Ortaokul din kültürü ve ahlak bilgisi ders kitaplarının değerler eğitimi açısından incelenmesi
Examination of middle school religious culture and ethics textbooks in terms of values education
- Tez No: 858845
- Danışmanlar: PROF. DR. SEYFULLAH KARA
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Din, Eğitim ve Öğretim, Religion, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Değerler, Değerler Eğitimi, Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi, Ders Kitabı, Values, Values Education, Religious Culture and Ethics, Textbook
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Zonguldak Bülent Ecevit Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Disiplinlerarası Değerler Eğitimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 324
Özet
Bu araştırmanın amacı 2019-2020 eğitim öğretim yılından itibaren 5 yıl süre ile ders kitabı olarak kullanımı kabul edilen ortaokul 5, 6, 7 ve 8.sınıf din kültürü ve ahlak bilgisi ders kitaplarında adalet, dostluk/kardeşlik, doğruluk/dürüstlük, yardımlaşma, sabır, saygı, sevgi, sorumluluk, vatanseverlik, merhamet/şefkat, aile, güzel ahlak , iyiliği emretmek kötülükten alıkoymak, çalışkanlık, affedicilik/bağışlayıcılık, alçakgönüllülük/tevâzu, şükür/hamd, hoşgörü, barış, cesaret, selamlaşmak, istişâre, tevekkül, iffet, cömertlik değerlerinin nasıl ve hangi düzeyde yer aldığını incelemektir. Araştırmada nitel araştırma yöntemlerinden olan durum çalışması modeli kullanılmıştır. Veriler doküman inceleme tekniğiyle bir araya getirilmiştir. Sınıf seviyeleri göz önünde bulundurularak ünitelerde geçen metinler ve görseller ayrı ayrı incelenmiş olup ilgili değerlerin ders kitapları içerisinde doğrudan veya dolaylı olarak yer alma durumu da belirlenmiştir. Araştırmanın neticesinde bütün ders kitaplarında en çok yer verilen ilgili değerlerin sırası ile güzel ahlak (%22,44), iyiliği emretmek kötülükten alıkoymak (%10,01), merhamet/şefkat (%6,65), doğruluk/dürüstlük ve sevgi (%6,31) olduğu sonucu elde edilmiştir. Ders kitapları içerisinde en az yer verilen ilgili değerler ise sırasıyla hoşgörü (%0,25), cesaret (%0,37), tevekkül (%0,46), aynı oranda istişare ve iffet (%0,55), barış (%0,95), sabır (%1,26), alçakgönüllülük/tevazu (%1,39), cömertlik (%1,54), selamlaşmak (%2,09), şükür/hamd (%2,40), vatanseverlik (%2,68), affedicilik/bağışlayıcılık (%2,80), adalet (%2,99), saygı (%3,08), sorumluluk (%3,57)'tur. İlgili değerler ders kitapları içerisinde en fazla metinler yolu ile verilirken en az görseller aracılığıyla verilmiştir. Bununla birlikte ilgili değerlerin ders kitapları içerisinde daha çok dolaylı olarak yer aldığı tespit edilmiştir. Ulaşılan bulgulara dayanılarak ders kitapları hazırlanırken ilgili değerlerden hoşgörü, cesaret, tevekkül, istişare, iffet, barış, sabır, alçakgönüllülük/tevazu, cömertlik, selamlaşmak, şükür/hamd, vatanseverlik, affedicilik/bağışlayıcılık, adalet, saygı, sorumluluk değerlerine daha çok yer verilerek dengelenmesi ve ilgili değerlerin her sınıf düzeyinde bütün ünitelere eşit dağılım göstermesi önerilmiştir
Özet (Çeviri)
The aim of this research is to examine the presence and level of inclusion of values such as justice, friendship/brotherhood, truthfulness/honesty, cooperation, patience, respect, love, responsibility, patriotism, mercy/compassion, family, good morals, enjoining good and forbidding evil, diligence, forgiveness, humility, gratitude/praise, tolerance, peace, courage, greetings, consultation, reliance on Allah, chastity, generosity in the middle school 5th, 6th, 7th, and 8th-grade religious culture and ethics textbooks accepted for use as textbooks for a period of 5 years starting from the 2019-2020 academic year. The research utilizes the case study model, a qualitative research method. Data is gathered through document analysis technique. Texts and visuals in the units are separately examined, taking into account the class levels, and the presence of relevant values in the textbooks is determined, whether directly or indirectly. As a result of the research, it is found that the most emphasized values in all textbooks, in order, are good morals (22.44%), enjoining good and forbidding evil (10.01%), mercy/compassion (6.65%), truthfulness/honesty and love (6.31%). The least emphasized values in the textbooks are, in order, tolerance (0.25%), courage (0.37%), reliance on Allah (0.46%), consultation and chastity at the same rate (0.55%), peace (0.95%), patience (1.26%), humility (1.39%), generosity (1.54%), greetings (2.09%), gratitude/praise (2.40%), patriotism (2.68%), forgiveness (2.80%), justice (2.99%), respect (3.08%), responsibility (3.57%). While the relevant values are mostly presented through texts in the textbooks, they are least presented through visuals. However, it is noted that these values are more indirectly present in the textbooks. Based on the findings, it is recommended that when preparing textbooks, there should be a more balanced inclusion of values such as tolerance, courage, reliance on Allah, consultation, chastity, peace, patience, humility, generosity, greetings, gratitude/praise, patriotism, forgiveness, justice, respect, and responsibility. Moreover, these values should be evenly distributed across all units at every grade level.
Benzer Tezler
- Ortaokul Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi öğretim programında irade eğitimi ve öğretmen görüşlerinin değerlendirilmesi
Evaluation of teacher's opinions and will education in secondary school Religious Culture and Ethics Education program
BÜŞRA DOĞAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
DinHitit ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ İRFAN SEVİNÇ
- Ortaokul ders kitaplarındaki değerlerin göstergebilimsel açıdan incelenmesi
Analyse of values in textbooks of secondary schools by semi̇oti̇cal vi̇ew
ÜBEYDULLAH PİLATİN
Doktora
Türkçe
2016
Eğitim ve ÖğretimDicle ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BEHÇET ORAL
- Ortaokul din kültürü ve ahlak bilgisi derslerinde doğruluk-dürüstlük değerinin öğretimi
In secondary school religious culture and ethics courses teaching the values of accuracy-honesty
ORHAN KARAMAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
DinKastamonu ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ İSLAM MUSAYEV
- İlkokul ve ortaokul öğretim programlarında ölüm olgusunun yeri
The place of the phenomenon of death in elementary and secondary school curricula
ZEYNEP FUNDA SONBUL
Doktora
Türkçe
2022
Eğitim ve ÖğretimAnkara ÜniversitesiEğitimin Kültürel Temelleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. RAŞİT ÇELİK
- Ortaokul 5-8. sınıflar DKAB kitaplarında okuma metni, şiir ve kıssaların hedef değerleri kazandırmadaki etkisi
The effects in obtaining target values of reading passages, poems and anecdotes in education of religion and ethics books of middle school 5-8 grades
HATİCE KARSLI
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
DinAkdeniz ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ŞEREF GÖKÜŞ