Sigara kullanan 18-40 yaş arası bireylerde sigara bırakmada kardiyovasküler risk değerlendirmesi ile 5A-5R yaklaşımının karşılaştırılması
Comparison of cardiovascular risk calculation and 5A-5R Approach in smoking cessation in smokers individuals aged 18-40 years
- Tez No: 858373
- Danışmanlar: PROF. DR. TURAN SET
- Tez Türü: Tıpta Uzmanlık
- Konular: Aile Hekimliği, Family Medicine
- Anahtar Kelimeler: Sigara, Sigara bırakma, Kardiyovasküler risk, Motivasyonel görüşme, Smoking, Smoking cessation, Cardiovascular risk, Motivational interviewing
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Karadeniz Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Tıp Fakültesi
- Ana Bilim Dalı: Aile Hekimliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Aile Hekimliği Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 53
Özet
Amaç: Sigara kullanımı dünya çapında önemli bir halk sağlığı problemidir. Bu çalışmada; sigara bırakma üzerine kardiyovasküler risk değerlendirmesi ile 5A-5R yaklaşımı arasında fark olup olmadığının incelenmesi, kardiyovasküler risk değerlendirmesinin sigara bırakma davranışındaki etkileri, güçlü ve açık bir şekilde bir kez yapılan sigara bırakma tavsiyesinin sigara bırakma üzerine etkisinin gözlemlenmesi amaçlanmıştır. Gereç ve Yöntem: Müdahale şeklinde olan çalışmamızı Haziran 2023 ile Temmuz 2023 tarihleri arasında Karadeniz Teknik Üniversitesi Aile Hekimliği polikliniğinde yapılmıştır. Çalışmaya 18-40 yaş arası en az bir yıldır 10 adet/gün sigara kullanan ve 6 ay içerisinde lipid profili bakılmış olan gönüllü bireyler dahil edilmiştir. 164 katılımcı 1:1 olacak şekilde sırasıyla rastgele tahsis edilmiştir. Her iki gruba da araştırmacılar tarafından hazırlanan sosyodemografik özellikleri ve sigara kullanım durumlarını sorgulayan bir anket formu yüz yüze doldurulmuştur. Kontrol grubuna 5A-5R stratejisi, Müdahale grubuna ise 2019 ESC/EAS kılavuzu ile gençlerde 10 yıllık kardiyovasküler riski hesaplanarak sigara bırakması açık bir şekilde önerilmiştir. 6 ay sonunda telefon veya yüz yüze görüşerek sigara kullanım durumları öğrenilmiştir. Bulgular: Toplam 164 katılımcının yaş ortancası 33 (IQR:25-37) yıl idi. Katılımcıların %58,5 (n=96)'ini erkekler oluşturmaktaydı. Katılımcıların %61,6 (n=101)'sına son poliklinik muayenesinde sigara kullanımı sorulmamış idi. Katılımcıların %36 (n=59)'sına daha önce herhangi bir bölüm tarafından sigara bırakma önerisi yapılmamıştı. Altı ay sonunda bir gün dahi olsa sigara bırakmayı deneyen katılımcı sayısı kontrol grubunda %29,3 (n=24) iken müdahale grubunda %42,7 (n=35) idi (p=0,073). Sonuç: Uygulanan kardiyovasküler risk hesabı kullanılarak yapılan sigara bırakma önerisi, 5A-5R modeli kadar sigara bırakma denemesine sebep olmuştur. Her başvuru bir fırsat olarak değerlendirilmelidir.
Özet (Çeviri)
Aim: Smoking is a major public health problem worldwide. This study aimed to examine whether there is a difference between cardiovascular risk assessment and the 5A-5R approach to smoking cessation, the effects of cardiovascular risk assessment on smoking cessation behavior, and to observe the effect of a strong and clear smoking cessation advice on smoking cessation. Method: Our intervention study was conducted between June 2023 and July 2023 at Karadeniz Technical University Family Medicine outpatient clinic. Voluntary individuals aged 18-40 years who smoked 10 cigarettes/day for at least one year and had a lipid profile within 6 months were included in the study. 164 participants were randomly allocated in a 1:1 ratio. A questionnaire form prepared by the researchers inquiring sociodemographic characteristics and smoking status was completed face-to-face in both groups. The Control group was explicitly advised to quit smoking using the 5A-5R strategy, and the Intervention group was explicitly advised to quit smoking by calculating the 10-year cardiovascular risk in young people with the 2019 ESC/EAS guidelines. At the end of 6 months, their smoking status was learned by phone or face-to-face interviews. Results: The median age of the 164 participants was 33 (IQR: 25-37) years. 58.5% (n=96) of the participants were male. 61.6% (n=101) of the participants were not asked about smoking at the last outpatient clinic visit. 36% (n=59) of the participants had not been advised to quit smoking by any department before. At the end of six months, the number of participants who tried to quit smoking even for one day was 29.3% (n=24) in the control group and 42.7% (n=35) in the intervention group (p=0.073). Conclusion: Smoking cessation advice using the applied cardiovascular risk calculation has led to as many smoking cessation attempts as the 5A-5R model. Every referral should be seen as an opportunity.
Benzer Tezler
- Kırk yaş üstü erkeklerde sigara içme davranışı ve sigaranın osteoporoza etkisine ilişkin sağlık inançları; İki farklı ülke örneği
Smoking behavior in men over 40 years old and health beliefs about the effect of smoking on osteoporosis; Examples of two different countries
MAVLIUDAKHON ARIPZHANOVA
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Halk SağlığıEge ÜniversitesiHalk Sağlığı Hemşireliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ŞAFAK DAĞHAN
- Genç erişkinlerde maraş otu ve sigaranın aort elastikiyeti üzerine etkileri
The effects of maras powder and smoki?ng on elastticity of aorta in young adults
DURMUŞ EREN CABİOĞLU
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2013
KardiyolojiKahramanmaraş Sütçü İmam ÜniversitesiKardiyoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. GÜLİZAR SÖKMEN
- Kronik hastalığı olan yaşlı bireylerde sağlık okuryazarlığı ve sağlık algısı ilişkisi
Health literacy and health perception relationship in elder individuals with chronic illnesses
ZUHAL ÇİMEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
HemşirelikEge ÜniversitesiHalk Sağlığı Hemşireliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYLA BAYIK TEMEL
- Kadınlarda sezgisel yeme ile yeme tutumu ve mental iyi oluş arasındaki ilişkinin incelenmesi
Investigating the relationship between intuitive eating, disordered eating and mental wellbeing in women
KARDELEN CANAN ERGİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
PsikolojiÜsküdar ÜniversitesiUygulamalı Psikoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. TAYFUN DOĞAN
- Primer osteoporozda risk faktörleri ve yaşam kalitesinin etkisi
Risk factors and effects of quality of life primer osteoporosis
NURŞERİF KARADEMİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2006
Genel CerrahiAfyon Kocatepe ÜniversitesiCerrahi Hastalıkları Hemşireliği Ana Bilim Dalı
Y.DOÇ.DR. LEVENT ALTINEL