  5. Rehberlik ve psikolojik danışmanlık yüksek lisans programı öğrencilerinin çeyrek yaşam krizi deneyimleri

    Guidance and psychological counseling master's program students' quarter life crisis experiences

    ŞEVVAL PALA

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    PsikolojiHacettepe Üniversitesi

    Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. İBRAHİM KEKLİK