Geri Dön

Seslerin anlam değeri (Türkiye Türkçesinde basit fiiller örneği)

Meaning value of sounds (Simple verbs example in Turkey Turkish)

  1. Tez No: 859568
  2. Yazar: EMRAH EROL
  3. Danışmanlar: PROF. DR. AHMET AKÇATAŞ
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Dilbilim, Türk Dili ve Edebiyatı, Linguistics, Turkish Language and Literature
  6. Anahtar Kelimeler: Fonosemantik, ses sembolizmi, ses ve anlam, basit fiiller, Phonosemantics, sound symbolism, sound and meaning, simple verbs
  7. Yıl: 2024
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Uşak Üniversitesi
  10. Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Yeni Türk Dili Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 476

Özet

Fonosemantik, seslerin anlam ilişkileriyle bağlantılı olduğu iddiasına dayanan bir dil bilimi dalıdır. Çalışma, fonosemantik kuramının tarihsel gelişimini, temel kavramlarını, yöntemlerini ve uygulamalarını anlatmaktadır. Amaç, fonosemantik araştırmaların dil biliminin diğer alanlarıyla nasıl ilişkili olduğunu göstermek ve ses-anlam bağlantısının insan dilinin doğasına dair ipuçları verdiğini savunmaktır. Ses sembolizmi, seslerin anlamlarıyla doğrudan ilişkili olduğunu, yani seslerin sadece rastgele işaretler olmadığını savunur. Ses sembolizmi kuramının temel varsayımlarından biri, seslerin fiziksel özellikleriyle anlamları arasında bir uyum olduğudur. Örneğin, yuvarlak seslerin (o, u) yuvarlak nesneleri veya yumuşak kavramları; sivri seslerin (i, e) sivri nesneleri veya keskin kavramları simgelediği düşünülür. Bu varsayım, bazı dillerdeki yansıma sözcüklerde (örneğin Türkçede mırıldanmak, cıvıldamak) veya ikonik sözcüklerde (örneğin Türkçede büyük, küçük) görülebilir. Ses sembolizmi kuramının diğer bir varsayımı da, seslerin anlamlarıyla kültürel ve psikolojik bağlantıları olduğudur. Örneğin, bazı dillerdeki ünlü uyumu sisteminin (örneğin Türkçede -mek, -mak eki), seslerin duygu ifadesine katkıda bulunduğu iddia edilir. Ayrıca, bazı dillerdeki ses değişimlerinin (örneğin Türkçede -cık, -cik eki), seslerin anlam değişimine neden olduğu söylenir. Ses sembolizmi kuramı, dil bilimi alanında tartışmalı bir kuramdır. Bu kuramın eleştirilerinden biri, ses ve anlam arasındaki ilişkinin evrensel olmadığı, yani farklı dillerde farklı ses sembolizmi sistemleri bulunduğudur. Örneğin, İngilizcede“gl”ile başlayan sözcükler genellikle ışık veya parlaklıkla ilgilidir (örneğin glow, glitter), ancak Türkçede böyle bir ilişki yoktur (örneğin gül, göl). Bu eleştiriye göre, ses sembolizmi kültürel ve tarihsel etkenlere bağlıdır ve dilin doğasını yansıtmaz. Ses sembolizmi kuramının diğer bir eleştirisi de, ses ve anlam arasındaki ilişkinin istatistiksel olarak kanıtlanmadığıdır. Örneğin, yuvarlak seslerin yuvarlak nesneleri simgelediği iddiası, yuvarlak olmayan nesneler için de kullanılan yuvarlak sesleri açıklayamaz (örneğin top, kutu). Bu eleştiriye göre, ses sembolizmi sezgisel ve spekülatif bir kuramdır ve dil bilimsel verilere dayanmaz. Bu çalışmada seslerin anlam taşıdığı fikri, 259 basit fiilde kümeleme yöntemi ve bireysel fonem teorisiyle ispatlanmaya çalışılmıştır.

Özet (Çeviri)

Phonosemantics is a branch of linguistics based on the claim that sounds are linked by semantic relationships. The study explains the historical development, basic concepts, methods and applications of phonosemantic theory. The aim is to show how phonosemantic research is related to other fields of linguistics and to argue that the sound-meaning connection provides clues about the nature of human language. Sound symbolism argues that sounds are directly related to their meaning, meaning that sounds are not just random signs. One of the basic assumptions of sound symbolism theory is that there is a harmony between the physical properties of sounds and their meanings. For example, round sounds (o, u) represent round objects or soft concepts; Sharp sounds (i, e) are thought to symbolize sharp objects or sharp concepts. This assumption can be seen in onomatopoeic words (e.g. humming, chirping in Turkish) or iconic words (e.g. big, small in Turkish) in some languages. Another assumption of sound symbolism theory is that sounds have cultural and psychological connections to their meanings. For example, it is claimed that the vowel harmony system in some languages (e.g. -mek, -mak suffixes in Turkish) contributes to the emotional expression of sounds. In addition, it is said that sound changes in some languages (for example -cık, -cik suffixes in Turkish) cause the meaning of sounds to change. The theory of sound symbolism is a controversial theory in the field of linguistics. One criticism of this theory is that the relationship between sound and meaning is not universal, that is, different systems of sound symbolism exist in different languages. For example, words starting with“gl”in English usually relate to light or brightness (e.g. glow, glitter), but there is no such relationship in Turkish (e.g. rose, lake). According to this criticism, sound symbolism depends on cultural and historical factors and does not reflect the nature of language. Another criticism of sound symbolism theory is that the relationship between sound and meaning has not been statistically proven. For example, the claim that round sounds symbolize round objects cannot explain round sounds that are also used for non-round objects (e.g. ball, box). According to this criticism, sound symbolism is an intuitive and speculative theory and is not based on linguistic data. In this study, the idea that sounds have meaning was tried to be proven in 259 simple verbs with the clustering method and individual phoneme theory.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    25554

    Aspect verbal en grec Istanbouliote: modele de description fonctionnaliste

    Başlık çevirisi yok

    EMİNE YAVAŞGEL

    Yüksek Lisans

    Fransızca

    Fransızca

    1993

    Dilbilimİstanbul Üniversitesi

    Yabancı Diller Eğitimi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. NÜKHET GÜZ

  2. Tez No

    813365

    Eğiticilerin yurt dışındaki Türk çocuklarına Türkçe öğretimi kapsamında yürütülen Türkçe ve Türk kültürü dersine ilişkin görüşleri

    Opinions of educators on Turkish and Turkish culture course conducted within the scope of teaching Turkish to Turkish children abroad

    NURCAN KURU

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    Eğitim ve ÖğretimAkdeniz Üniversitesi

    Türkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. YUSUF TEPELİ

  3. Tez No

    707128

    Diasporanın sembolik sermayesi: Atina'da yaşayan İstanbullu Rumların aile fotoğrafları

    The symbolic capital of the diaspora: Family photographs of the Rum Istanbulites of Athens

    CEREN ACUN

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    AntropolojiGalatasaray Üniversitesi

    Radyo Televizyon ve Sinema Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ Ö. MURAD ÖZDEMİR

  4. Tez No

    789307

    İşitme cihazları hakkında toplumsal farkındalık değerlendirmesi

    Social evaluation about hearing aids

    EZGİ YILMAZTÜRK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    Kulak Burun ve Boğazİstanbul Gelişim Üniversitesi

    Odyoloji Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ EREN YILMAZ

  5. Tez No

    786568

    Constructing terminology for musical timbre: A semantic mapping of acoustic features in Turkish language

    Ses tınısı için bir terminoloji oluşturmak: Anlambilimsel ve akustik özellikler arasında bir haritalandırma çalışması

    EZGİ SU ÖRÜN

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2023

    Müzikİstanbul Teknik Üniversitesi

    Müzik Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. TAYLAN ÖZDEMİR

Geri Dön