Romantik ilişki ve partner odaklı obsesif-kompulsif belirtilerin yordayıcıları: Romantik ilişkiyi felaketleştirme ve belirsizliğe tahammülsüzlük
Predictors of relationship centered and partner focused obsessive- compulsive symptoms: Relationship catastrophizing and intolerance of uncertainty
- Tez No: 857461
- Danışmanlar: PROF. DR. HATİCE DEMİRBAŞ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Psikoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Klinik Psikoloji Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 97
Özet
Obsesif-Kompulsif Bozukluk belirti temalardan biri olan ve sıklıkla romantik ilişkiler bağlamında incelenen İlişki Temalı Obsesif-Kompulsif Bozukluk'ta görülen ilişki odaklı obsesif-kompulsif belirtiler, romantik ilişki ile ilgili sıkıntı veren ve tekrar eden düşüncelerle karakterize iken partner odaklı obsesif-kompulsif belirtiler partnere dair algılanan eksiklik veya kusurlara ilişkin takıntıları içermektedir. Mevcut araştırmada, beliren yetişkinlik dönemindeki bireylerde romantik ilişki ve partner odaklı obsesif-kompulsif belirtilerin yordanmasında romantik ilişkiyi felaketleştirme ve belirsizliğe tahammülsüzlüğün etkisi incelenmiştir. Romantik ilişkiyi felaketleştirmenin ölçülebilmesi amacıyla, bireylerin romantik ilişkilerle ilgili uyumsuz inançlarının şiddetini ölçen Romantik İlişkiyi Felaketleştirme Ölçeği uyarlanarak Türk örneklemde psikometrik özellikleri incelenmiştir. Türkçe'ye uyarlanan Romantik ilişkiyi Felaketleştirme Ölçeği'nin yeterli geçerlik ve güvenirliğe sahip olduğunun tepit edilmiş, romantik ilişki içinde olan veya geçmişte en az bir romantik ilişkisi olmuş olan 18 – 29 yaş aralığındaki 380 katılımcı ile asıl araştırma yürütülmüştür. Veri toplama araçları olarak Romantik İlişki Obsesyon ve Kompulsiyonları Ölçeği, Partnere İlişkin Obsesif-Kompulsif Belirti Ölçeği, Romantik İlişkiyi Felaketleştirme Ölçeği ve Belirsizliğe Tahammülsüzlük Ölçeği kullanılmıştır. Araştırma sonuçları, romantik ilişkiyi felaketleştirmenin ve belirsizliğe tahammülsüzlüğün ilişki ve partner odaklı obsesif-kompulsif belirtileri pozitif yönde anlamlı şekilde yordadığını göstermiştir. Belirsizliğe tahammülsüzlüğün, romantik ilişkiyi felaketleştirme ve ilişki odaklı obsesif-kompulsif belirtiler arasındaki ilişkide kısmi aracılık gösterdiği bulunmuş ve katılımcıların ilişki durumunun romantik ilişkiyi felaketleştirme ve ilişki odaklı obsesif-kompulsif belirtiler arasındaki ilişkide anlamlı bir düzenleyici etkisinin olduğu görülmüştür. Araştırmanın bulguları; romantik ilişkilerle ilgili uyumsuz inançlardaki artışın bireyin belirsizliğe tahammülsüzlük düzeyini artırdığına ve belirsizliğe tahammülsüzlük düzeyinin artmasının ilişki odaklı obsesif-kompulsif belirtilerdeki artışla sonuçlandığına işaret ederek romantik ilişkiyi felaketleştirme ve belirsizliğe tahammülsüzlüğün ilişki odaklı obsesif-kompulsif belirtilerin anlaşılmasındaki önemini gözler önüne sermiştir.
Özet (Çeviri)
A subtype of Obsessive-Compulsive Disorder (OCD) known as Relationship Obsessive-Compulsive Disorder (ROCD) is frequently examined in the context of romantic relationships. In ROCD,“relationship-centered obsessive-compulsive symptoms”are expressed as distressing and recurring thoughts related to romantic relationships, while“partner-focused obsessive-compulsive symptoms”involve obsessions regarding perceived deficiencies or flaws in the partner. In this study, the impact of catastrophizing romantic relationships and intolerance of uncertainty on predicting relationship-centered and partner-focused obsessive-compulsive symptoms in emerging adults was examined. To measure the extent of catastrophizing romantic relationships, the Turkish adaptation of the Relationship Catastrophization Scale, assessing individuals' maladaptive beliefs about romantic relationships. The Turkish adaptation of the Romantic Relationship Catastrophization Scale was found to have sufficient validity and reliability. The main study involved 380 participants aged 18–29 who were currently in a romantic relationship or had experienced at least one romantic relationship in the past. Data were collected using the Relationship Obsessive–Compulsive Inventory, Partner-Related Obsessive–Compulsive Symptoms Inventory Relationship Catastrophization Scale and Intolerance of Uncertainty Scale. Research findings indicated that catastrophizing romantic relationships and intolerance of uncertainty significantly and positively predicted relationship-centered obsessive-compulsive symptoms. Intolerance of uncertainty partially mediated the relationship between catastrophizing romantic relationships and relationship-centred obsessive-compulsive symptoms. Additionally, participants' relationship status was found to have a significant moderating effect on the relationship between catastrophizing romantic relationships and relationship-centered obsessive-compulsive symptoms. The findings of the study highlight the importance of catastrophizing romantic relationships and intolerance of uncertainty in understanding relationship-focused obsessive-compulsive symptoms by indicating that an increase in maladaptive beliefs about romantic relationships leads to an increase in intolerance of uncertainty and that an increase in intolerance of uncertainty results in an increase in relationship-centred obsessive-compulsive symptoms.
Benzer Tezler
- Ortoreksiya Nervozanın yordayıcıları: Romantik ilişki ve partner odaklı obsesif kompulsif belirtiler, mükemmeliyetçilik, bilişsel esneklik ve benlik saygısı
Predictors of Orthorexia Nervosa: Romantic relationship centered and partner focused obsessive compulsive symptoms, perfectionism, cognitive flexibility and self-esteem
ECEM YILMAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
PsikolojiBaşkent ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. OKAN CEM ÇIRAKOĞLU
- Beliren yetişkinlikte romantik ilişki temalı ve eş odaklı obsesif kompulsif belirtilerin gelişimsel yordayıcıları: Özerklik, bağlanma ve mükemmeliyetçilik
Developmental predictors of romantic relationship and partner-based obsessive-compulsive symptoms on emerging adulthood: Autonomy, attachment and perfecti̇oni̇sm
BURCU YILDIRIM
- Evli bireylerde güvensiz bağlanma, ruminatif düşünme biçimi ve evlilik uyumunun ilişki ve partner odaklı obsesif kompulsif belirtiler ile ilişkisi
The relationship between insecure attachment, ruminative thought style, marital adjustment, relationship-centered and partner-focused obsessive compulsive symptoms in married individuals
BURÇAK GÜLER
- Erken dönem uyum bozucu şemalar ile romantik ilişki ve partner odaklı obsesif-kompulsif belirtiler arasındaki ilişkide, mükemmeliyetçilik ve belirsizliğe tahammülsüzlüğün aracı rolü
The mediating role of perfectionism and intolerance of uncertainity in the relationship between early maladaptive schemas and relationship and partner related obsessive-compulsive symptoms
BELİZ TOROSLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
PsikolojiBaşkent ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. OKAN CEM ÇIRAKOĞLU
- Ruminatif düşünme stili, beden algısı ve sosyal görünüş kaygısının romantik ilişki ve partner odaklı obsesif kompulsif semptomlarla ilişkisi
The relationship between ruminative thinking style, body image and social appearance anxi̇ety to romantic relationship centered and partner-focused obsessive compulsive symptoms
EZGİ ABAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
PsikolojiAnkara Yıldırım Beyazıt ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ HALİME ŞENAY GÜZEL