Geri Dön

Erzurum Alaybeyi Höyüğü Demir Çağı seramikleri

Iron Age ceramics of Erzurum Alaybeyi Höyük

  1. Tez No: 857210
  2. Yazar: MEHMET ALİ ÖZDEMİR
  3. Danışmanlar: PROF. DR. MEHMET IŞIKLI
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Arkeoloji, Archeology
  6. Anahtar Kelimeler: Kuzeydoğu Anadolu, Erzurum Ovası, Alaybeyi Höyük, Demir Çağı, Seramik, Northeastern Anatolia, Erzurum Plain, Alaybeyi Höyük, Iron Age, Ceramic
  7. Yıl: 2023
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Atatürk Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Arkeoloji Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Protohistorya ve Önasya Arkeolojisi Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 269

Özet

Antik çağ toplumlarının soyo-ekonomik, sosyo-kültürel, ticari, siyasi ve dini özelliklerini yansıtan en önemli maddi kültür kalıntılarının başında seramikler gelmektedir. Bu kültür kalıntılarının üretiminde, kuşkusuz insanoğlunun gündelik yaşamında, pişmiş toprak kaplara ihtiyaç duymasından kaynaklanmış olmalı. Bu bakımdan yerleşik yaşam düzenine geçen tarih öncesi insanı, ürettiği besinin depolanması için kolay şekil verilebilen kilden faydalanarak kaplar üretmeye başlamıştır. O dönemlerde çömlekçiler, elde üretilen seramikler üzerine farklı renkteki killerle şekiller çizerek boyalı seramikler, açkılayarak da parlak seramikler elde etmişlerdir. Bu seramiklerin kil yapısı, pişirme ve biçimlendirilme teknikleri ile kap biçimleri incelendiğinde toplumların gereksinimlerini ve ulaştıkları teknolojik düzeyi yansıttıkları; kaplar üzerine yapılan bezemeler de sanatçının hem bilgide ulaştığı düzeyi hem de yaşadığı toplumun yapısını, beğenisini, sanatını ve dönemin moda anlayışını ortaya koydukları görülmektedir. Bu amaç doğrultusunda Erzurum Ovası'nın batısında yer alan ve TANAP Doğalgaz Boru Hattı projesi kapsamında, 2016-2017 yılları arasında yapılan kurtarma kazıları ile gün yüzüne çıkarılan Alaybeyi Höyüğü' nün Demir Çağı seramikleri ele alınmıştır. Söz konusu seramikler yüzey işlemlerine, formlarına ve bezeme türlerine göre gruplandırılmış; daha sonra radyo karbon verileri ve dönemin mimari özelliklerine göre tarihlendirilmesi yapılmıştır. Bu gruplandırma ve tarihlendirmeden yola çıkarak bölgede sistemli kazılar sonucu güvenilir stratigrafi veren anahtar yerleşimler ışığında bu seramiklerin karşılaştırmaları yapılmıştır. Ayrıca yapılan karşılaştırmalarla bölgeler arası ilişkiler ve etkileşimler belirtilmeye çalışılmıştır.

Özet (Çeviri)

Ceramics are among the most important material cultural remains that reflect the socio-economic, socio-cultural, commercial, political and religious characteristics of ancient societies. The production of these cultural remains must undoubtedly have originated from the need for terracotta vessels in the daily life of mankind. In this respect, prehistoric humans, who settled down to a sedentary life, started to produce pots for the storage of the food they produced by utilizing easily shaped clay. At that time, potters produced painted ceramics by drawing shapes with different colored clays on handmade ceramics, and shiny ceramics by burnishing. When the clay structure, firing and shaping techniques and vessel shapes of these ceramics are examined, it is seen that they reflect the needs of the societies and the technological level they have reached; the decorations made on the vessels reveal both the level of knowledge reached by the artist and the structure, taste, art and fashion understanding of the society he lived in. For this purpose, the Iron Age ceramics of the Alaybeyi Höyük, located in the west of the Erzurum Plain and unearthed with the rescue excavations carried out between 2016 and 2017 within the scope of the TANAP Natural Gas Pipeline project, are discussed. The ceramics were grouped according to their surface treatments, forms and decoration types; and then dated according to radiocarbon data and the architectural features of the period. Based on this grouping and dating, comparisons of these ceramics were made in light of the key sites in the region that provided reliable stratigraphy as a result of systematic excavations. In addition, the relationships and interactions between the regions were tried to be stated through these comparisons.

Benzer Tezler

  1. Arkeolojik veriler ışığında Kuzeydoğu Anadolu Bölgesi'nin Hellenistik ve Roma Dönemi

    The Hellenistic and Roman Period of the Northeast Anatolia Region with archeological data

    ELİF YAVUZ

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    ArkeolojiAtatürk Üniversitesi

    Arkeoloji Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. KORKMAZ MERAL

  2. Erzurum Arkeoloji Müzesinde bulunan Karaz Kültürüne ait figürinler

    Figurines belonging to Karaz Culture in Erzurum Archaeology Museum

    ELİF ŞENER

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    ArkeolojiAtatürk Üniversitesi

    Arkeoloji Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ RABİA AKARSU

  3. Erzurum ili ve çevresinde 0-24 aylık çocuklarda beslenme büyüme ve gelişme özellikleri (I. Bölge)

    Başlık çevirisi yok

    SELMA ÖZCAN

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    1985

    Çocuk Sağlığı ve HastalıklarıAtatürk Üniversitesi

    Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı

  4. Erzurum ili ve çevresinde 0-24 aylık çocuklarda beslenme büyüme gelişme özellikleri (II. Bölge)

    Başlık çevirisi yok

    HANDAN ALP

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    1985

    Çocuk Sağlığı ve HastalıklarıAtatürk Üniversitesi

    Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı

  5. Erzurum ve çevresinde aşıklık geleneğinin bugünkü durumu

    Turkish minstrel tradition in Erzurum and it's around today

    METİN ÖZARSLAN

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    1999

    Halk Bilimi (Folklor)Hacettepe Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. DURSUN YILDIRIM