Geri Dön

Kırım Karay masallarının arketipsel sembolizm bağlamında incelenmesi (Metin aktarımı-tıpkıbasım)

Analysis of Crimean Karaite tales in the context of archetypal symbolism (Text transfer-facsimile)

  1. Tez No: 857333
  2. Yazar: TUĞBA KARAKAYA
  3. Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ NINA PETROVICI
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
  6. Anahtar Kelimeler: Arketipsel Sembolizm, Masal, Kolektif Bilinçdışı, Bilinç, Birey(sel)leşme, Archetypal Symbolism, Fairy Tale, Collective Unconscious, Consciousness, Individuation
  7. Yıl: 2023
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Ardahan Üniversitesi
  10. Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Türk Halk Edebiyatı Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 336

Özet

Sözlü edebiyatta önemli bir yer tutan masallar, simgeler ve sembolik değerler dikkate alınarak incelendiğinde bu edebi türün ne kadar çok boyutlu ve zengin bir yapıya sahip olduğu görülmektedir. Bu sembollerin ve imgelerin yorumlanması sonucunda anlatıların, ilk algılanan anlamlarının ötesinde çok daha farklı anlamları bulunmaktadır. Masallar, kolektif bilinçaltındaki duygu ve düşünceleri bugünlere taşıyarak kültürün şekillenmesine katkı sağlarlar. Masal kurgusu içinde en önemli unsurlardan birisi de masal kahramanları ve onlara atfedilen anlamlardır. Masal kahramanları,“yola çıkış – erginlenme – dönüş”arketiplerine uygun olarak birey(sel)leşme mücadelesinin içine girerek benlik arayışını tamamlarlar. İnsanın yaşamını kapsayan bu bireyleşme sürecinde, çevreyi tanıma ve var olabilmenin getirmiş olduğu gerekliliklerle bireyin korkuya kapılması söz konusudur. Bu korku bireyde geri çekilme, çocuk kalmak isteme vb. unsurlar aracılığıyla bireyleşmeyi engellemektedir. Ancak bu durumda bilinçdışı alanların uyarılması ve hayal dünyasındaki simgelerin çıkarılması başarılırsa ruhun gelişimini de destekler. Hayatımıza giren sembol ve simgeler yaşam biçimimizi etkileyen ve yönlendiren birer enstrümana dönüşerek ruhumuzun da gelişmesinde büyük bir rol oynar. Masallarda benliğin simgesi olan masal kahramanı birey(sel)leşme yolunda bir dizi sınava tabi tutularak mitik anlamda değişim/dönüşüm aşamasına girer. Masallarda kahramanların bu değişim/dönüşüm aşamasına girme süreçleri Joseph Campbell'in belirttiği gibi ayrılma (yola çıkış) aşaması ile başlamaktadır. Mitolojilerdeki kahramanların geçirdikleri evreleri incelemek daha doğrusu mitolojik kahramanı tanımak için Campbell'in“Kahramanın Yolculuğu”kuramı, mitolojik kahramanların hayatın zorluklarıyla nasıl yüzleştiklerini anlamamız için bizlere kavramsal bir yol haritası sunmaktadır. Kahramanların bu zorluklarla mücadele etme biçimleri de onların gelişimleri üzerinde derin bir etkiye sahip olmaktadır. Çalışma, Kırım Karaylara ait masallardaki kahramanların erginlenme/olgunlaşma aşamasındaki ilişkisel-kültürel teorinin merceğinden incelenmekte ve kahramanların kendi kişisel yolculuklarında verdikleri mücadeleleri anlamlandırmalarında karşılaştıkları arketiplerden yararlanarak benlik bilincine ulaşmasını sağlamaktadır. Bu çalışma Campbell'in monomit kuramı ve Jung'un arketipsel sembolleri temel alınarak yapılmış olup söz konusu 20 masal tematik bir inceleme yapılarak Campbell'in ve Jung'un teorilerinin bu masallarda ne ölçüde ortaya çıktığı tespit edilmiştir. Öte yandan Kırım Karay ve Anadolu sahasındaki benzer masallar kültürel ve yapısal açıdan karşılaştırılmış, farklılık ve benzerlikler tespit edilerek örneklerle açıklanmıştır.

Özet (Çeviri)

When tales, which have an important place in oral literature, are examined by taking into account symbols and symbolic values, it is seen how multi-dimensional and rich a structure this literary genre has. As a result of the interpretation of these symbols and images, the narratives have much different meanings beyond their first perceived meanings. Fairy tales contribute to the shaping of culture by carrying the emotions and thoughts of the collective subconscious to the present day. One of the most important elements in fairy tale fiction is fairy tale heroes and the meanings attributed to them. Fairy tale heroes complete their search for self by entering into the struggle for individualization in accordance with the archetypes of“Departure - Initiation - Return”. In this individualization process that covers human life, the individual becomes afraid of the requirements of knowing the environment and being able to exist. This fear causes the individual to withdraw, want to remain a child, etc. It prevents individualization through elements. However, in this case, if the stimulation of the unconscious areas and the removal of the symbols in the dream world are successful, it will also support the development of the soul. The symbols and icons that enter our lives turn into instruments that influence and direct our way of life and play a major role in the development of our soul. The fairy tale hero, who is the symbol of self in fairy tales, undergoes a series of tests on the way to individualization and enters the phase of change/transformation in the mythical sense. In fairy tales, the process of heroes entering this change/transformation phase begins with the separation (departure) phase, as stated by Joseph Campbell. To examine the stages that heroes in mythology go through, or rather to get to know the mythological hero, Campbell's“Hero's Journey”theory offers us a conceptual road map to understand how mythological heroes face the difficulties of life. The way heroes deal with these challenges also has a profound impact on their development. The study examines the heroes of the Crimean Karaite tales through the lens of relational-cultural theory at the initiation/maturation stage, and enables the heroes to reach self-awareness by making use of the archetypes they encounter in making sense of the struggles they face in their personal journeys. This study was conducted based on Campbell's monomyth theory and Jung's archetypal symbols, and by making a thematic analysis of the 20 tales in question, it was determined to what extent Campbell's and Jung's theories emerged in these tales. On the other hand, similar tales from Crimean Karay and Anatolia were compared in cultural and structural terms, differences and similarities were identified and the reasons for these were emphasized.

Benzer Tezler

  1. 1877-1878 Osmanlı Rus Savaşı Kafkas Cephesi sefer lojistiği

    Military logistics of the Caucasian Front in the Ottoman-Russian War 1877-1878

    GAMZE ERGÜN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    Tarihİstanbul Üniversitesi

    Tarih Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. MUSTAFA TANRIVERDİ

  2. Şanlıurfa türkülerinin yapısal özelliklerinin incelenmesi ve müzik eğitiminde kullanılma durumları

    Examination of the structural characteristics of Şanlıurfa folk songs and their use in music education

    TUBA ASİLTÜRK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    Eğitim ve ÖğretimGazi Üniversitesi

    Güzel Sanatlar Eğitimi Ana Bilim Dalı

    PROF. FERDA GÜRGAN ÖZTÜRK

  3. Türk bankacılık sektöründe kullanılan yeni teknikler

    Başlık çevirisi yok

    EMRAH ÇAVGA

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    1989

    BankacılıkHacettepe Üniversitesi

    İktisat Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. TUĞRUL ÇUBUKÇU

  4. Les particularités des fonctionnaires et de leur Statut dans l'Union Européenne

    Avrupa Birliği'nde memurların ve statü?lerinin özellikleri

    YUSUF SOYUPEK

    Yüksek Lisans

    Fransızca

    Fransızca

    2011

    Kamu YönetimiGalatasaray Üniversitesi

    Uluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MEHMET ARDA